Гiсторыя Беларусi
Вопросы - История
Другие вопросы по предмету История
мана лiквiдавалi асяродкi паСЮстанцкага руху СЮ Пасожжы i некаторых iншых раёнах Беларусi. Вядома, што СЮ 1649 г. разам з рэгулярным войскам Януша Радзiвiла супраць паустанцаСЮ вяло барацьбу i фармiраванне беларускiх мяшчан i шляхты.
Апошнiм значным подыхам казацка-сялянскай вайны стала ажыСЮленне хваляванняСЮ у тым жа рэгiёне СЮ 1650 i летам 1651 гг, але яно зноСЮ было хутка падаСЮлена Янушам Радзiвiлам. Летам 1651 г. Б.Хмяльнiцкi накiраваСЮ пад Гомель полк Забелы, а да Крычава - полк Шохава, што ажывiла выступленнi мяiовай беднаты. Аднак нi Гомель, нi КрычаСЮ казакi не захапiлi. У лiпенi 1651 г. гетман рушыСЮ на Украiну. Злучэнне Марцiна Нябабы (15 тыс.), высланае Хмяльнiцкiм з мэтай затрымаць Радзiвiла СЮ Беларусi, было цалкам разгромлена каля лоеСЮскiх перапраСЮ. НеСЮзабаве Радзiвiл пераможна СЮвайшоСЮ у КiеСЮ.
Паражэнне Б.Хмяльнiцкага ад польскай армii пад Бе-раiечкам карэнным чынам змянiла сiтуацыю. Паводле БелацаркоСЮскага мiрнага дагавора ад 18 верасня 1651 г. казацкiя загоны больш не маглi знаходзiцца на тэрыторыi Беларусi i адводзiлiся на Украiну. Так былi канчаткова лiквiдаваны народныя хваляваннi СЮ беларускiм краi.
У вынiку вайны Рэчы Паспалiтай з МаскоСЮскiм княствам 1654 - 1667 гг. Беларусь панесла асаблiва цяжкiя страты. Па пэСЮных звестках, загiнуСЮ кожны другi беларус, рамеснае насельнiцтва беларускiх гарадоСЮ у масавым парадку вывозiлася СЮ Маскву для работ у МаскоСЮскiм Крамлi. Пасля гэтай вайны Полацк, дагэтуль найбагацейшы горад ВКЛ, прыходзiць у заняпад.
Вынiкам вайны 1654 - 1667 гг. стала падпiсанне АндрусаСЮскага перамiря. Да Расii адыйшло Смаленскае ваяводства з усiмi паветамi i гарадамi, Старадубскi паве, ЧарнiгаСЮскае ваяводства, а таксама Левабярэжная Украiна.
У 1683 г. пачалася вайна Рэчы Паспалiтай з Турцыяй. У 1686 г. у Маскве быСЮ падпiсаны антытурэцкi дагавор памiж Расiяй i Рэччу Паспалiтай аб "вечным мiры", у якiм замацоСЮвалiся тэрытарыяльныя змены згодна з АндрусаСЮскiм перамiрем 1667 г.
Пытанне 21
У другой палове XVII ст. у ВКЛ асноСЮнымi сапернiкамi былi Радзiвiлы, Пацы i Сапегi. У 60-х i першай палове 70-х гадоСЮ XVII ст. найболып уплывовымi зяСЮлялiся Пацы, а СЮ першай палове 80-х - Сапегi.
У 1696 г. большая частка беларуска-лiтоСЮскай шляхты выступiла супраць усемагутнаii СапегаСЮ. Барацьбу СЮзначалiлi Агiнскiя i Вiшнявецкiя. Яны выдалi СЮ Вiльнi унiверсал, у якiм абвяшчалi гетмана Сапегу i яго сяброСЮ ворагамi айчыны i прыгаварылi iх да пакарання смерцю з канфiскацыяй маёмаii. Барацьба прыняла характар грамадзянскай вайны, у вынiку якой руйнавалася Беларусь. Пачатак ПаСЮночнай вайны не спынiСЮ феадальных мiжусобiц, Сапега перайшоСЮ на бок Карла XII.
У 1700 - 1721 гадах Рэч Паспалiтая СЮдзельнiчае СЮ ПаСЮночнай вайне. ПаСЮночная вайна была выклiкана шматгадовай агрэсiСЮнай палiтыкай Швецыi. Беларусь у вынiку гэтай вайны страцiла каля 700 тыс. жыхароСЮ.
Такiм чынам, войны Рэчы Паспалiтай у другой палове XVI - XVIII стст., якiя СЮ той цi iншай ступенi закраналi Беларусь i адмоСЮна адбiлiся на дэмаграфiчнай i эканамiчнай сiтуацыi СЮ краю. Пасля ПаСЮночнай вайны палiтычны крызiс у Рэчы Паспалiтай перарастае СЮ апошнюю стадыю.
З пачатку васемнаццатага стагоддзя Польшча, згодна з выказваннямi самiх палякаСЮ, трымалася бязладдзем, замежныя войскi беспакарана парушалi межы краiны.
У часы кiравання АСЮгуста III (1733 - 1763) феадальная анархiя паглыбляецца, узмацняецца феадальны, нацыянальны i рэлiгiйны прыгнёт. У палiтычным жыццi зяСЮляецца новая рыса - звароты шляхты за дапамогай да суседнiх краiн дзеля вырашэння СЮнутраных спраСЮ.
Патрыёты спрабавалi прыпынiць агонiю дзяржавы. У 1764 г. Чартарыйскiя на канвакацыйным сейме паспрабавалi правеii памяркоСЮныя рэформы дзяржаСЮнага ладу: абмежаваць "лiберум вета", аслабiць залежнаiь дэпутатаСЮ ад iнструкцый сеймiкаСЮ, упарадкаваць суд, фiнансы, павялiчыць войска. Аднак рэформы закраналi шляхецкiя вольнаii i таму адразу ж выклiкалi адпор рэакцыйных сiл краiны, а таксама Прусii i Расii. Пры падтрымцы расiйскага пасла Рэпнiна дысiдэнты стварылi канфедэрацыi: пратэстанцкую СЮ Торунi i праваслаСЮную СЮ Слуцку. На дапамогу iм прыйшла 40-тысячная руская армiя, карыстаючыся правам абароны праваслаСЮных у Рэчы Паспалiтай, згодна з "вечным мiрам" памiж Масквой i Варшавай ад 1686 г.
У 1768 г. сейм (пад нацiскам рускiх войск) прыняСЮ пастанову аб ураСЮноСЮваннi СЮ правах праваслаСЮных i пратэстантаСЮ з католiкамi. Адначасова Расiя стала гарантам не толькi верацярпiмаii, але i захавання палiтычнага ладу Рэчы Паспалiтай, якi iснаваСЮ да 1764 г.
У лютым 1768 г. каталiкi стварылi СЮ Бары (на Украiне) канфедэрацыю з мэтай процiдзеяння СЮплыву рускай iмператрыцы СЮ Польшчы. На пачатку 1770 г. з Францыi на дапамогу канфедэратам прыбыло некалькi афiцэраСЮ на чале з Дзюмуре. У сваiм данясеннi ён адзначаСЮ адну з найважнейшых прычын крызiсу Рэчы Паспалiтай - маральнае разлажэнне шляхецкага стану.
Польскiя арыстакраты дамагалiся атрымання пенсiй ад замежных двароСЮ, абяцаючы iншаземцам дапамогу СЮ руйнаваннi Рэчы Паспалiтай.
Падзенне нораваСЮ пануючага шляхецкага стану зрабiла яго няздольным кiраваць дзяржавай. Гэта i было адной з галоСЮных прычын пастаянных зваротаСЮ розных груповак за дапамогай да суседнiх краiн.
Хутка разгарэлася грамадзянская вайна, у якой канфедэратыСЮны рух быСЮ задушаны з дапамогай царскай армii.
Па прапанове прускага караля Фрыдрыха II Вялiкага 5 жнiСЮня 1772 г. у С.-Пецярбургу была падпiсана канвенцыя аб падзеле Рэчы Паспалiтай памiж Расiяй, Прусiяй i АСЮстрыяй. Прусiя атрымала паСЮночна-заходнюю частку