Гiсторыя Беларусi
Вопросы - История
Другие вопросы по предмету История
стая унiя, якая злучала дзве краiны, спынiцца канчаткова, таму што Жыгiмонт II, хаця i быСЮ яшчэ не стары (крыху больш за 40 гадоСЮ), але не меСЮ нашчадкаСЮ.
У ВКЛ за дзвеiе гадоСЮ саюзных адносiн склаСЮся пэСЮны пласт з дробнай шляхты, якi падтрымлiваСЮ мiждзяржаСЮную унiю. Аб гатоСЮнаii гэтай часткi насельнiцтва падтрымаць унiю сведчыла канфедэрацыя пад Вiцебскам, склiканая СЮ 1562 г.
Склалiся i спрыяльныя знешнiя СЮмовы. У 1558 г. Расiя пачала вайну з Лiвонскiм ордэнам за выхад да Балтыйскага мора. У 1559 г. магiстр ордэна Кетлер звярнуСЮся за дапамогай да ВКЛ. Памiж ордэнам i ВКЛ быСЮ заключаны саюз, ордэн перайшоСЮ пад патранат княства. Але захаваць у час вайны сваю тэрыторыю ордэн не здолеСЮ. Частку зямель захапiла Данiя, частку - Швецыя, а Курляндыя i Земгалiя, стаСЮшы наследным герцагствам, з 1561 г. аказалiся СЮ залежнаii ад княства. ВКЛ не менш, чым Расiя, было зацiкаСЮлена СЮ выхадзе да Балтыйскага мора. Пасля далучэння Курляндыi i Земгалii да ВКЛ РЖван Грозны перанёс ваенныя дзеяннi на землi Беларусi. У 1562 г. рускiя войскi СЮжо стаялi ля iен Вiцебска, ДуброСЮны, Оршы, Копысi, Шклова.
У лютым 1563 г. РЖванам Грозным была СЮзятая самая магутная крэпаiь Беларусi - Полацк, пасля захопу якой навiсла пагроза над Вiльняй. Польскiя феадалы выкарысталi гэтыя абставiны, каб пад iягам унii канчаткова падпарадкаваць сабе ВКЛ.
У 1563 г. на ВаршаСЮскiм сейме палякi склалi дэкларацыю аб зяднаннi ВКЛ з Польшчай. Але прадстаСЮнiкi ВКЛ адмовiлiся падпiсаць акт. На наступным сейме СЮ 1564 г. палякi дамаглiся ад Жыгiмонта II АСЮгуста, каб ён адмовiСЮся ад сваiх спадчынных правоСЮ на княства на карыiь Польшчы. Але магнаты ВКЛ выступiлi супраць падобнага пагаднення, i Жыгiмонт II АСЮгуст вымушаны быСЮ адступiць. Урад ВКЛ зрабiСЮ спробу дамовiцца з РЖванам Грозным: заключыць мiр цi нават унiю. Але перамовы СЮ Маскве закончылiся безвынiкова. Княства апынулася перад перспектывай вайны на два франты. Княства бесперапынна вяло войны яшчэ i на паСЮднёвых межах. 3 1500 па 1569 г. на землi ВКЛ 45 разоСЮ урывалiся войскi крымскага хана.
Магнаты Польшчы, абапiраючыся на дапамогу каiёла, пачалi больш актыСЮна дзейнiчаць, каб павялiчыць колькаiь прыхiльнiкаСЮ унii СЮ ВКЛ. Каб пашырыць падтрымку iдэi абяднання ВКЛ i Польшчы, атрымалi аднолькавыя правы праваслаСЮная i каталiцкая шляхта (1563). Польшча абяцала ВКЛ таксама дапамогу СЮ Лiвонскай вайне.
Чарговая спроба заключыць СЮнiю прызначалася на снежань 1568 г. у Люблiне. Але паслы ВКЛ не спяшалiся на сейм. Каб рассеяць падазрэнне, Жыгiмонт II у снежнi выдаСЮ грамату, у якой абяцаСЮ абараняць iнтарэсы княства i не прымушаць паслоСЮ падпiсваць унiю i не выдаваць нiякiх грамат без згоды паны-рады ВКЛ. Значны СЮклад у справу далучэння ВКЛ да Польшчы зрабiСЮ Ватыкан. У вынiку СЮ Люблiн прыехалi паслы ад ВКЛ. Люблiнскi сейм пачаСЮ сваю работу 10 студзеня 1569 г. Перамовы iшлi цяжка. Палякi iмкнулiся шляхам унii iнкарпаваць княства СЮ Карону, а паслы ад ВКЛ жадалi захаваць саюз з Польшчай, але пры гэтым не страцiць незалежнаiь ВКЛ.
Умовы унii дэлегаты ВКЛ зводзiлi да наступных патрабаванняСЮ: 1) кiраСЮнiк саюзнай дзяржавы павiнен абiрацца на агульным сейме з роСЮнай колькаiю прадстаСЮнiкоСЮ ад княства i Кароны; 2) выбраны такiм чынам кароль будзе каранавацца спачатку СЮ Кракаве, а потым у Вiльнi, пацвярджаючы правы i прывiлеi кожнага народа асобна; 3) агульны сейм будзе збiрацца пачаргова: адзiн раз на тэрыторыi Лiтвы, а другi - на тэрыторыi Польшчы; 4) княства i Карона будуць мець свае асобныя органы дзяржаСЮнай улады i кiравання: сеймы, сенаты, "уряды", дзяржаСЮныя пячаткi; 5) дзяржавы будуць захоСЮваць сваю тэрытарыяльную цэласнаiь i недатыкальнаiь; 6) дазваляецца неабмежаванае пасяленне жыхароСЮ дзяржавы як у Польшчы, так i СЮ ВКЛ, але пасады СЮ кожнай дзяржаве будуць займацца толькi "мяiовыя".
У сваю чаргу дэлегаты з Польшчы выставiлi СЮмовы, каб Польскае каралеСЮства i ВКЛ складалi адно непадзельнае цела з каралём польскiм на чале. Умовы былi ганебныя, i паводзiны палякаСЮ былi ганарлiвыя i зневажальныя.
Дэлегаты ад ВКЛ, не сустрэСЮшы з боку палякаСЮ узаемапаразумення, адехалi з сейма. Гэта выклiкала абурэнне палякаСЮ, i яны патрабавалi ад караля: 1) скасаваць усе папярэднiя прывiлеi, дадзеныя ВКЛ i яго шляхце; 2) абвяiiць каралеСЮскiм указам далучэнне Падляшша, Валынi, Падолii да Польшчы; 3) схiлiць на бок Полыпчы крымскiх татар, каб княства не змагло абаперцiся на iх у барацьбе за сваю незалежнаiь.Жыгiмонт II АСЮгуст пагадзiСЮся з гэтым. ПачаСЮ ажыццяСЮляцца план расчлянення i анексii асобных частак ВКЛ.
сакавiка 1569 г. кароль абвяiiСЮ аб далучэннi да Польшчы Падляшша i загадаСЮ падляшскiм паслам прысягнуць Польшчы пад пагрозай пазбаСЮлення пасад i прывiлеяСЮ. 15 мая была абвешчана анексiя Валынi. Але валынскiя паслы не паехалi СЮ Люблiн. Тады кароль паабяцаСЮ пазбавiць iх маёнткаСЮ i пагражаСЮ выгнаннем. Пад страхам расправы прыехалi СЮ Люблiн i прысягнулi на вернаiь Польшчы князi Астрожскi, Чартарыйскi, Збаражскi i iншыя сенатары i паслы Валынi. Такiм жа чынам былi далучаны да Польшчы Падолiя (БрацлаСЮскае ваяводства) i КiеСЮшчына.
У складзе ВКЛ засталiся Лiтва i Беларусь. Пад пагрозай далучэння iх да Польшчы асобнымi ваяводствамi паслы ВКЛ вярнулiся СЮ Люблiн. Спачатку яны iмкнулiся даказаць незаконнаiь анексii часткi ВКЛ Польшчай. Але СЮрэшце сенатары i паслы ВКЛ вымушаны былi здацца. 28 чэрвеня 1569 г., у дзень падпiсання унii, выступiСЮ Хадкевiч, староста жмудскi. Ен прасiСЮ караля зберагчы прывiлеi Вялiкага княства ЛiтоСЮскага i не рабiць яму крыСЮды. Пры гэтых словах усе лiтоСЮска-беларускiя паслы i с?/p>