Гiсторыя Беларусi
Вопросы - История
Другие вопросы по предмету История
Вµль, Мазыр i ТураСЮ, знiшчылi Брэст, але былi разгромлены СЮ 40-50-х гадах XРЖРЖРЖ стагоддзя.
Пытанне 10
У першай палове XIII ст. ствараецца цэнтралiзаваная раннефеадальная ЛiтоСЮская дзяржава з моцнай велiкакняжацкай уладай. Яе СЮзнiкненне звязана з iмем вядомага князя МiндоСЮга. Шляхам крывавай барацьбы яму СЮдалося абяднаць большаiь лiтоСЮскiх княстваСЮ.
Адносiны заходнерускiх княстваСЮ са сваiмi лiтоСЮскiмi суседзямi былi складанымi. У XII - XIII стст. землi лiтоСЮскiх плямён былi абектам заваявання славянскiх князёСЮ. У сваю чаргу лiтоСЮцы i самi хадзiлi на землi СЮсходнiх славян. Гэта было адной з крынiц накаплення багаццяСЮ новага класа лiтоСЮскiх феадалаСЮ. ЛiтоСЮцы за перыяд з 1200 па 1268 г. нападалi на Русь 35 разоСЮ.
ЗяСЮленне СЮ Прыбалтыцы крыжакоСЮ падштурхнула лiтоСЮцаСЮ i старажытнабеларускiя княствы да абяднання. Крынiцы сведчаць аб многiх iх сумесных паходах супраць нямецкiх ордэнаСЮ, што СЮмацавала сувязi двух народаСЮ.
Працэс фармiравання ВКЛ працягваСЮся больш за стагоддзе - з другой чвэрцi XIII па трэцюю чвэрць XIV ст. Абяднанне праходзiла рознымi шляхамi. У адных выпадках тэрыторыi далучалiся пры дапамозе ваеннай сiлы, у другiх - шляхам дынастычных шлюбаСЮ, у трэцiх - на аснове пагадненняСЮ памiж лiтоСЮскiмi i СЮсходнеславянскiмi князямi. У абяднаннi лiтоСЮскага i старажытнабеларускага народаСЮ у адзiную дзяржаву адыграСЮ ролю СЮзаемны палiтычны iнтарэс. Поспеху спрыяла i тое, што лiтоСЮскiя князi давалi абяцанне "не рухаць старыны" i не "СЮводзiць навiны" на СЮсходнеславянскiх землях. Больш таго, яны актыСЮна запазычвалi эканамiчныя, палiтычныя, прававыя, рэлiгiйныя традыцыi славянскага насельнiцтва.
Першымi СЮ Вялiкае княства ЛiтоСЮскае трапляюць землi Верхняга Панямоння, Чорная Русь, цi Наваградчына, што СЮваходзiла СЮ склад Галiцка-Валынскага княства. МiндоСЮг даволi лёгка пранiк на тэрыторыю Панямоння i далей на поСЮдзень да самага Кiева. У 1219 г. быСЮ заключэны ваенны саюз Лiтвы i Наваградчыны, якi быСЮ абумоСЮлены пагрозай з боку крыжакоСЮ. У 1237 г. лiтоСЮскiя войскi таксама выступiлi разам з дружынамi Чорнай Русi супраць крыжакоСЮ. У 1245 г. Лiтва МiндоСЮга дапамагае валынскiм князям па iх просьбе СЮ час бiтвы пад Яраславам.
У хуткiм часе МiндоСЮг пачаСЮ наступленне на правы i СЮласнаiь буйных лiтоСЮскiх феадалаСЮ. Гэта абвастрыла палiтычную барацьбу на лiтоСЮскiх землях. Пасля захопу маёмаii i зямель сваiх пляменнiкаСЮ ТаСЮцiвiла, Едзiвiла i iх дзядзькi князя Вiкiнта МiндоСЮг зрабiСЮся поСЮным гаспадаром у Лiтве.
Галiцка-валынскiя князi, баючыся СЮзмацнення МiндоСЮга, уступаюць у каалiцыю з ТаСЮцiвiлам, Едзiвiлам i Вiкiнтам. Акрамя iх у каалiцыю СЮваходзяць Яцвягi, частка Жэмайцii, а таксама Рыга. У 1249 г. пачалася феадальная вайна, у час якой землi Чорнай Русi сталi арэнай баявых дзеянняСЮ. У вынiку працяглай вайны МiндоСЮг умацаваСЮся на Навагрудчыне. Наваградак стаСЮ сталiцай яго дзяржавы.
Згодна з паведамленнем Густынскага летапiсу, у 1246 г. МiндоСЮг прыняСЮ праваслаСЮную веру. Але неСЮзабаве ён завязаСЮ кантакты з Рымам у надзеi спынiць цiск крыжакоСЮ i прыняСЮ каталiцтва. Папы рымскi дараваСЮ яму за гэта каралеСЮскую карону. Каранацыя МiндоСЮга адбылася СЮ Навагрудку каля 1252 цi 1253 г. Аднак, калi саюз з Рымам не апраСЮдаСЮ разлiку лiтоСЮскага караля, ён у 1261 г. адмовiСЮся ад хрыiiянства, пасля чаго яго СЮладу прызнала язычнiцкая Жмуддзь.
Пасля смерцi МiндоСЮга СЮ 1263 г. у час паходу на Бранск у княстве пачалася дынастычная смута. Аднак сын МiндоСЮга Войшалк з падтрымкай новагародцаСЮ i пiнянаСЮ стабiлiзаваСЮ сiтуацыю СЮ краiне. У 1267 г. Войшалк быСЮ забiты.
На пачатку 50-х гадоСЮ XIII стагоддзя СЮ гарадах Полацкай зямлi княжылi родныя МiндоСЮга: у Полацку - ТаСЮцiвiл, у Друцку - Едзiвiл, у Вiцебску -Вiкiнт. Пасля смерцi ТаСЮцiвiла СЮ Полацку апынулiся таксама стаСЮленiкi лiтоСЮскiх князёСЮ: спачатку князь Канстанцiн, пасаджаны сапернiкам ТаСЮцiвiла Транятам, потым РЖзяслаСЮ. У канцы 1263 г. у Полацку зяСЮляецца лiтоСЮскi князь Гердэнь. Гердэнь трымаСЮся СЮ Полацку да 1267 г. Потым пэСЮны час на полацкiм i вiцебскiм прастолах сядзелi славянскiя князi. Аднак у канцы XIII ст. у Полацку зноСЮ зявiСЮся лiтоСЮскi князь, iмя якога невядома. Ён прыняСЮ каталiцтва i, не маючы нашчадкаСЮ, завяшчаСЮ княства Рыжскаму архiепiскапу.
Палачане звярнулiся СЮ Лiтву за дапамогай. Вялiкi князь лiтоСЮскi Вiцень у 1307 годзе заняСЮ горад. Памiж 1307 i 1309 гадамi ён, каб легалiзаваць свае правы на Полацкае княства, выкупiСЮ яго землi СЮ ордэна, аб чым сведчыць дакумент, падпiсаны 19 чэрвеня 1310 г. у Авiньёне. Полацкая зямля канчаткова апынулася СЮ складзе ВКЛ.
Мiнскае княства было часткай Полацкай зямлi. Абставiны i дакладны час яго падпарадкавання лiтоСЮскiм князям невядомы. Гэта адбылося памiж другой паловай XIII ст. i першай чвэрцю XIV ст.
Гiсторыя Вiцебскай зямлi цесна звязана з Полацкiм княствам. У 50-х гадах XIII ст. на вiцебскiм прастоле сядзеСЮ князь РЖзяслаСЮ, якi залежаСЮ ад Войшалка. З 1263 г. Вiцебск, як i Полацк, быСЮ падпарадкаваны лiтоСЮскаму князю Гердэню. Пасля забойства Гердэня СЮ 80-х гадах ХШ ст. Вiцебск залежаСЮ ад Смаленска. На пачатку XIV ст. у Вiцебску княжыСЮ ЯраслаСЮ Васiльевiч з роду смаленскiх князёСЮ. У 1318 г. ён выдаСЮ сваю дачку Марыю за лiтоСЮскага князя Альгерда Гедымiнавiча, якi праз два гады пасля смерцi Яраслава стаСЮ вiцебскiм князем. 3 гэтага часу Вiцебскае княства засталося СЮ складзе ВКЛ.
На Смаленскай зямлi лiтоСЮцы эпiзадычна зяСЮлялiся крыху раней, чым у Полацкай i Вiцебскай землях. У Смаленску, паводле звестак Васкрасенскага летапiсу, ужо СЮ 1239 г. на прастоле сядзеСЮ лiтоСЮскi князь. Аднак у хуткiм часе