Гiсторыя Беларусi
Вопросы - История
Другие вопросы по предмету История
анiну, удзельнiчалi СЮ кiеСЮскiх паходах на Вiзантыю. З цягам часу Полацкую зямлю напаткаСЮ лес iншых усходнеславянскiх дзяржаСЮ, адбылося драбленне i паслабленне Полацкага княства.
Працягваюцца спрэчкi аб трактоСЮцы тэрмiна "палачане". 1-я лiчаць, што палачане - старажытнае СЮсходне-славянскае племя, ад якога пайшлi крывiчы; 2-я - што гэта самастойнае племя, утворанае ад змешвання дрыгавiчоСЮ, крывiчаСЮ i балтаСЮ; 3-i - што палачане гэта адгалiнаванне крывiчаСЮ.
Пытанне 8
ДухоСЮнае i культурнае жыццё нашых продкаСЮ цесна звязана са старадаСЮнiмi вераваннямi i культамi. Язычнiцтва (ад царкоСЮнаславянскага "языцы" - народы, чужаземцы) - прыняты СЮ гiстарычнай лiтаратуры тэрмiн, якi абазначае старадаСЮнiя вераваннi, што iснавалi да пашырэння хрыiiянства. Язычнiцтва СЮключае СЮ сябе рэлiгiйныя СЮяСЮленнi i iдэалагiчныя напластаваннi розных гiстарычных эпох. "Язычнiцкае" для хрыiiянства было сiнонiмам "варварскага".
Хрыiiянства на КiеСЮскую Русь прыйшло з Вiзантыi i распаСЮсюджвалася зверху - ад элiты да народа. Першая царква была пабудавана СЮ Кiеве, вiдавочна, яшчэ СЮ IX стагоддзi. Сучаснiца Вiзантыйскага iмператара Канстанцiна Барвянароднага - кiеСЮская княгiня Вольга - прыняла хрыiiянства. А яе СЮнук Уладзiмiр Святаславiч у 988 - 989 гадах пачаСЮ хрышчэнне Русi. Следам за Кiевам прымусова падпадала пад абрад хрышчэння насельнiцтва Полацк i НоСЮгарад. Забаранялася старая i СЮводзiлася новая абраднаiь; меiы паганскiх маленняСЮ разбуралiся.
Уладзiмiр знiшчыСЮ свяцiлiшча язычнiцкiх багоСЮ - Дажбога, Стрыбога, Сiмаргла, Мокашы, Перуна. Па яго загаду Перуна прывязалi да конскага хваста, пацягнулi да Дняпра, i слугi князя па дарозе бiлi яго бiзунамi. Па загаду князя кiяне прыйшлi ранiцай да дняпроСЮскага берага i па знаку прыбыСЮшага разам з Уладзiмiрам мiтрапалiта СЮвайшлi СЮ ваду па шыю. АдбыСЮся абрад хросту.
Пасля знiшчэння Перуна СЮ Кiеве на iншыя СЮсходнеславянскiя землi адправiлася мiсiя грэчаскiх i балгарскiх святароСЮ разам з дзядзькай князя Уладзiмiра - Дабрыняй з войскам. Маршрут iх пралягаСЮ праз Полацкае княства да НоСЮгарада, i першым на iх шляху быСЮ ТураСЮ, дзе мiсiянерам аказалi СЮпартае супрацiСЮленне. ПрыняСЮшы хрышчэнне, у той жа год Уладзiмiр прыслаСЮ у РЖзяслаСЮ, дзе жыла адна з яго жонак былая полацкая княгiня Рагнеда, сваiх пасланцоСЮ, якiя перадалi ёй такiя словы князя: "Цяпер, ахрышчаны, я мушу мець адну жонку, якую СЮзяСЮ, хрыiiянку, а ты выберы сабе мужа з маiх баяр, каго пажадаеш". Рагнеда адказала, што яна хоча быць нявестай Хрыста i прыняць анёльскi вобраз пад iмем Анастасii. Для княгiнi быСЮ пабудаваны манастыр, у якiм яна пражыла да сваёй смерцi СЮ 1000 годзе.
Лiчыцца, што першая СЮ Беларусi епархiя была СЮтворана СЮ Полацку каля 992 году пры князi РЖзяславе, сыне Рагнеды. Першым вядомым з летапiсаСЮ полацкiм уладыкам быСЮ епiскап Мiна, прызначаны на кафедру СЮ 1105 годзе. Другой на тэрыторыi Беларусi была ТураСЮская епархiя, заснаваная СЮ 1005 годзе. Яе першым уладыкам быСЮ епiскап Фама.
Хрыiiянiзацыя першапачаткова ахапiла вышэйшыя слаi гарадскога насельнiцтва, тады як вясковае насельнiцтва заставалася язычнiцкiм. Але СЮжо СЮ першыя дзесяцiгоддзi пасля афiцыйнай хрыiiянiзацыi новая вера дасягнула значных поспехаСЮ. ДаСЮжэй за iншыя воблаii цягнулася хрыiiянiзацыя беларускага Панямоння. Толькi СЮ ХРЖРЖ стагоддзi хрыiiянiзацыя гэтага рэгiёну паскорылася. Такiм чынам, працэс тэрытарыяльнага ахопу беларускiх зямель хрыiiянствам працягваСЮся да канца ХРЖРЖ стагоддзя. Землi сучаснай Беларусi СЮрэшце былi падзелены памiж трыма епархiямi - Полацкай, ТураСЮскай i Смаленскай.
Да канца Х стагоддзя на СЮсходнеславянскiх землях не было каменна-цаглянага будаСЮнiцтва. З прыняццем хрыiiянства бярэ пачатак узвядзенне манументальных культавых пабудоСЮ. У Х - ХПРЖ стагоддзях у архiтэктуры ЕСЮропы дамiнаваСЮ раманскi стыль. Грамадзянскiя i культавыя раманскiя пабудовы вызначалiся масiСЮнаiю, манументальнаiю i крапаснымi рысамi. У муроСЮцы СЮжываСЮся прыродны камень, часам разам з цэглай. Рысы раманскага стылю ёiь у многiх помнiках беларускага дойлiдства. На пачатковым этапе беларускiя дойлiды пераймалi i вiзантыйскiя архiтэктурныя формы, потым iх пераасэнсавалi СЮ адпаведнаii са сваiмi мастацкiмi густамi, традыцыямi. Вышэйшым узорам старажытнарускай культуры зяСЮляецца манументальная архiтэктура.
У сярэдзiне XI стагоддзi СЮ Полацку, пасля Кiева i НоСЮгарада, быСЮ пабудаваны мураваны Сафiйскi сабор. Ён меСЮ шмат агульнага з наСЮгародскай Сафiяй. БудаСЮнiчым матэрыялам былi плiтачная цэгла i брукаваны камень. План храма адрознiваецца строгай сiметрыяй. Унутраная прастора падзялялася 16 слупамi на 5 уздоСЮжных нефаСЮ. Пасярэдзiне будынка змяшчаСЮся галоСЮны купал, вакол якога групавалася яшчэ чатыры меншых. iены СЮнутры сабора былi распiсаны фрэскамi i СЮпрыгожаны мазаiкай.
Хуткi рост гарадоСЮ, рамёстваСЮ i гандлю, распаСЮсюджанне хрыiiянства стварылi СЮмовы для далейшага развiцця мураванай архiтэктуры. У XII стагоддзi СЮ Вiцебску была пабудавана Благавешчанская царква. Яе характэрныя рысы (незвычайная выцягнутаiь плана, 6 калон) нагадваюць заходнееСЮрапейскiя раманскiя базiлiкi. Пазней базiлiкi былi паСЮтораны СЮ пабудовах Полацка, Гродна, Смаленска. У XII - XIII стагоддзях у Полацку зявiлiся некалькi мураваных сабораСЮ. Сярод iх - Спаскi, пабудаваны СЮ сярэдзiне XII ст. Непадалёк ад Полацка, у Бельчыцах, у XII ст. быСЮ заснаваны яшчэ адзiн манастыр. У iм iснавала не менш за 4 мураваныя саборы. Адзiн з iх меСЮ двухскатны дах, на грэбенi якога была выстаСЮлена др