Гiсторыя Беларусi
Вопросы - История
Другие вопросы по предмету История
я перамовы. Яны праходзiлi паблiзу Запольскага Яма (на поСЮдзень ад Пскова) пры пасрэднiцтве папскага прадстаСЮнiка езуiта А. Пасевiна. Згодна з перамiрем (на 10 гадоСЮ), якое СЮвайшло СЮ гiсторыю як Ям-Запольскае, Рэч Паспалiтая вяртала Расii Вялiкiя Лукi, Холм, Завалочча, РЖзборск, Апочку, ГдоСЮ, Себеж i iншыя з усiмi iх землямi, за выключэннем раёна г. Велiжа, дзе адраджалася мяжа, што iснавала да 1514 г. Расiя СЮ сваю чаргу адмаСЮлялася ад усiх зямель, захопленых у Лiвонii i на Беларусi.
У вынiку Лiвонскай вайны аказалася зруйнаванай паСЮночна-СЮсходняя частка Беларусi, загiнула шмат насельнiцтва. Менавiта СЮ гэты час загiнулi многiя культурныя каштоСЮнаii, у тым лiку i Полацкi летапiс. Вынiкам Лiвонскай вайны на Беларусi было далейшае СЮзмацненне каталiцкага СЮплыву.
Падпiсанне ДзеСЮлiнскага дагавора СЮ снежнi 1618 г. за-вяршыла 14-гадовы перыяд скрытай i адкрытай польскай iнтэрвенцыi супрацю МаскоСЮскага княства. Да Рэчы Паспалiтай адышлi НоСЮгарад-Северская, ЧарнiгаСЮская i Смаленская землi.
У 1632 - 1634 гг. Расiя зрабiла спробу вярнуць сабе Смаленск. Гэта вайна СЮвайшла СЮ гiсторыю пад назвай Смаленскай, але яна была беспаспяховай для Расii. Аднак у вынiку гэтай вайны польскi кароль адмовiСЮся ад прэтэнзii на маскоСЮскi прастол i прызнаСЮ рускiм царом Мiхаiла Фёдаравiча.
Пасля заключэння Люблiнскай СЮнii польскiя феадалы пачалi ажыццяСЮляць палiтыку захопу беларускiх зямель i запрыгоньвання сялян. "Паборавы Унiверсал", якi быСЮ прыняты 12 жнiСЮня 1569 г., павялiчыСЮ падаткi. Становiшча народных мас рэзка пагоршылася.
Вызваленчы рух украiнскага казацтва, а таксама беларускага сялянства i прымкнуСЮшай да iх бяднейшай часткi гарадскога мяшчанства асаблiва СЮзмацнiлася на тэрыторыi Украiны i Беларусi пасля Люблiнскай унii 1569 г.
У канцы XVI - першай палове XVII ст. унутрыпалiтычнае жыццё Магiлёва i iншых гарадоСЮ МагiлёСЮшчыны было напоСЮнена вострай барацьбой. У гэты перыяд частымi былi выступленнi мяшчан i гарадской беднаты супраць свецкiх i духоСЮных феадалаСЮ.
Рух, накiраваны супраць польскiх магнатаСЮ i шляхты i iх палiтыкi, нацыянальнага i рэлiгiёзнага прыгнёту, да канца XVI ст. падышоСЮ i да Магiлёва.
У вынiку працяглай барацьбы гараджан, МагiлёСЮ дабiСЮся права на самакiраванне - Магдэбургскага права СЮ 1577 годзе.
лютага 1590 г. атаман казакаСЮ Мацюша Хвёдаравiч i 500 чалавек казакаСЮ напалi нечакана на маёнтак магнатаСЮ ХадкевiчаСЮ у Быхаве, "пажглi дамы, баяраСЮ, мяшчан, многiх пабiлi, нямала шкод нарабiлi".
У 1595 годзе СЮспыхнула паСЮстанне пад кiраСЮнiцтвам Севярына Налiвайкi, якое пачалося на Украiне, затым ахапiла значную частку Беларусi. 13 снежня атрад Налiвайкi штурмам узяСЮ МагiлёСЮ. БаркулабаСЮскi летапiс паведамляе, што казакi "Меiа слаСЮнае МагiлёСЮ, меiа пабожнае, дамы, крамы, астрог выжглi, дамоСЮ усiх яко 500, а грамаСЮ з вялiкiмi скарбамi 400. Мяшчан, баяраСЮ, людзей так пабiлi, парубалi, скарбаСЮ незлiчоных пабралi з крамаСЮ i з дамоСЮ". Горад утрымлiваСЮся казакамi 2 тыднi. Супраць Налiвайкi выступiла 18-цi тысячнае войска феадалаСЮ пад камандаваннем рэчыцкага старасты М. Буйвiда. У бiтве на Буйнiцкiм полi пад Магiлёвам казакi змагалiся мужна, але вымушаны былi адступiць. Войскi Буйвiда, уварваСЮшыся СЮ горад, разрабавалi яго i спалiлi.
Болей 20 год нiжэйшыя слаi гарадскога насельнiцтва вялi СЮ Магiлёве барацьбу супраць магiстрата i заможнай вярхушкi горада. У 1606-1610 гадах успыхнулi гарадскiя паСЮстаннi. АсноСЮнай прычынай сталi злоСЮжываннi i хабарнiцтва магiстрата. 15 лiпеня паСЮстанцы на чале са Стахорам Мiтковiчам уварвалiся СЮ гарадскую ратушу, разагналi старую раду i выбралi новую. У яе СЮвайшлi рамеснiкi: Мiтковiч Пётр - каваль, Мiкiта - збройнiк, кравец - Харапон, Мiхаiл - ганчар. Болей 2 год горадам кiравала новая рада. У 1608 г. улады подкупамi i пагрозамi дабiлiся раскола новай рады, быСЮ падпiсаны "угодлiвы лiст", згодна якому СЮлада СЮ горадзе павiнна быць перададзена ранейшаму складу магiстрата. Дзейнаiь старой рады выклiкала некалькi выступленняСЮ гарадскiх нiзоСЮ, найбольш моцнымi яны былi СЮ 1610 годзе, калi спрабавалi падняць узброенае паСЮстанне. Яно адразу было падаСЮлена войскамi. Па звесткам МагiлёСЮскай хронiцы "пяць чалавек абязглаСЮлены на РЖллiнскай гарэ, дзе стаiць крэст, а два - РЖсай Шчасны i ЛаСЮр Мiхайлавiч прысуджаны да 12 тыдняСЮ зняволення СЮ турме, потым выгнаны з горада з запрэтам на 30 мiль да яго прыблiжацца. Усе маёмаii канфiскаваны СЮ каралеСЮскую казну".
Пасля Брэiкай унii 1596 г., якая аформiла абяднанне на тэрыторыi Рэчы Паспалiтай праваслаСЮнай i каталiцкай цэркваСЮ, у Беларусi абвастрылася рэлiгiёзная барацьба.
Спробы феадалаСЮ акаталiчыць народныя масы Беларусi не мелi поспеху. "Не паддаецца апiсанню, наколькi рускi народ ненавiдзiць рымскiх католiкаСЮ. Гэтая ненавiiь даходзiць да такой ступенi, што пры выглядзе рымска-каталiцкага ксянза яны плююць ад жаху i агiды", - даносiСЮ папскi нунцый у Польшчы Торрэса СЮ 1622 годзе. ПераканаСЮшыся СЮ стойкiм супрацiСЮленнi мас, феадалы Рэчы Паспалiтай, якiх натхняСЮ Ватыкан, пачалi насаджаць унiю сiлай, астанавiСЮшы рэжым нацыянальна-рэлiгiйнага прыгнёту.
У адказ на СЮзмацненне каталiцызму, насаджэнне СЮнiятства СЮзнiкалi праваслаСЮныя царкоСЮныя братствы, якiя сталi апорай у барацьбе супраць нацыянальна-рэлiгiйнага гнёту. Дзейнаiь брацтваСЮ праследавалася: спальвалi кнiгi на плошчах, аСЮтараСЮ i друкароСЮ пыталi. Асаблiва вядомым быСЮ сваiмi здзекамi над праваслаСЮным насельнiцтвам полацкi СЮнiяцкi архiяпiскап iезуiт РЖасафат Кунцэвiч. У 1618 годзе Кунцэвiч прыбыСЮ у МагiлёСЮ, каб закрыць усе правас