Гiсторыя Беларусi
Вопросы - История
Другие вопросы по предмету История
ны П.Струве, погляды якога адрознiвалiся памяркоСЮнай рэвалюцыйнаiю.
Адначасова адбывалася афармленне больш радыкальнага крыла сацыял-дэмакратыi. У 1900 г. У.Ленiн, Л.МартаСЮ, Г.ПляханаСЮ i iх аднадумцы пачалi выдаваць за мяжой марксiiкую газету "РЖскра".
У гэты ж перыяд iшла кансалiдацыя сацыялiстаСЮ-народнiкаСЮ. Адным з цэнтраСЮ, дзе стваралася партыя сацыялiстаСЮ-рэвалюцыянераСЮ, была Беларусь. На працягу 1898 - 1899 гг. у Мiнску адбылося абяднанне аднадумцаСЮ у "Рабочую партыю палiтычнага вызвалення Расii" (Я.Гальперын, А.Бонч-АсмалоСЮскi, К.Брэшка-БрэшкоСЮская). Арганiзацыi "Рабочай партыi палiтычнага вызвалення Расii" СЮвайшлi СЮ склад партыi сацыялiстаСЮ-рэвалюцыянераСЮ.
У 1900 - 1902 гг. найбольш радыкальныя з сацыялiстаСЮ-рэвалюцыянераСЮ абядналiся СЮ Партыю сацыялiстаСЮ-рэвалюцыянераСЮ (эсэраСЮ), лiдэрам якой зяСЮляСЮся В.ЧарноСЮ. Эсэры адхiлялi марксiзм, iмкнулiся стварыць самабытны, нацыянальны сацыялiзм. Эсэры выкарыстоСЮвалi тэрор як асноСЮны сродак барацьбы.
Усе гэтыя агульнарасiйскiя партыi дзейнiчалi i на Беларусi. Да 1905 г. сацыял-дэмакратычныя групы дзейнiчалi СЮ большаii гарадоСЮ i мястэчак краiны. Адной з буйных была Мiнская група. Для абяднання i каардынацыi дзейнаii груп ЦК РСДРП стварыСЮ у студзенi 1904 г. Палескi, а СЮ сакавiку 1904 г. - ПаСЮночна-Заходнi камiтэты.
У шэрагу меiаСЮ Беларусi дзейнiчалi эсэраСЮскiя арганiзацыi, абяднаныя створанай у красавiку 1904 г. ПаСЮночна-Заходняй абласной арганiзацыяй.
У пачатку XX ст. мела свой уплыСЮ на Беларусi Польская сацыялiстычная партыя (ППС). Частка яе дзеячаСЮ выступала за саюз польскiх i рускiх рэвалюцыянераСЮ супраць самадзяржаСЮя, астатнiя адмовiлiся ад сацыяльнай барацьбы з царызмам i прапагандавалi iдэю паСЮстання разам з беларусамi, лiтоСЮцамi i СЮкраiнцамi з мэтай устанаСЮлення незалежных нацыянальных рэспублiк.
АктыСЮна дзейнiчаСЮ Бунд. На базе правага крыла Бунда СЮ 1905 г. была сфармiравана "сiянiiка-сацыялiстычная рабочая партыя", якая мела на мэце стварыць "асобнае яСЮрэйскае сацыялiстычнае грамадства", але неабавязкова СЮ Палеiiне. Паралельна iшоСЮ працэс фармiравання партыi артадаксальных сiянiстаСЮ "Паалей-Цыён". Яны жадалi стварэння самастойнай яСЮрэйскай дзяржавы СЮ Палеiiне.
На мяжы XIX-XX стст. пачаСЮся новы перыяд беларускага нацыянальна-вызваленчага руху. З канца 80-х гадоСЮ актывiзавалася грамадска-палiтычнае жыццё. Дзейнiчалi пецярбургскi "Гурток моладзi польскай, лiтоСЮскай i беларускай" (90-я гады), якi СЮзначальваСЮ Адам Гурыновiч, iншыя студэнцкiя абяднаннi СЮ Пецярбургу, Маскве, Кракаве. У 1902 г. браты РЖван i Антон Луцкевiчы, якiя вучылiся СЮ Пецярбургу, заснавалi там легальны студэнцкi "Гурток беларускай народнай асветы". Паступова дзейнаiь гурткоСЮ набывала палiтычныя рысы. Рабiлiся спробы выдаць нелегальную палiтычную газету. У 1902 г. В.РЖваноСЮскi, А.Пашкевiч, РЖ.Луцкевiч спрабавала наладзiць выданне на гектографе газеты "Свабода".
Садзейнiчалi працэсу нацыянальнага адраджэння развiццё навуковага беларусазнаСЮства (публiкацыi П.Бяссонава, РЖ.Насовiча, М.ДоСЮнар-Запольскага, А.Багдановiча, Я.Карскага, Б.Эпiмах-Шыпiлы), рускi дэмакратычны рух на Беларусi (газета "Мiнскiй лiсток", "Северо-Западный край", выпускi "Северо-Западного календаря").
На аснове нацыянальна-культурных гурткоСЮ беларускай моладзi Мiнска, Вiльнi i Пецярбурга зiмой 1902 - 1903 гг. была СЮтворана Беларуская рэвалюцыйная грамада (БРГ), якая пазней атрымала назву Беларуская сацыялiстычная грамада (БСГ). Яе стварылi РЖван i Антон Луцкевiчы, Алаiза Пашкевiч (Цётка), Казiмiр Кастравiцкi, Алесь Бурбiс, ВацлаСЮ РЖваноСЮскi, Фелiкс УмястоСЮскi.
У 1903 г. на 1 зездзе БСГ прыняла праграму. У ёй партыя абвяiiла сябе сацыяльна-палiтычнай арганiзацыяй працоСЮнага народа, сваёй канчатковай мэтай - знiшчэнне капiталiстычнага ладу, пераход зямлi i сродкаСЮ вытворчаii СЮ грамадскую СЮласнаiь, а найблiжэйшай задачай - звяржэнне самадзяржаСЮя СЮ Расii ва СЮзаемадзеяннi з пралетарыятам усiх народаСЮ Расiйскай iмперыi.
АсноСЮныя праграмныя палажэннi БСГ: абуджэнне нацыянальнай самасвядомаii беларусаСЮ, барацьба за дэмакратыю СЮ Расii, прызнанне правоСЮ усiх народаСЮ Расii на аСЮтаномiю, выкарыстанне беларускай мовы i стварэнне беларускай школы, звяржэнне самадзяржаСЮя i СЮстанаСЮленне дэмакратычнага ладу СЮ Расii, перадача зямлi сялянам, заводаСЮ i фабрык - рабочым.
Паводле сваёй тэарэтычнай платформы i практычнай дзейнаii, БСГ была блiжэй да леванароднiцкага напрамку, а СЮ нацыянальным руху, безумоСЮна, прадстаСЮляла яго дэмакратычныя сiлы.
На гэтым этапе беларускi нацыянальны рух знаходзiСЮся пад значным уплывам польскага i расiйскага вызваленчага руху. БСГ мела цесныя сувязi з Польскай сацыялiстычнай партыяй. У 1904 - 1905 гг. iснавала Сацыялiстычная партыя Белай Русi, якая таксама была звязана з ППС. Вядома, што яе заснавальнiкамi былi студэнты М.Фальскi, А.Жаба. БСГ вяла перагаворы аб абяднаннi з гэтай арганiзацыяй, але яно не адбылося. БСГ узаемадзейнiчала з расiйскай партыяй сацыялiстаСЮ-рэвалюцыянераСЮ, лiтоСЮскай i латышскай сацыял-дэмакратыяй.
Пытанне 36
Рэвалюцыя 1905 - 1907 гг. стварала перадумовы глыбокiх змяненняСЮ у беларускiм нацыянальным руху. Узмацнiлася сувязь асветнiцкiх i палiтычных, легальных i не-легальных арганiзацый i форм вызваленчага руху. Гэтаму садзейнiчалi газеты "Наша доля" (з 14 верасня да 14 снежня 1906 г. выйшла 6 нумароСЮ, потым была забаронена), "Наша нiва", "Беларус", часопiсы "Лучына", "Ранiца", палiтычныя, пра?/p>