Гiсторыя Беларусi
Вопросы - История
Другие вопросы по предмету История
?есiйныя, грамадска-культурныя абяднаннi (Беларускi народны хаСЮрус, Гродзенскi гурток беларускай моладзi, Беларускi музычна-навукова-лiтаратурны гурток студэнтаСЮ у Пецярбургу, выдавецкiя, кааператыСЮна-гаспадарчыя суполкi).
Пасля дзяржаСЮнага перавароту 3 чэрвеня 1907 г. БСГ як партыя распалася. КiраСЮнiкi Грамады, якiм удалося пазбегнуць арышту, сканцэнтравалi асноСЮную СЮвагу на развiццi легальнага нацыянальна-культурнага руху. Цэнтрам гэтага руху стала газета "Наша нiва" (1906 - 1915). У склад рэдакцыi СЮвайшлi былыя члены ЦК БСГ РЖ.Луцкевiч, А.Луцкевiч, В.ЛастоСЮскi, В.РЖваноСЮскi, А.УласаСЮ (быСЮ рэдактарам). 3 1914 г. рэдактарам стаСЮ Янка Купала.
Газета выходзiла штотыднёва СЮ Вiльнi, друкавалася кiрылiцай i лацiнкай, а з канца 1912 г. толькi кiрылiцай. Была разлiчана пераважна на вясковага чытача i нацыянальную iнтэлiгенцыю. ГалоСЮнае меiа СЮ ёй адводзiлася матэрыялам, якiя адлюстроСЮвалi нацыянальны характар беларусаСЮ.
Газета выступiла супраць афiцыйнай царскай палiтыкi, накiраванай на падзел беларускага народа паводле веравызнання (на "рускiх" i "палякаСЮ"), выкрывала рэакцыйны характар дзейнаii расiйскiх i польскiх шавiнiстычных арганiзацый, патрабавала выкарыстання СЮ школе, царкве i каiёле беларускай мовы, пераходу iх на беларускiя нацыянальныя пазiцыi.
"Наша нiва" выказвалася за СЮвядзенне на Беларусi земстваСЮ, станоСЮча ставiлася да хутарызацыi (хаця i разумела, што гэта не вырашыць праблем сялянскага малазямелля), арганiзацыi вытворчых, крэдытных, гандлёвых, асветнiцкiх i iншых суполак. СтаноСЮчымi былi адносiны газеты i да дзейнаii ДзяржаСЮнай думы. Значнае меiа (асаблiва СЮ час рэдактарства Я.Купалы) адводзiлася сацыяльным праблемам.
Пры рэдакцыi газеты, дзякуючы намаганням РЖ.Луцкевiча, ствараСЮся Беларускi нацыянальны музей. "Наша нiва" вяла шырокую работу: арганiзоСЮвала выданне зборнiкаСЮ, альманахаСЮ "Маладая Беларусь", выдавала "Беларускi каляндар" на 1910 - 1915 гг., сельска-гаспадарчы часопiс "Саха" i часопiс для моладзi "Лучына".
Такiм чынам, дзейнаiь газеты адыгрывала важную ролю СЮ справе кансалiдацыi беларускай нацыi, развiцця яе мовы i культуры i асаблiва СЮ фармiраваннi самасвядомаii беларусаСЮ. Магчыма, менавiта яна СЮпершыню ахапiла СЮвесь край паняццем "Беларусь".
Дзесяцiгоддзе "Нашай нiвы" называюць "нашанiСЮскiм перыядам" у гiсторыi беларускага нацыянальнага руху. Намаганнямi яе выдаСЮцоСЮ i актыву выхавана i далучана да вызваленчай барацьбы плеяда пiсьменнiкаСЮ-класiкаСЮ, буйных грамадска-палiтычных дзеячаСЮ, нацыянальных iдэолагаСЮ, сярод якiх Янка Купала, Якуб Колас, Алаiза Пашкевiч (Цётка), Максiм Багдановiч, Алесь Гарун, Максiм Гарэцкi, Змiтрок Бядуля, Цiшка Гартны i шмат iншых.
Дэмакратычныя сiлы дзейнiчалi i СЮсё больш актыСЮна набiралi сiлу. Беларускi нацыянальны рух зяСЮляСЮся народнiцкiм. 1 хаця ён не быСЮ шырокiм, але абядноСЮваСЮ лепшых прадстаСЮнiкоСЮ беларускай iнтэлiгенцыi.
Пытанне 37
Эпоха развiцця капiталiзма СЮ Расii i на беларускiх землях выпадае на адносна кароткi адрэзак часу (1861-1917 гг.).
Сельская гаспадарка. На змену прыгоннай гаспадарцы прыйшла пераходная сiстэма, якая складалася з элементаСЮ феадальнага i капiталiстычнага ладу. Сяляне працавалi на паноСЮ з-за эканамiчнай неабходнаii. На Беларусi дамiнавала буйное латыфундыяльнае памешчыцкае землеСЮладанне (88,6% зямельных уласнiкаСЮ былi латыфундыстамi). Сельская гаспадарка СЮцягвалася паступова СЮ рыначныя адносiны, што патрабавала павелiчэння асартыменту i колькаii сельскагаспадарчай прадукцыi. На першым меiы стаяла вытворчаiь збожжа, з 70-х гг. XIX ст. Беларусь стала экспарцёрам збожжавых у Расiю i замежжа. Да канца 90-х гг. жывёлагадоСЮля таксама павялiчвае тэмпы развiцця i колькаiь статкаСЮ узрастае на 50%. Сялянская гаспадарка давала на рынак у другой палове XIX ст. 1/4 таварнага збожжа, 3/4 таварнага iльну, бульбы, мяса i малака. З ростам таварна-грашовых адносiн паскорыСЮся працэс маёмаснага i класавага расслойвання сялянства. Зямля стала абектам куплi-продажу i да канца 70-х гг. XIX ст. 62% сялянскiх двароСЮ мелi па 15 дзесяцiн зямлi, каля 10,4% - больш за 20 дзесяцiн.
У 80-х гг. XIX ст. паток таннага i якаснага хлеба з Амерыкi, Канады, АСЮстралii i Аргенцiны знiзiСЮ яго кошт СЮ ЕСЮропе. У працэсе сусветнага аграрнага крызiсу цана на пшанiцу СЮпала на 10-35 %, ячмень - на 3862%, на жыта - у два разы. Беларускiя памешчыкi разаралiся, бо айчынная пшанiца была нiзкай якаii i каштавала даражэй. Памешчыцкая гаспадарка стала пазыковой i пашырылася арэнда зямлi. Падзенне цэн пачынаецца СЮ 1881 г. i працягваецца да 1897 г. З-за таго, што вываз хлеба СЮ Рыгу i Варшаву стаСЮ нявыгадным, памешчыкi пераводзiлi гаспадарку на малочную жывёлагадоСЮлю, выраб масла i сыру (трэцяе меiа па Расii пасля Сiбiры i Прыбалтыкi), iльнаводства, бульбаводства, вырошчванне канаплi. Пад уплывам крызiсу пачынаецца СЮвядзенне машыннай тэхнiкi. Акрамя таго, хуткiмi тэмпамi iшла дыферэнцыяцыя сялянскай гаспадаркi - буйная буржуазiя склала 8-10%, сярэднякi - 32, бедната - 60%. У гаспадарках сялянскай буржуазii працавала 55 тысяч батракоСЮ.
Сусветны аграрны крызiс прывёСЮ да змены спецыялiзацыi сельскай гаспадаркi Беларусi. ГалоСЮнымi цэнтрамi вытворчаii iльна сталi паветы Вiленскай, Вiцебскай i Магiлёускай губерняСЮ. Лён вывозiлi СЮ Германiю i АСЮстрыю. Вытворчаiь канаплi размяшчалася СЮ асноСЮным у МагiлёСЮскай губернi. Пяньку вывозiлi СЮ Германiю i Англiю. Гродзенская i Менская губернii вырошчвалi бульбу i займалiся вiнакурствам.
Прамысловас