Рэлiгiйны вопыт i навуковае веданне: гiстарычны кантэкст i актуальныя праблемы СЮзаемадзеяння
Дипломная работа - Культура и искусство
Другие дипломы по предмету Культура и искусство
рамадства i былi носьбiтамi адукаванаii i спецыяльных ведаСЮ.
Найстаражытнымi помнiкамi iндыйскай лiтаратуры зяСЮляюцца 4 зборнiка рэлiгiйных гiмнаСЮ - Веды (Ригведа, Яджурведа, Самаведа, Атхарваведа). Яны СЮтрымоСЮваюць найстаражытныя рэлiгiйна светапоглядныя вучэннi аб свеце, чалавека i багоСЮ.
Калi СЮ сiлу змяненняСЮ i сацыяльнай жыцця (СЮзнiкненне розных рэлiгiйных плыняСЮ i да т.п.) у чалавека зяСЮляецца магчымаiь выбiраць памiж строга рэгламентаваным рытуалам i самастойным духоСЮным пошукам адбываецца свайго роду пераацэнка каштоСЮнаiяСЮ. Выцясняючы "племянной маралi", на першы план усё больш вылучаюцца нормы i СЮстаноСЮкi iндывiдуальнай маралi. Разам з прафесiйнымi жрацамi зяСЮляецца група духоСЮных настаСЮнiкаСЮ, якая не была спадчыннiкаСЮ кай, а набiралася з розных слаёСЮ грамадства. Яны былi вядомыя як шраманы-аскеты-праведнiкi. У процiвагу традыцыйным рэлiгiйным вучэннем, яны не прызнавалi варновый, узроставых палавой i iншых абмежаванняСЮ. Шрамана мог стаць любы - ад кiраСЮнiка, слузе, якi бег ад жорсткаii гаспадара. [25 с.58]
Для шраманського светапогляду характэрны антиспекулятивные характар, г.зн. недавер да ведаСЮ, што пабудавана на высновах, iмкненне да пачуццёвай нагляднаii i дасведчаным перажывання iiiны. Таксама характэрна адмаСЮленне сацыяльнага прылады, асвечанага ведами. Аднак у цэлым рэлiгiйная iндыйская культура да глыбiнi працятая рэлiгiйнымi матывамi, якiя абумоСЮлiваюць СЮсё жыццё iндусаСЮ.
Адносна светапогляднай спецыфiкi Старажытнага Кiтая, то перш за СЮсё важна адзначыць, што аснову рэлiгii эпохi раннекласового чжоуского грамадства была вера СЮ Неба - вярхоСЮнае бажаство, амаль антрапаморфныя, i Волю Неба - усеабдымную свядомае сiлу. Прычым воля неба мыслiлася як маральна-этычнае пачатак. Толькi воля Неба магла быць крынiцай улады адзiнага зямнога кiраСЮнiка - Сына Неба. Акрамя таго СЮсё жыццё кiтайцаСЮ было рэгламентавана i падпарадкоСЮвалася рытуалу, якi быСЮ дадзены "ад Неба". Рэлiгiйнае вучэнне пра Сына Неба як СЮладара сусвету, гуляла значную ролю СЮ гiсторыi i духоСЮнай культуры Кiтая з найстаражытных часоСЮ i аж да 20 стагоддзя.
Адстойванне рэлiгiйных пазiцый з аднаго боку, i барацьба з iмi з другога, сталi падмуркам для развiцця натурфiласофii, i зародкаСЮ навук у галiне астраномii, матэматыкi, медыцыны. Ужо СЮ эпоху РЖнь продкi старажытных кiтайцаСЮ СЮжо мелi сiстэму падлiку да 30 тысяч. З-за таго, што кiтайцы былi землеробницьким народам, здаСЮна вялiся назiрання за рухам зорак. Вялiся запiсы астранамiчных назiранняСЮ (напрыклад з 613 года да н.э. у зяСЮленнi каметы Галлея). Таксама астраномы СЮмелi вылiчаць час зацьменняСЮ. Дасягнула поспехаСЮ i механiка, што было выклiкана патрэбамi iрыгацыi i фортифицированный справы, пра што сведчыць такое збудаванне 3 стагоддзi да н.э., як Вялiкая кiтайская iяна. УстаноСЮленая старажытнакiтайскiх астраномамi перыядычнаiь руху зорак адыграла важную ролю i СЮ станаСЮленнi iдэй аб абектыСЮнай заканамернаii СЮ свеце рэчаСЮ - катэгорыi "Дао". [25 с.84]
У 221 годзе да н.э. СЮзнiкае 1. кiтайская iмпэрыя Цынь. Яна iснавала толькi паСЮтара дзясятка гадоСЮ, але паспела заклаii сацыяльна палiтычную аснову наступнай iмперый, якая была створана на яе руiнах - Хань (канец 3 стагоддзi да н.э.). У ханскi перыяд паспяхова развiвалiся розныя галiне дакладных навук - астраномiя, матэматыка, медыцына, фiзiка, механiка, акустыка i г.д.. Менавiта ханскiя астраномы СЮпершыню выявiлi iснаванне плямаСЮ на сонцы.
Менавiта СЮ гэты перыяд зарадзiлiся ж навукi як фiлалогiя, паэтыка, былi складзеныя 1. СлоСЮнiкi, ствараюцца буйныя мастацкiя творы. Варта адзначыць таксама, што СЮ старажытным Кiтаi рэлiгiя не заСЮсёды рэгламентавана дзеяннi навукi, i яны былi асобнымi, хоць i дапаСЮняльнымi адзiн аднаго прадуктамi дзейнаii чалавечага свядомаii.
У адрозненне ад усходняй традыцыi, грэцкая думка iмкнецца менавiта да рэчавы-прадметнай бытийности свету, разглядаючы апошнi з пункту гледжання яго руху ад першапачатковай нерасчлененности ("смешанности") - хаосу - да стану выразнай раздробненаii яго элементаСЮ (рэчаСЮ прадметаСЮ, зяСЮ), гарманiчна упарадкаваных у унiверсальным светаладзе - Космасе. [5 с.23] Менавiта такое бачанне i складае ментальнае падстава грэцкай мiфалагiзацыi. Адразу варта адзначыць, навука тады яшчэ не была аддзеленая ад фiласофii. Наадварот, яна прымае вобраз фiласофii. Калi казаць пра фiласофiю як такой, то вылучыць можна такi аспект: Фiласофiя - гэта разумовы пошук, насычаны просьбай мудраii. Рэлiгiя ж дэкларуецца як мудраiь. Фiласофiя, такiм чынам, ажыццяСЮляючы свой пошук, непазбежна сутыкаецца з рэлiгiяй, i iмкнецца знайii адказ, цi сапраСЮды тое, што абвяшчаецца прадстаСЮнiкамi рэлiгii як мудраiь, зяСЮляецца ёю? АдказаСЮ на гэтае пытанне можа быць шмат, але нязменным застаецца тое, што незалежна ад стаСЮлення фiласофii да рэлiгii яна СЮ сiлу сваёй прыроды, у сiлу свайго законнага цiкаваii не можа не рабiць рэлiгiю прадметам пiльнай разгляду. [7 с.27]
Ужо СЮ 07/06 стагоддзях да н.э. зяСЮляюцца першыя фiласофскiя творы, якiя былi заклiканы адказаць на пытанне, як паСЮстаСЮ навакольны свет i СЮ чым сутнаiь зяСЮ, якiя адбываюцца СЮ iм. АСЮтараСЮ гэтых трактатаСЮ прынята называць фiлосафамi, але iх фiласофiя мала чым была падобная на фiласофiю СЮ сённяшнiм разуменнi гэтага слова. Агульнай рысай для першых фiлосафаСЮ была спроба навуковага асэнсавання свету ва СЮсёй сукупнаii яго зяСЮ. Фiласофiя iх было умоспоглядацькою спекулятыСЮнай, i СЮ нязначнай ступенi абапiралася на даследчыя дадзеныя. [6 с.121]
П