Рэлiгiйны вопыт i навуковае веданне: гiстарычны кантэкст i актуальныя праблемы СЮзаемадзеяння
Дипломная работа - Культура и искусство
Другие дипломы по предмету Культура и искусство
прыватнаii, i гэтая выведка.
Абектам даследавання зяСЮляецца сацыякультурны кантэкст СЮзаемадзеяння пазнавальна кагнiтыСЮных i смисложиттева-сотериологических формаСЮ духоСЮнага вопыту чалавецтва.
Прадметам даследавання зяСЮляюцца гiстарычныя i актуальныя вымярэння суадносiн навуковага веды i рэлiгiйнага светапогляду.
У навуковай лiтаратуры гэтае пытанне разглядаецца досыць шырока. Звязана гэта з тым, што тэма дае шырокае кола iнтарэсаСЮ для даследавання. Важна таксама адзначыць, што гэта пытанне пачалi разглядаць яшчэ СЮ старажытнаii. Асаблiвую СЮвагу гэтаму пытанню надаецца, пачынаючы са Сярэднiх стагоддзяСЮ, i працягвае раii аж да сёння. Тут варта СЮспомнiць такiх фiлосафаСЮ, як АСЮгустын АСЮрэлiй [1], Анзэльм Кентэрберыйскi [2], Тэртулiян [28], Тамаш Аквiнскi [29], Ф. Бэкан [33], РЖ. Кант [15], Гегель [9], i iнш .. Пачынаючы з 19 стагоддзя, пытанне аб суадносiнах навукi i рэлiгii набывае больш шырокiх формаСЮ. Так, напрыклад, французскi вучоны, фiлосаф i тэолаг Тэяр дэ Шардэн [23] усебакова разглядае гэтае пытанне, асноСЮная СЮвага засяроджваючы на ??праблеме эвалюцыi. Тут маецца на СЮвазе эвалюцыя сусвету, чалавека i свядомаii. З сучасных дзеячаСЮ навукi варта згадаць такiх навукоСЮцаСЮ як УладзiмiраСЮ С.В. [8], КузняцоСЮ РЖ.В. [19], Скiбiцкi М.М. [26,27], Тажуризина З.А. [25], Закович М. [14], i iншыя. Акрамя таго, дадзенае пытанне асвятляецца не толькi СЮ фiласофскiх працах, але i СЮ працах дзеячаСЮ iншых аблаiей навукi: фiзiкi, бiёлагi i г.д..
Мэта працы: канцэптуальна вызначыць заканамернаii i формы СЮзаемадзеяння рэлiгii i навукi, вызначыць гiстарычныя i актуальныя асаблiваii такога СЮзаемадзеяння, яго СЮплыСЮ на духоСЮна-сацыяльнае развiццё чалавецтва i яго цывiлiзацыйныя перспектывы. Гэтай мэтай вызначаюцца асноСЮныя задачы працы: 1) у параСЮнальным ракурсе разгледзець спецыфiку i агульныя характарыстыкi рэлiгii i навукi як формаСЮ духоСЮна-творчага асваення чалавекам свету, 2) выявiць логiку гiстарычнага СЮзаемадзеяння памiж навукай i рэлiгiяй, вылучыць цывiлiзацыйныя асаблiваii iх суадносiны СЮ соцыуме i культуры; 3) вызначыць асноСЮныя тэндэнцыi, супярэчнаii i перспектывы супрацоСЮнiцтва навукi i рэлiгii СЮ рэчышчы найноСЮшых духоСЮна цывiлiзацыйных працэсаСЮ. Гэтым вызначаецца структура працы.
Метадалагiчны iнструментар працы складаюць общефилософские i спецыфiчна рэлiгiязнаСЮчай метады, у прыватнаii, прынцыпы сiстэмнаii, гiстарызму, параСЮнальнага тыпалагiзацыi падобнае. АСЮтар кiруецца СЮстаноСЮкамi даследчай незаангажаванаii, абектыСЮнаii, талерантнаii.
1. Рэлiгiя i навука як формы духоСЮна-творчага засваення чалавекам свету: параСЮнальны кантэкст
Сёння, нават не СЮзброеным вокам можна СЮбачыць iмклiвае развiццё i распаСЮсюджванне розных рэлiгiйных вучэнняСЮ (напрыклад, у адным толькi хрыiiянстве налiчваецца больш за 2 тысячы розных груповак, сект i цэркваСЮ), асаблiва востра адчуваецца зацiкаСЮленаiь у рэлiгiйна-культурных дасягненнях усходу. Разам з тым, два апошнiя стагоддзi навука рухаецца СЮ перад ня маленькiмi крокамi, а СЮжо вялiкiмi скачкамi. Ствараецца СЮражанне, што навука здольная растлумачыць усё, а рэлiгiя застаецца на тым жа меiы наiСЮных уяСЮленняСЮ. Але для людзей вернiкаСЮ iх рэлiгiя зяСЮляецца СЮвасабленнем чагосьцi звышнатуральнага. Менавiта таму актуальным пытаннем сёння зяСЮляецца праблема суадносiн навуковага веды i рэлiгiйнага вопыту. Асаблiва цiкавым пытаннем зяСЮляецца прыналежнаiь вядучых вучоных у той цi iншай рэлiгii.[18 с. 241].
Так могуць навука i рэлiгiя суiснаваць побач i iii шляхам СЮзаемадзеяння? Для таго каб адказаць на дадзенае пытанне неабходна разгледзець iх у агульных рысах, што даiь магчымаiь склаii агульную карцiну СЮзаемадзеяння.
Рэлiгiйнае светапогляд - Агульная паняцце для значнай колькаii розных сiстэм светаразумення i мироотношения, гiстарычна iснавалi СЮ рамках шматлiкiх рэлiгiй. З узнiкненнем рэлiгiйнага светапогляду супадае i зяСЮленне асаблiвай групы людзей, якiя выступалi СЮ ролi сiстэматызацыя, захавальнiкаСЮ рэлiгiйных iдэй i традыцый. Рэлiгiйнае светапогляд дэманструе надзвычай эфектыСЮнае СЮзаемадзеянне дзвюх светапоглядных узроСЮняСЮ - штодзённага i тэарэтычнага. Умовай трывалаii, хуткаму распаСЮсюджванню i "папулярнаii" таго цi iншага светапогляду зяСЮляецца тое, наколькi ён СЮкаранiлася на СЮзроСЮнi штодзённага свядомаii, наколькi ён адпавядае ладу жыцця людзей, iх культуры, узроСЮню ведаСЮ, патрэбам. Рэлiгiйнае рашэнне светапоглядных праблем, дзякуючы сваёй вобразна-нагляднай форме, даступны для засваення на штодзённым узроСЮнi свядомаii.
ГалоСЮным спосабам засваення рэлiгiйнага светапогляду выступае вера, якая пераходзiць нам ад мiнулых пакаленняСЮ ва СЮсiм гiстарычна - культурным кантэкiе i абапiраецца на асабiсты вопыт чалавека. Практыка ж культавых дзеянняСЮ аперуе механiзмамi фармiравання i СЮзмацнення гэтай веры адносна асаблiваiяСЮ штодзённага свядомаii. На СЮзроСЮнi тэарэтычнага веды, тэалогii адбываецца працэс сiстэматызацыi i абнаСЮлення светапогляду СЮ адпаведнаii са зменамi, Якi адбываюцца як у самой жыццi, так i СЮ галiне веды i развiцця культуры СЮ цэлым.
У кантэкiе розных рэлiгiйна-светапоглядных iдэй iснуе шэраг агульных фундаментальных iдэй: тварэння свету Богам (крэацыянiзму), предопредилення Богам падзей, якiя адбываюцца СЮ свеце (провиденциализм), душы як асаблiвай сутнаii чалавека, сувязi чалавека з Богам, уваскрэсеньне i пасмяротнага iснавання.
Фiласофскае светапогляд (У тым лiку i навуковы), у адрозненне ад мiфалагiчнага