Рэлiгiйны вопыт i навуковае веданне: гiстарычны кантэкст i актуальныя праблемы СЮзаемадзеяння
Дипломная работа - Культура и искусство
Другие дипломы по предмету Культура и искусство
ны з часам арганiчна СЮпляталiся СЮ сутнаiь рэлiгiйных уяСЮленняСЮ, iдэй, канцэпцый, вераванняСЮ. [3 с.124]
З часам рэлiгiя i навука настолькi размяжоСЮваецца, што пачынаюць лiчыцца рознымi плоскаiямi светапогляднай дзейнаii чалавека. Але сёння вельмi шмат гаворыцца аб узаемадзеяннi рэлiгii i навукi. Так, напрыклад, Папа Рымскi Павел 6, звяртаючыся да членаСЮ папскай Акадэмii навук, сказаСЮ: "У iнтарэсах каталiцкай царквы, i СЮ пэСЮнай меры неабходна зрабiць больш цесна адносiны Царквы з сучасным светам навукi. Скажам нават, што iмi кiруе перакананаiь у тым, што наша рэлiгiя не толькi не аказвае нiякiх перашкод вывучэнню прыроды, але можа нават не выходзячы за межы СЮласнай сферы дзейнаii дапамагаць навуковаму даследаванню, праслаСЮляць яго вынiкi ... Там дзе праводзяцца досведы, зяСЮляецца адкрыццё, рост ведаСЮ, там, з аднаго боку, развiваюцца чалавечыя магчымаii , з другога - туды пранiкае справа Бога i атрымлiваюць магчымаiь выкарыстання рэсурсы, якiя яна змяшчае ... " [16 з. 29.]
У навуковых публiкацыях некаторых навукоСЮцаСЮ мы можам сустрэць сведчаннi iх прыхiльнаii рэлiгii. Аднак, калi казаць па "вернiкаСЮ" навукоСЮцаСЮ, то важна заСЮважыць, што яны шукалi натуральнае тлумачэнне а не пацверджанне рэлiгiйных дагматаСЮ. Для такiх навукоСЮцаСЮ Бог разумеСЮся постфактум для тлумачэння навуковага адкрыцця, дасягнутага рацыянальным шляхам. [26 з. 10-13]
3. Рэлiгiя i навука СЮ святле сучасных духоСЮна - цывiлiзацыйных працэсаСЮ: тэндэнцыi, супярэчнаii, перспектывы
Яшчэ не так даСЮно, у савецкiм грамадстве, поСЮнаiю адмаСЮляе магчымаiь пазiтыСЮнага стаСЮлення да рэлiгii. За адкрытае вызнаньне любога рэлiгiйнага вучэння, чалавек не мог атрымаць паСЮнавартаснага вышэйшай адукацыi [18 с. 279], Заняць кiруючыя пасады i да т.п.. Наогул, такi чалавек цалкам абмяжоСЮвалася СЮ сваiх правах. З аднаго боку гэта было выклiкана прадузятым стаСЮленнем да рэлiгii i невуцтвам палiтычных сiл з другога.
Абавязковай прадметам у адукацыi таго часу быСЮ навуковы атэiзм, якi прапагандаваСЮ крытычнае стаСЮленне да рэлiгii i яе прыхiльнiкаСЮ, атэiстычны погляд на мiр i г.д.. Любое станоСЮчае згадка рэлiгii СЮ аСЮдыторыi абавязкова суправаджалася яе рэзкай негатыСЮнай ацэнкай. [18 с.271]
Сёння, у так званым постсавецкай грамадстве складваецца iншая сiтуацыя. Не толькi рэлiгiйныя дзеячы, але i многiя свецкiя аСЮтары адзначаюць, што толькi вера СЮ Бога здольная забяспечыць духоСЮнае адраджэнне грамадства. Рэлiгiя СЮсё больш уваходзiць у наша жыццё. Адкрыццё любых устаноСЮ суправаджаецца абрадам "асвячэння", Палiтыкi "пазiруюць" перад вiдэакамерамi i фотаапаратамi СЮ Цэрквах (прычым адбываецца гэта, як правiла, напярэдаднi перадвыбарнай кампанii), амаль на кожным кроку можна сустрэць прапаведнiка той цi iншай дэнамiнацыi, на кнiжных палiцах зяСЮляюцца кнiгi рэлiгiйнага зместу, якiя прапаведуюць не толькi вучэнне традыцыйных рэлiгiй, але i акультызм i теософию. Адбываецца хуткi рост колькаii нетрадыцыйных цэркваСЮ. ЗаканадаСЮства Украiны адзначае, што свабода сумлення зяСЮляецца неадемнай канстантай нашай жыцця СЮ грамадстве. Аднак, разам з тым, праваслаСЮныя (па календары) святы абяСЮляюцца дзяржаСЮнымi святамi полiканфесiйнай Украiны.
НапэСЮна СЮсе пагодзяцца, што многiя памылкi СЮ вырашэннi рэлiгiйных пытанняСЮ, дзяржава з-за недасведчанаii, i таму рэлiгiя, як светапоглядны феномен павiнен стаць абектам мэтанакiраванага вывучэння. Акрамя таго, перадача веды як унiверсальнага досведу жыцця - неабходная СЮмова жыццяздольнаii грамадства. Менавiта таму, кiруючыя сiлы заСЮсёды кантралявалi абём i змест веды, якое людзi атрымлiвалi СЮ навучальных установах. Так, у эпоху сярэднявечча цэнтральным пазнавальным пастулатам было паняцце Бога, з якiм супастаСЮлялiся СЮсе культурныя каштоСЮнаii. А СЮжо СЮ эпоху Адраджэння адзначаецца працэс секулярызацыi грамадства, пачынае эвалюцыянаваць, i СЮжо СЮ пачатку ХХ стагоддзя СЮяСЮленне аб дамiнаваннi розуму, якi раскрывае "непаСЮнавартаснаiь веры", атрымлiвае распаСЮсюджванне сярод фiлосафаСЮ-натуралiстаСЮ.[18 с. 266]
"Рэлiгiйная" i "рэлiгiязнаСЮчай" адукацыю.
Рэлiгiйнае адукацыя - гэта навучальны працэс, арыентаваны на перадачу рэцыпiенту пэСЮнага абёму рэлiгiйнай iнфармацыi з мэтай павышэння СЮзроСЮню яго рэлiгiйнай адукаванаii, фармiраванне навыкаСЮ усвядомленага СЮспрымання зместу пэСЮнага рэлiгiйнага веравучэння. Але рэлiгiйнае адукацыя не зяСЮляецца пазаканфесiйных. Для яе правядзення прыцягваюцца канфесiйнай арыентаваныя асобы, а гэта прыводзiць да аднабакова ангажаваных ацэнак iмi iншых веравучэньняСЮ, выхаванне негатыСЮнага стаСЮлення да iх. Рэлiгiйнае адукацыю бывае загальнопросвитницькою i прафесiйна-арыентаванай.
Загальнопросвитницький характар ??мае навучанне рэлiгii СЮ парафiяльных i нядзельных школах, на розных бiблейскiх курсах i да т.п.. Прафесiйна-арыентаваную рэлiгiйнае адукацыю, якое яшчэ можна назваць багаслоСЮскiх, праводзяць рознага тыпу духоСЮныя навучальныя СЮстановы (акадэмii, унiверсiтэты, семiнарыi, каледжы i г.д.).
Аднак, улiчваючы свецкаiь нашай дзяржавы, вялiкую канфесiйную стракатаiь яе рэлiгiйнай карты, наяСЮнаiь значнай колькаii людзей з нерэлiгiйнымi светапогляднай арыентацыi, у сiстэме дзяржаСЮнага адукацыi павiнна быць арганiзавана вывучэнне менавiта рэлiгiязнаСЮчай навучальных дыiыплiн. РэлiгiязнаСЮчай адукацыя - гэта сiстэма асветнiцкай працы, мэтай якой зяСЮляецца СЮзбраенне асобы СЮсёй сумай ведаСЮ, мае акадэмiчныя рэлiгiязнаСЮства аб прыродзе, сутнаii, функцыя