Міжнародныя адносіны Кіеўскай Русі X - нач. XII ст.

Дипломная работа - История

Другие дипломы по предмету История

?аныя з дружыннікаў ("лепшых людзей") розных славянскіх плямёнаў. Жадаючы прыцягнуць да абароны дзяржавы ўсе сілы, князь Уладзімір набіраў у гэтыя гарнізоны ў асноўным прадстаўнікоў паўночных плямёнаў: славен, крывічоў, вяцічаў.

Аб набегах печанежскія, акрамя згаданых вышэй пры барацьбе Яраслава з Святаполкам, найстаражытныя спісы летапісе паведамляюць вестку пад 1036 годам. Знаходзячыся ў гэты час у Ноўгарадзе, Яраслаў даведаўся, што печанегі абложваюць Кіеў; ён сабраў шмат войскі, варагаў і наўгародцаў, і ўступіў у Кіеў. Печанегаў было незлічонае мноства; Яраслаў выйшаў з горада і разьмясьціў сваё войска так: варагаў паставіў пасярэдзіне, кіяўлян - на правым крыле, а наўгародцаў - на левым, і пачалася бітва перад крэпасцю. Пасля злы сечы ледзь да вечара паспеў Яраслаў адолець печанегаў, якіх загінула мноства ад меча і перетонуло ў рэках падчас уцёкаў. Пасля гэтага паражэння імя печанегаў хоць і не знікае зусім ў летапісе, аднак нападу іх на Русь спыняюцца.

Вялікая перамога, здабытая Яраславам над печанегамі ў 1036, без перабольшання адкрыла новую главу ў гісторыі Кіеўскай Русі. У гады адзінаўладна княжання Яраслава Уладзіміравіча (1036-1054) склалася выключна спрыяльная сітуацыя, больш не паўтараецца ў нашай гісторыі. Адвечны вораг Русі печанегі былі адкінутыя ад Кіева і разбітыя; частка іх, відаць, прызнала ўладу кіеўскага князя, іншыя сышлі пад ціскам торкаў да межаў Візантыйскай імперыі; неўзабаве ў іх шэрагах пачаліся смуты і междoусобицы - звычайныя спадарожнікі ваенных няўдач.

Самі ж торкаў не праявілі вялікай цікавасці да Русі. Яраслаў, па-відаць, захоўваў з імі мірныя адносіны. Толькі пасля яго смерці ў 1054 годзе пачаліся руска-торкские вайны, якія апынуліся больш чым паспяховымі для рускіх. Узімку 1054/55 года сын Яраслава Усевалад атрымаў перамогу над торкаў ў ваяроў на рацэ Суле, а ў 1060 адбыўся сумесны паход супраць торкаў абяднаных сіл рускіх князёў - Ізяслава, Святаслава і Усевалада Яраславічаў, а таксама полацкага князя Усяслава Брачыславіча. Гэта было ці ледзь не самае грандыёзнае ваеннае прадпрыемства рускіх князёў у XI стагоддзі: "пайшлі на конях і ў лодьях, незлічонае мноства ... Пачуўшы пра тое, торкаў спалохаліся і паўцякалі [і бегаюць] да гэтага дня - і Перамерлі, бегаючи, Божым гневам гнаныя: адны ад зімы, іншыя ж роўнядзі, іншыя ж пошасьцю і судом Божым.

Так Бог выбавіў хрысціян ад паганых". Пасля рэшткі торкаў, як і рэшткі печанегаў, рассяліліся на паўднёвых ўскраінах Рускага дзяржавы - але ўжо ў якасці саюзнікаў і падданых рускіх князёў, якія абаранялі паўднёвыя межы Русі ад іншых качэўнікаў. Рускія называлі іх" сваімі паганымі "у адрозненне ад "дзікіх паганых" - полаўцаў.

Як і ў выпадку з печанегамі, лёс торкаў вырашылі не столькі удалыя ваенныя дзеянні рускіх князёў, колькі зяўленне ў паўднёварускіх стэпах новых качэўнікаў - полаўцаў, якім наканавана было стаць гаспадарамі Дзікага Поля амаль на два стагоддзі. Руская летапіс упершыню паведамляе аб іх зяўленні паблізу рускіх межаў пад 1055 годам: тады князю Усеваладу ўдалося заключыць мір з палавецкія ханам Болушем, можа быць, якія сталі яго саюзнікам у вайне з торкаў. Але ўжо ў 1061, на наступны год пасля вялікай перамогі рускіх князёў над торкаў, полаўцы на чале з ханам Искалом ўпершыню падвергнулі спусташэння зямлі Пераяслаўскага княства, разбіўшы дружыну усё таго ж Усевалада Яраславіча, і з гэтага часу пачынаецца чарада бясконцых войнаў рускіх з полаўцамі - зноў Вялікая Стэп становіцца ледзь ці не вызначальным фактарам гісторыі Рускай дзяржавы. За полаўцамі ж, як вядома, прыйшлі мангола-татары, якія здолелі надоўга заняволіць Русь ... Няпоўныя два дзесяцігоддзі княжання Яраслава Мудрага ў Кіеве і першыя гады княжання яго сыноў - выключэнне ва ўсёй шматвяковай гісторыі сярэднявечнай Расеі: толькі ў гэтыя гады Руская зямля змагла на час забыць аб знешняй пагрозе з поўдня і ўздыхнуць на поўныя грудзі. І зусім не выпадкова, што менавіта гэтыя гады ўвайшлі ў нашу гісторыю як час сапраўднага росквіту Кіеўскай Русі.

Станаўленне Кіеўскай Русі як дзяржавы, фарміраванне старажытнарускай народнасці праходзіла ва ўмовах пастаяннага супрацьстаяння і ўзаемадзеяння з качэўнікамі Усходняй Еўропы канца IX - пачатку XIII стст.: Печанегамі, гузами, полаўцамі.

Качавая перыферыя гуляла важную ролю ў гістарычных працэсах таго часу. І справа не толькі ў тым, што барацьба з намадаў ў цэлым ўмацоўвала сацыяльныя і палітычныя сувязі ў Старажытнарускай дзяржаве, нягледзячы на частае выкарыстанне качавых наймітаў у княскіх усобіц. Жыхары Старажытнай Русі кантактавалі з качэўнікамі на ўзроўні гандлёвага абмену, у прыгранічных раёнах існавала мноства сумесных паселішчаў.

Пад уплывам славян-земляробаў адбывалася ссяданне качавых плямёнаў, якое часам сканчалася асіміляцыяй. Становячыся часткай старажытнарускай народнасці, качэўнікі прыўносілі не толькі антрапалагічны тып, але некаторыя культурныя традыцыі і звычаі. Усе гэтыя фактары робяць неабходным вывучэнне качавых народаў паўднёварускіх стэпаў не толькі як знешняй і варожай сілы. Уласна міграцыі ў стэпах Усходняй Еўропы, этнічныя і сацыяльна-палітычныя працэсы ў качавых супольнасцях зяўляюцца не менш важнымі для разумення гісторыі Кіеўскай Русі, чым ваенныя сутыкненні.

3. Міжнароднае становішча Старажытнарускай дзяржавы напярэдадні ўдзельнай перыяду

 

.1 Крыжовыя паходы Уладзіміра Манамаха

 

Нягледзячы на смуту сярод князёў, Манамаха атрымалася дамагчыся галоўнага: Любечски?/p>