Творчасць Дастаеўскага і Гюго
Дипломная работа - Литература
Другие дипломы по предмету Литература
апавяданне рахманая блізка прымыкае да жанру споведзі. Герой менавіта вызнаецца перад ўяўным слухачом. Літаратурная энцыклапедыя тэрмінаў і паняццяў раскрывае тэрмін споведзь наступным чынам: Споведзь у літаратуры - твор, у якім апавяданне вядзецца ад першай асобы, прычым апавядальнік (сам аўтар або яго герой) ўпускае чытача ў самыя патаемныя глыбіні ўласнай духоўнага жыцця, імкнучыся зразумець канчатковыя ісціны аб сабе, сваім пакаленні. У слоўнікавага артыкуле згадваецца менавіта Ф.М. Дастаеўскі, як пісьменнік, творы якога найбольш набліжаны да споведзі. У Лагодны прысутнічае таксама уласцівы споведзі матыў раскаяння.
Герой ля труны жонкі аналізуе і пераасэнсоўвае жыццё. Ён ходзіць па пакоях і думае, думае. Ён кажа ўслых не каму-небудзь, - сабе! Няшчасны муж, следча, не можа весці запіс думак і адчуванняў. І сапраўды гэтак жа ён, злачынцам усімі ліхвяр, не мае магчымасці распавесці камусьці тое, што ён успамінае і адчувае пакутліва. І таму-то Дастаеўскі і кажа, што гэта не аповяд па форме. Гэта нешта новае, незвычайнае, фантастычнае.
Аднак Фёдар Міхайлавіч не лічыць сябе наватарам, першаадкрывальнікам формы. Віктару Гюго ён аддае пальму першынства. Падобнае ўжо не раз дапушчалася ў мастацтве, - заўважае ён у прадмове да аповяду, - Віктар Гюго, напрыклад, у сваім шэдэўры Апошні дзень асуджанага да смяротнага пакарання ужыў амаль такі ж прыём, і хоць і не вывеў стэнаграфія, але дапусціў яшчэ вялікую непраўдападобнасці, выказаўшы здагадку, што прысуджаны да пакарання смерцю можа (і мае права) весці запіскі не толькі ў апошні дзень свой, але нават у апошнюю гадзіну і літаральна ў апошнюю хвіліну. Але не дапусці ён гэтай фантазіі, не існавала б і самога творы, - самага рэальнага і самога сама праўдзiвых творы з усіх ім напісаных .
Такім чынам, галоўнай задачай аўтара, як гаворыцца ў заўвагах да Лагодны, было знайсці верны тон і адзіна магчымую апавядальных форму, здольную перадаць трагізм факту адначасова простага і фантастычнага (24, 387).
Гаворка героя, які гаворыць сам з сабой, перададзена з незвычайнай дакладнасцю. Я ўсё хаджу і хачу сабе ўразумець, гэта. Вось ужо шэсць гадзін, як я хачу зразумець і ўсё не зьбяру ў кропку думак. Справа ў тым, што я ўсё хаджу, хаджу, хаджу ... Гэта вось як было. Я проста распавяду ўсё па парадку .
Прасочым жанравыя характарыстыкі аповяду, дадзеныя В.М. Захаравым. Згодна з яго пункту гледжання, аповяд мяркуе аднаго галоўнага героя, калі ж іх некалькі (звычайна не больш двух-трох) - адзін з іх галоўны: гэта сам апавядальнік або той, пра каго аповяд. Сутнасцю ўтрымання для рускага апавядання зяўляецца выпадак або характар. Аповяд мяркуе адсутнасць сурёзнай прасторава-часовай распрацоўкі зместу.
Рахманая адпавядае гэтым параметрах, нягледзячы на фантастычнасць. Адзін галоўны герой, ён жа - апавядальнік, - муж самазабойцы. У змесце пераплятаюцца выпадак і характар (нават два характару: яе, рахманай, і яго, ліхвяра). Прасторава-часавыя характарыстыкі складаюцца разам толькі з дапамогай памяці апавядальніка.
З усяго вышэйсказанага можна зрабіць выснову, што рахманая сапраўды аповяд па жанры, але аповяд, напісаны ў форме запісак, і, з пункту гледжання зместу, светаадчування, блізка які прымыкае да споведзі.
Параўнальны метад ва ўжыванні да Гюго і Дастаеўскага
В. Гюго і Ф.М. Дастаеўскага з поўным правам можна назваць найвялікшымі пісьменнікамі свайго часу, якія аказалі (і да гэтага часу аказваюць) вялікі ўплыў як на французскую і рускую літаратуру ў прыватнасці, так і на сусветную літаратуру ў цэлым. Паколькі ў дадзенай кваліфікацыйнай працы я параўноўваю творы вышэйназваных аўтараў, то лічу патрэбным разгледзець сам прынцып компаративизма, асабліва шырока выкарыстоўваецца ў дадзенай чале, бо параўнанне - найважнейшы інструмент разумення як такога.
Спецыяльнай вобласцю параўнальнага літаратуразнаўства зяўляецца супастаўляльнае вывучэнне зяў, якія належаць да літаратурам розных нацый, розных эпох, розных аўтараў. У дадзеным выпадку гаворка пойдзе як раз пра супастаўленні твораў розных аўтараў, якія належаць да розных нацыянальным літаратурам, але ён рабіў прыблізна ў адзін час, і нават знаёмым асабіста.
Уплыў можа насіць як аднабаковы, так і двухбаковы характар. Іншымі словамі, гаворка ідзе аб пранікненні і ўзаемапранікнення твораў сябар у сябра. Магчыма ўплыў аднаго аўтара на іншага (як у нашым выпадку, бо хоць ўздзеянне Гюго на творчасць Дастаеўскага даказальна, аб адваротным кірунку - уплыве Дастаеўскага на Гюго - казаць не прыходзіцца), або ўзаемнае ўзаемапранікненне думак, ідэй, сюжэтаў, тым і інш ў творчасці аўтараў-сучаснікаў.
Пры дапамозе метаду кампаратывістыкі тэксты могуць супастаўляцца па генетычнаму і тыпалагічным прыкметах. У сітуацыі з Ф.М. Дастаеўскім і В. Гюго з вялікай доляй упэўненасці можна казаць аб генетычнай сувязі, паколькі ўплыў творчасці Гюго на пісьменніцкі геній Дастаеўскага прызнавалася апошнім неаднаразова, як у асабістай перапісцы з братам, так і ў літаратурных працах.
Генетычнае падабенства ўзнікае ў выніку непасрэднага кантакту. Аднак сам кантакт можа быць рознага ўласцівасці. У навучальным дапаможніку Зінчанка, Зусмана і Кирнозе прыводзяцца наступныя варыянты:
) асабістае знаёмства пісьменнікаў-сучаснікаў". Аўтары прыводзяць некалькі прыкладаў, і сярод іх - а?/p>