Станаўленне і арганізацыя дзяржаўных інстытутаў у Маскоўскай дзяржаве ў XIII-XVI стагоддзе
Дипломная работа - История
Другие дипломы по предмету История
цый князь перш залежаў ад жонкі. Фактычна, дружына складала пастаянную ваенную сілу княства, члены якой прымалі актыўны ўдзел у кіраванні дзяржавай і асабістым гаспадаркай князя. Дружыннікі за сваю службу атрымлівалі ад князёў плату натурай або землямі. Варта адзначыць, што князь асабіста ўзначальваў дружыну, якая дзялілася на дзве групы: старэйшую і малодшую. Старэйшую жонку складалі ў асноўным шляхетныя дружыннікі - баяры, якія былі дарадцамі князя і вайскоўцаў і адміністрацыйных справах. Старэйшыя дружыннікі маглі мець свае меншыя жонкі. Малодшая дружына складала ядро ??княжацкага войскі і ўзначальвала народнае апалчэнне, якое збіралася для буйных ваенных паходаў. Малодшыя дружыннікі ажыццяўлялі ахову князя і яго сямі, яго маёмасць і двор. Акрамя таго, яны выконвалі розныя судова-адміністрацыйныя і гаспадарчыя даручэнні. Жонка як асноўная ваенная сіла князёў існавала да ліквідацыі ўдзельных княстваў да канца XVI ст. У выпадку неабходнасці вялікіх сіл збіралася апалчэнне гараджан, альбо праводзілася ўсеагульная мабілізацыя.
г. на Русі заснавана мітраполія з цэнтрам у Кіеве, якая падпарадкоўвалася Канстантынопальскаму патрыярху. Ва ўсіх землях існавалі епіскапіі, якія дзяліліся на прыходы. На працягу XI - XIII стст. заснаваны дзесяткі манастыроў, у прыватнасці Кіева-Пячэрскі манастыр і многія іншыя. Служыцелі царквы складалі асобных сацыяльных груп насельніцтва Русі. Выключна царкоўнай арганізацыі падпарадкоўваліся парафіяльны сьвятары, дыяканы з семямі, манахі [12, c.202].
Побач са славянамі на тэрыторыі Русі пражывалі больш за 20 народаў: на поўдні - печанегі, полаўцы, торкаў, берандзеі, каракалпаки, на пивночному-захадзе - ліцця і яцвягі, на поўначы і паўночным усходзе - чудзь, увесь, мера, мурама, мардва , пермь, ям, печората, іншыя угрофинськи народы. У гарадах Кіеўскай Русі існавалі калоніі немцаў, палякаў, габрэяў, армян, гатовы, варагаў [50, c.244].
Сучасная гістарыяграфія надае вялікую ўвагу вывучэнню грамадска-палітычнага ладу Русі ў параўнанні з прыладай заходнееўрапейскіх сярэднявечных краін. Асноўнай праблемай, якая ўстала перад дослидникаы, праблема феадалізацыі Русі. Сучасная гістарычная навука схіляецца да багацеі, што цэнтральны для феадалізму інстытут васальнай залежнасці ва ўладаньнях Рурыкавічаў не існавала, паколькі ўлада князя над баярамі была намінальнай. Пацверджанне гэтаму знаходзім у крыніцах. Да таго ж вялікая роля гандлю і гарадоў у культурнай, эканамічнай і палітычнай жыцця Русі, а таксама наяўнасць пераважна вольнага незакрипаченного насельніцтва сведчыць аб тым, што сітуацыя на Русі ў корані адрознівалася ад сітуацыі ў Заходняй Еўропе. Таму грамадска-палітычны лад Русі складае унікальную і самабытную сацыяльна-палітычную сістэму.
Такім чынам, органы кіравання Русі, на пачатковым этапе яе існавання развіваліся ў сістэме родаплемяннога арганізацыі. Станаўленне і развіццё дзяржавы, паглыблення эканамічных, палітычных і культурных працэсаў спрыяла адукацыі дзяржаўных інстытутаў, якія адказвалі княжацка-дружынай прылады дзяржавы.
Дзяржаўныя інстытуты Залатой Арды
Праблемы палітычнага і сацыяльнага ладу Мангольскай імперыі XIII - XV стст. ў цэлым і Залатой Арды, у прыватнасці, зяўляецца важнай складовай часткай у асвятленні сярэднявечнай гісторыі стэпавага рэгіёну. У часы свайго найвышэйшага магутнасці Залатая Арда распасціралася ад берагоў сібірскай ракі Обі на ўсходзе да Дуная на захадзе, ад заволжскі лясоў на поўначы да Азербайджана і Харэзма на поўдні. Ваенная арганізацыя манголаў забеспечила поспех у пакарэнні народаў Азіі і Еўропы. Варта заўважыць, што мангольская войска не мела патрэбу працяглай падрыхтоўкі да вайны. Лад жыцця качэўнікаў спрыяў таму, што ў любы час шматлікая конніца магла выступіць у паход. Жыллё манголаў былі цалкам прыстасаваны для працяглага перходе. Падчас вандровак ці ваеннай экспедыцыі, на ўладкаванне лагера і ўстаноўка ваўняных ішло не менш за гадзіну. Некаторыя намёты і буды не разбіраліся, яны ўяўлялі сабой колавыя павозкі. Такія перасоўныя жылля рухаліся за незлічонымі табунамі і статкамі, якія качэўнікаў штогод пераганялі з зімовых пашы на летнія [36, c.211].
Семі воінаў суправаджалі войска. Стойбішча і стаянкі, звычайна размяшчаліся недалёка ад месцаў бітваў і аблог. Таму мангольскія ваяры не расставаліся надоўга з жонкамі і дзецьмі. Такім чынам дзеці з ранняга дзяцінства прывучалі да качавога жыцця, яны назіралі за ваеннымі дзеяннямі, вучыліся валодаць зброяй і кіраваць коньмі, гэта спрыяла фарміраванню баяздольнай, мабільнай, дисциплинованного войскі [22, c.262].
Любімыя зброяй манголаў быў лук. Тэхніка стральбы была настолькі высокай, што мангольску лучнікі дзівілі мэты на адлегласці сотняў метраў. У шматлікіх былі дзіды і шаблі, абавязковай годдзю качэўнікі ў паўсядзённым жыцці і ў баі лічыўся аркан. У ходзе заваёвы суседніх краін армія Чынгісхана навучылася карыстацца аблогавым машынамі: таранам і кідальных прыладамі. Звычайна войска манголаў падзялялася на тры часткі: цэнтр і два флангу ("крылы"). Калі пачыналася бітва, цэнтр адступаў бы пад націскам сіл суперніка, і калі той паглыбляўся ў мангольскія пазіцыі, у прадчуванні перамогі губляючы асцярожнасць, то "крылы" наносілі ўдар з левай і правага флангаў, адпаведна цэнтр разгортваўся і зноўку ўступаў у бітву. Высокая мабільнасць і манеўранасць, належным ўзброенае і дысцыплінаванае войска, умелае выкарыстанне палітычнай раздробненасці ў суседніх дзяржавах - усё гэта спры