Станаўленне і арганізацыя дзяржаўных інстытутаў у Маскоўскай дзяржаве ў XIII-XVI стагоддзе

Дипломная работа - История

Другие дипломы по предмету История

Вядомы савецкі даследнік Б. Д. Грэкаў у працы "Киеская Русь" [12] адзначае, што карані феадальнай раздробленасьці Русі былі закладзены яшчэ князем Уладзімірам. Завяшчанне Яраслава Мудрага толькі паскорыў працэс драбнення зямель. Аднак менавіта пры Яраславе Мудрым Русь дасягае найвышэйшага палітычнага і культурнага ўздыму. Акрамя таго даследчык значную ўвагу надаў сацыяльна-эканамічным адносінам у Кіеўскай Русі, стварыўшы абектыўную сацыяльную карціну Русі [12, c.391].

Значны ўклад савецкая гістарыяграфія ажыццявіла ў праблему даследавання працэсу станаўлення самадзяржаўя ў Маскоўскім дзяржаве ў XVI ст.

Такім чынам, можна сцвярджаць, што дадзеная праблематыка належным чынам асветлена ў крыніцах і навуковай літаратуры. Аднак найноўшыя метады і падыходы да вывучэння гісторыі патрабуюць належнай, узважанай, критчнои ацэнкі фактаў і падзей мінулага.

У працэсе даследавання ўжываліся параўнальна-гістарычны і структурна-ситемни метады аналізу, абагульнення і сінтэзу, праблемна-храналагічны спосаб выкладу материалу, спалучэнне якіх дазволіла паўней рэалізаваць сфармуляваныя мэты і задачы.

Метадалагічнымі прынцыпамі даследавання зяўляюцца прынцыпы гістарызму, абектыўнасці і крытычнага падыходу да зыходнага матэрыялу, утрымлівае інфармацыю аб мінулым.

Дадзеная праца складаецца з трох кіраўнікоў, увядзення заключэння спісу выкарыстаных крыніц і літаратуры. У першым раздзеле - "Дзяржаўныя інстытуты старажытнарускага дзяржавы" разглядаецца ўплыў палітыка-сацыяльнай традыцыі Кіеўскай Русі на фарміраванне дзяржаўных інстытутаў Маскоўскай дзяржавы. У другім раздзеле "Дзяржаўныя інстытуты Залатой Арды" аналізуюцца дзяржаўныя і палітычныя органы ўлады Залатой Арды, і разглядаецца іх уплыў на працэс фарміравання дзяржаўных органаў кіравання Маскоўскага княства. У трэцім раздзеле "Станаўленне дзяржаўнай сістэмы кіравання Маскоўскага царства" даследуецца працэс станаўлення дзяржаўных органаў кіравання ў Маскоўскім княстве, і асвятляецца пачатковы перыяд развіцця рускага самадзяржаўя.

Тэма гэтай работы прайшла апробацыю на Кафедры гісторыі славян Прикарпатского нацыянальнага універсітэта імя В. Стефаника. Асобныя навуковыя палажэнні даследавання заслухоўваліся і абмяркоўваліся на справаздачных навукова-практычных канферэнцыях і тэматычных круглых сталах. Звычайна дадзеная праца не прэтэндуе на паўнату, але яе аўтар спадзяецца працягнуць распрацоўку дадзенага кірунку, пашырыўшы крыніца-гістарыяграфічныя і метадалагічную базу.

Матэрыялы працы могуць быць выкарыстаны пры падрыхтоўцы лекцыйнага або практычнага курсу, ці ж легчы ў аснову больш глыбокага даследавання.

 

 

Дзяржаўныя інстытуты старажытнарускага дзяржавы

 

У гістарычных крыніцах назву "Расія" зявілася ў ХV ст., Але да канца XVII ст. ўжываліся толькі назвы "Русь", "Руская зямля", "Масква", "Маскоўскае царства", "Масковія", "Масковія". Як палітычны тэрмін, назва "Расія" афіцыйна была сталая з прыняццем 1721 Пятром і тытула імператара. Народ, які заснаваў і вызначаў гісторыю Расійскага дзяржавы - рускія, сфармаваўся ў паўночна-ўсходняй частцы Усходняй Еўропы, на тэрыторыі, заселенай ў старажытнасці славянскімі плямёнамі вяцічаў, ільменскіх славян, крывічоў, часткова паўночнікаў і радзімічаў. У яго стварэнні прынялі ўдзел і фіна-вугорскія плямёны (увесь, чудзь, мера, мурама і інш.) [38, c.52].

Населеныя славянскімі і угра-фінскімі плямёнамі зямлі Паўночна-Усходняй Еўропы ў IX - Х стст. былі далучаны да Кіеўскай дзяржавы. Пасля распаду Кіеўскай Русі (XII ст.) Існавалі асобныя княства. На працягу доўгага часу найбольш магутным было Уладзіміра-Суздальскае княства, цёр. якога пасля стала ядром Маскоўскай дзяржавы. На час праўлення заснавальніка княства Юрыя Даўгарукага (каля 1125 - 1157 гг) прыпадае першае летапіснае згадванне пра Маскву (засн. 1147). Яго сын Андрэй Багалюбскі (1157 - 1174 гг) зрабіў сваёй сталіцай Уладзімір-на-Клязьме і спрабаваў распаўсюдзіць сваю ўладу і на Кіеўскае княства. Брат Андрэя Усевалад III Вялікае Гняздо (1176 - 1212 гг) устанавіў свой кантроль над некалькімі іншым княствамі ў Паўночна-Усходняй Еўропе. Ён паспяхова ваяваў з полаўцамі (з Х ст. Вандравалі ва ўсходнееўрапейскім стэпы) і з Волжска-Камская Балгарыяй (існавала з Х ст.; У падставе яе асаблівую ролю згулялі балгары, якія пасля распаду Вялікай Балгарыі перабраліся ў Сярэдняе Паволжа) [26, c .301]. Усевалад III, каб падкрэсліць сваю незалежнасць ад Кіева і перавагу над паўночна-ўсходнімі княствамі, прыняў тытул вялікага князя. З прычыны мангола-татарскага нашэсця ў XIII ст. княства патрапілі ў палітычную, залежнасць ад Залатой Арды. Мясцовыя кіраўнікі павінны атрымліваць ад золатаардынскага хана грамату - цэтлік, які падаваў права на кіраванне іх землямі [43, c.458].

Адукацыя цэнтралізаванага Морсковськои дзяржавы - складаны і працяглы працэс. Ён пачаўся ў канцы XIII ст. і выразна выявіўся ў пачатку ХV ст. Наприк. XIII ст. Уладзіміра-Суздальскае княства стала падаць. Вядучую ролю ў Паўночна-Усходняй Русі сталі гуляць канкуруючыя паміж сабой Цвярское і Маскоўскае княства (у апошнім кіравалі нашчадкі Аляксандра Неўскага) [47, c.219].

У пачатку XIV ст. Паўночна-Усходняя Русь пердставляла сабой шэраг самастойных, у палітычным дачыненні, феадальных княстваў і рэспублік, якія былі намінальна абяднанні пад уладай вялікага князя ўладзімірскага [51, c.5].

У цяперашні час ролю Масквы як цэнтра абяднання рускіх зямель яшчэ не вызначы