Моўныя сродкі суб’ектыўнай ацэнкі ў прозе Якуба Коласа

Дипломная работа - Литература

Другие дипломы по предмету Литература

ь. (33)

Сцёпка таксама ўваходзіць у злосць, але стрымлівае сябе… (33)

Не будзе ж табе дабра!..-жорсткія словы кідала яму маці. (33)

Ад гэтага погляду Аленчын страх праходзіць. (37)

Аленка перамагае усмешку, гатовую закрасаваць на яе свежанькіх губках. (37)

Аленка стараецца захаваць сурёзнасць, губкі яе строгія, а ў вачах свет руніць. (37)

Апошнія словы балюча кальнулі Сцёпку, хоць гэтага ён і спадзяваўся ад бацькі. (38)

Бяскрайнія прасторы ляжаць перад ім, пазіраюць на яго незлічонымі вачыма, пазіраюць маўкліва і ўдумна… (40)

І нейкае, яшчэ нязведанае, адчуванне жалю агарнула Сцёпку, калі ўзышоў ён на ўзгорак і азірнуўся на сяло. (41)

Сцёпка змусіў сябе адвесці вочы ад сяла, каб не паддацца ахапіўшаму яго жалю. (41)

Але яго так моцна кранула матчына дабрата і такую віну пачуў перад ёй, што не пасмеў зрабіць ёк крыўду. (41)

Сцёпка ж скора знік з вачэй, бо дарога павярнула ў кусты. (42)

Змераў вачыма дарогу. (42)

..А перад ім раскрываюцца ўсё новыя і новыя рысункі дарог… (43)

З кожным паваротам чыгункі, з кожнаю новаю вярстою Сцёпка глыбей адчувае ўладу гэтых незнаёмых прастораў, сярод якіх параскіданы цёмна-сінія палоскі лясоў. (43)

Не, Аленка- мілая, залатая дзяўчына! (43)

Дарожны вецер і гарачае жнівеньскае сонца яшчэ больш распісалі загарам яго і без таго загарэлы твар. (44)

Яму так моцна захацелася спаць, што вочы яго пачалі зліпацца самі. (44)

І тут Сцёпку прыйшла ў галаве смелая думка-прыстроіцца як-небудзь на поездзе і махнуць машынай. Гэтая думка выціснула ў яго ўсе іншыя думкі. Нават і сон яго разагнаўся.(44)

Пры гэтым у галаву яго ўбілася адно глупства: калі праедзе ён на машыне, то паступіць на рабфак! (44)

Сцёпку ніколі не даводзілася быць на станцыі, і цяпер кожную пядзю яе зямлі, кожную часціну яе прыходзілася адольваць яе сваім уласным розумам. (45)

Скрозь высокія круглыя топалі, што стаялі на станцыі, прабівалася сонца, а лісці на іх трапяталіся так ціха і так паважна… (48)

Падзеі апошніх дзён адышлі дзесь далёка-далёка, як бы іх і не было… (49)

Горад жа доўга не паказваўся, і толькі пад вечар перад ім вынырнулі гарадскія будынкі. (49)

І гэты бацькоўскі дом успомніўся яму, і сэрца нейк трохі заныла. (51)

А следам за гэтым пайшлі і другія думкі, многа думак. Сцёпку трэба перш за ўсё знайсці рабфак, а там навесці спраўкі, ці дайшлі яго дакументы туды. (51)

Там-сям па кругавіне горада стаялі, бы вытачаныя, фабрычныя трубы з хвастамі цёмнага дыму. (53)

Сцёпка доўга стаяў, любуючыся горадам, і нейкае новае адчуванне калыхала яго… (53)

Увесь гэты стракаты натоўп, як жывы этнаграфічны музей, рассыпаўся па ўсходах, калідорах і аўдыторыях, несучы з сабою і надзеі свае і свае трывогі. (56)

Экзамены цягнуліся блізка тыдзень. (57)

Маркотна цягнуліся для Сцёпкі апошнія дні. (57)

Як прыйдзе якое-небудзь свята, то я не праводжу дарма часу так, як праводзіў дома… (59)

Жыццё ў Мінску ідзе так шпарка, проста так і бе крыніцаю. (60)

Аб Сцёпку і Аленцы па Заборцах гутарка прайшла. Вось як вярнулася тады Аленка з лесу, дык гэтая гутарка ўжо з некалькіх языкоў зляцела. І як борзда такія плёткі па людзях расходзяцца! (60)

У Аленкі пратэст з душы выбіваецца. (61)

Аленка прагна, але дарэмна ловіць словы- нічагутка не чуваць. (61)

Асабліва цяпер, калі такая распуста па людзях пайшла. (63)

Калі Аленка зірнула на памяты канверцік- відаць, у дарозе вандраваў нямала,- то сэрца яе забілася, як птушка ў клетцы, а шчокі румянкам загарэліся. (64)

Мне дужа хочацца ведаць, як ты жывеш, а таксама і як твая навука пасоўваецца. (65)

Я нічога не ведаў, ідучы шукаць навукі, і цяпер яшчэ многа чаго не ведаю, але я чую, што мае вочы прасвятляюцца, што перада мною адчыняецца зусім новы свет. (66)

Яму проста было цікава церціся тут, зрабіць пэўныя назіранні, каб мець матэрыял у газету і праверыць некаторыя свае мыслі. (68)

Шумнаю грамадою хлынула рабфакаўская братва, у выхад на сходы імкнецца. (68)

І гутарка аб ім пройдзе як аб выдатнейшым маладым паэце. (69)

І мыслі і вобразы, як снег у мяцеліцу, кружацца… (69)

Пішучы, Сымон увесь гарэў, як у гарачцы. (70)

..Трэба будзіць, падымаць шырокія масы, рабіць іх палітычна свядомымі… (72)

Прачытаем наўперад верш твой, запалім сэрцы, а потым за дзела возьмемся. (72)

Але час праходзіў, Аленка ўпарта маўчала…А прычын магло быць многа: ліст мог не дайсці да яе, магла яна пакрыўдзіцца на яго за тое, што пісаў ён ёй аб паэтах… (73)

Прачытаў Сцёпка, прыгледзеўся да гэтых слоў, сказаў іх шапатком, каб пачуць гукавую прыроду іх, вуха сваё задаволіць… (73)

Вобразы дзяцінства і яго вёскі ўсплылі перад ім так яскрава, як бы яны былі намаляваны перад яго вачыма. (75)

Няхай яна піша, але вясёлыя, жывыя, поўныя энэргіі вершы, бо ў жыцці так многа радасці… (75)

Яна ўжо страціла надзею на гэты ліст і пад уплывам смутнага разважання напісала некалькі лірычных вершаў. (76)

Як глянула на гэтую фатаграфію, радасцю зацвіла дзяўчына, і шчокі яе макам загарэліся. (76)

Толькі тады культура ў вёсцы паднімецца на належную вышыню, калі культурнаю стане жанчына-сялянка. (77)

Гэты ліст надта ўзрадаваў Аленку, ажывіў, падняў яе настрой, выклікаў цэлы рад новых пытанняў у сувязі з грамадскаю работаю. А Сцёпка яшчэ больш вырас у яе вачах. (78)

Незаметна для Аленкі прайшло гэтае лета.Настала восень, забушавалі вятры. Кудлатыя нізкія хмары бясконцаю кудзеляю рассцілаліся па небе, сеючы халодным дажджом і дробным градам. Заляскалі церніцы па дварах каля сялянскіх хат, застукалі цапы на таках… Аднатонныя песні спяв