Лингвокультурологический исследование немецких, бурятских, русских пословиц (гендерный аспект)
Дипломная работа - Иностранные языки
Другие дипломы по предмету Иностранные языки
?хэнэрэй гэртэ эдеэн байхаг?й.
. ?айн эрэ мориёо магтаха, дунда эрэ нохойгоо магтаха, адаг эрэ гэргээ магтаха.
3) Про мужчину и общество.
1. Ажалша х?б??д зондоо х?ндэтэй, архинша х?б??д зондоо шоодоборитой.
. Баян х?ндэ ураг олдохо,
Баатар х?ндэ н?хэр олдохо.
) О браке:
. Эмээлг?й х?н - ?дэрэй гуйраншан, Эхэнэрг?й х?н - ?дэшэй гуйраншан.
. Эхэнэрг?й эрэ - эжэлг?й морин, hамгаг?й эрэ-hахалг?й тэхэ.
. Арад ноен албатанайнгаа хажууда баатар, адаг эрэ ?амганайнгаа хажууда баатар.
. ??еэ адхааг?й ?амган, ??хэ барибал, б?лэ дэбжэхэ, ??хэеэ гээ?эн ?бгэн ??гэбшэ барибал, б?лэ уруудаха. (Про умелую женщину)
. Эрэ х?ниие ябуулан хэлэдэг, эхэнэр х?ниие ?уулган хэлэдэг.
4). Про сына:
1. Эреэн инзаган эхэеэ ханаха,
Эсэгын х?б??н нютагаа hанаха.
. Хурын х?б??д харатай, шаратай,
Х?нэй х?б??д hайнтай, муутай.
. Эбэртэй хурьган эхэеэ зобоохо, эрьюу х?б??н эсэгэеэ зобоохо.
. Абын х?б??д адлиг?й, арбан х?б??д тэгшэг?й.
. Эсэгын ?ургааг?й х?б??е хамаг зон ?ургадаг.
) Опыт в поучительной форме.
1. Эрэ х?н эсэхэ тумаа hанаа ородог, эржэн элэхэ тумаа ?нгэ ородог.
. Эрдэни элэхэ б?реэ ?нгэ ородог, эрэ х?н ябаха б?реэ ухаа ородог.
3. Yбгэн х?н мэхэтэй,
Yлэг бууса н?хэтэй.
. Хэбтэ?эн х?н хээли алдаха, яба?ан х?н я?а зууха.
. Хара була?и дабтажа хату з??лэйень мэдэхэ, хариин х?б??ни муу ?айень туршажа мэдэхэ.
. Х?ширхэжи ябахаг?й юм.
. Х?лхэ гаргажа х?н болохо, х?бшэ татажа баатар болохо.
. Эрэ х?нэй жолоо ута, эмээлтэ мориной ганзага х?ндэ.
. Сусахан мориндо хазаар х?ндэ, эсэхэн эрэдэ гутал х?ндэ.
. Ажал хэжэ эрэ болодог, ар?а элдэжэ эхэ болодог.
. Д??нэрээ ?ургажа, аха болодог, х??гэдые ?ургажа багша болодог.
. Мори ?ургажа, багша болохо, модо талхижа дархан болохо, мал дахажа малшан болохо, угалза гаргажа, уран болохо, ном уншажа ухаа орохо.
6) Про мужское призвание.
1. Эрэйн я?ан эбэртэл даа, агтайн я?ан харганда.
. Хээрхэ хэбтх?? я?ан - ханай байна, хэлсэжи ябахо нэрэ - ханай байна!
. Агтайн я?ан арадо, эрэйн я?ан эбэртэ.
. Эрэ х?н гэртэ т?рэхэ, хээрэ ?хэхэ.
. Эрэ х?н олзын хойно?оо ябадаг, эхэнэр х?н гээшэ гэртээ эзэн болоод ?уудаг.
. Эрэ х?нэй оло?он олзо эжын ??н??? ?л?? амтатай.
. Эрэ х??хэн байхадаа, зори?ондоо х?рэхэ-л - даа, эзии х??хэн байха-л-даа, эсхэ?эндээ х?рх??.
7) Описание, хвала.
1. Угаа у?анда хаядагг?й, нютагаа дайсанда ?гэдэгг?й.
. Алдашаг?й мэргэн, ааршаг?й сэсэн.
. Урга?ан наран огторгойн шэмэг, улюта мэргэн оройн шэмэг.
. Эрэ х?н эрдэни.
. Х?б??н бэшэ х?дэри, эрэ бэшэ эрдэни.
8) О старости.
1. ?хиб??н х?ндэ ?ргэмжэ хэрэгтэй, ?бгэн х?ндэ тэдхэмжэ хэрэгтэй.
. ?б?эн ургабал - дэлхэйн шэмэг, ?бгэд сугларбал - т?рын шэмэг.
Про женщин.
) О красоте:
1. ?агсагар модон уулын шэмэг, hайхан басаган гэрэй шэмэг.
. Жабараар гара?ан наран улан. Жалганда хэбтэ?эн ?нэгэн улан, аргал сайдын зала улан. Жаргалтай бэриин хасар улаан.
. Нуурта ?уу?ан нуга?ан сэгсээ. ?нэ??? абуул?ан гуламта сэгсээ. ???? ?амна?ан эхэнэр сэгсээ.
. Дээшээ боложо яба?ан х??хэн х??рхэн, орьбо?оо бодо?он х?лэг х??рхэн. Мяхаа х?сэхэн унаган х??рхэн.
. Ургы ногоо - дэлхэйн шэмэг. Ухаатай басаган - гэрэй шэмэг.
2) О матери:
1. Х?ндэлжэ hураhан заншал hайхан, Х?б??гээ тэбэриhэн эжы hайхан.
. Энэ бэеэ олоод,
Эжыдээ хилайхада муухай.
Эрдэм ном hураад,
Багшаяа муулаха муутай.
. Эрьюулжэ уншахада,
Ном hайхан.
Эрьежэ уулзахада,
Эжы hайхан.
. Эхэ х?н эльгэнhээ,
Эсэгэ х?н з?рхэнh??.
. Эхэ х?нэй сэдьхэл - ?рид??,?риин сэдьхэл - шулуунда.
. Муушье ?аа, эжы ?айхан, муруушье ?аа харгы сэсэн.
. Эхэ х?нэй сэдьхэл - ?рид??,?риин сэдьхэл - аяндаа.
3) О характере:
1. Тоhомоо тэгшэ тохоhо эрэ бэрхэ,
Тогоогоо тэгшэ табихан эмэ бэрхэ.
. Эхэнэрэй сэдьхэл х??бэри шэнги з??лэн, э рэ х?нэй сэдьхэл шулуу шэнги хатуу.
. Басаган ?риин гар з??лэн, бадма сэсэгэй намаа з??лэн.
. Эхэнэр х?нэй эльгэ нимгэн уян, инаг дурань эм?ээ ?л?? домтойхон. Эхэнэр х?нэй гарань з??лэн, уранхан, шана?ан эдеэнь шанар ?айнтай, амтатайхан.
. Уняамша гэргэнэй ?гэ хоротой, уляа?ан модоной утаан хоротой.
4) Про мужа и жену:
1. Эхэнэрг?й эрэ - эжэлг?й морин, hамгаг?й эрэ-hахалг?й тэхэ.
. Эрэеэ ба?а?ан эмэ галзуу, эмээлээ эбдэ?эн морин галзуу, ?б?эндэ оро?он т?ймэр галзуу.
. Бэрхэ бэри ?ргэжэ абаха, муу бэри даража унаха.
. ?аншагта х?н болобол хайша ш?бгэ хуряаха,?аадагта х?н болобол ?аадаг номоо манаха.
) Про этикет.
1. Бэлэг мориной ш?дэ татажа болохог?й, бэри х?нэй на?а ?уража болохог?й.
6) О дочери.
1. Басаган ?риин гар з??лэн, бадма сэсэгэй намаа з??лэн.
. Эрхэ басаган эмээл эрэбэ.
Русские пословицы.
Про мужчин.
1) Про отцовство.
1. Отцы наживают, а детки проживают.
. Один отец прокормит 9 детей, нежели 9 детей одного отца.
. Каков батюшка таков и сын.
. Отец рыбак - и дети в воду смотрят.
. Руном с овцы, одевалися отцы.
2) О качествах характера.
а) о хитрости.
1. У хитрого человека борода не растет.
. Мужик глуп как свинья, а хитер, как черт.
б) о молодце.
1. Конь до коня, а молодец до молодца.
. Знать сокола по полету, а доброго молодца по походке.
. И на молодца бывает оплох.
. Образец молодец, всяк на него взирает.
. Не хвались отцом, а хвались молодцом.
в) о доброте.
1. Знает и поп, что мужик добр.
г) о лени
2. Лень мужика не кормит.
. Гром не грянет - мужик не пе