Ідэйныя вытокі і праблема чалавека ў філасофскім творчасці М.О. Бярдзяева

Дипломная работа - Философия

Другие дипломы по предмету Философия

?сць першасная свабода Ungrund. Калі ў сваім першапачатковым стане свабода ёсць хаос, калі браць грубую аналогію, нерасчлененность энергія падпаленых запалу, то свабода творчасці - гэта выдатныя ідэі і іх матэрыяльнае ўвасабленне, стварэнні чалавечым розумам і чалавечымі рукамі з гэтага зыходнага матэрыялу. Першая - гэта стыхійная энергія, якая можа гарэць сам у сабе калі заўгодна доўга, не даючы ніякіх станоўчых вынікаў, часта сеючы толькі разбурэнне, другая - гэта энергія вольнага паслядоўна розгортаючогося, творчага працэсу. Праз чалавека свабода атрымлівае новае нараджэнне, і са сваёй хаосогенности і безумоўна, яна пераходзіць у творчы канструктыўны стан.

З іншага боку бердяевська свабода трагічная: калі яна складае сутнасць чалавека то, такім чынам, выступае і як абавязак, чалавек аддадзены сваёй свабодай. Свабода - не прыемная ў выкарыстанні цацка, А цяжкі цяжар, ??якое павінен несці чалавек, яго цяжкі крыж на шляху ўзыходжання на сваю персанальную Галгофу. Бо толькі сам чалавек адказны за свае ўчынкі і ўсё, што адбываецца ў свеце.

Такім чынам, тэма свабоды, на якую нацэлена філасофія Бярдзяева, якая развіваецца ім не толькі ў аспекце разумення свабоды як універсальнай каштоўнасці творчай дзейнасці чалавека, але і ўсюды адмоўны ў ХХ стагоддзі вопыт самостояния чалавека ў гісторыі. Катастрафічны вопыт, перажываў філосаф, лёс, карае эміграцыяй, духоўная невписанисть ў сістэму пануючых ідэй - гэта і ёсць негатыўны бок волі як безосновный асновы быць насуперак усім формам радавога рабства.

Заўважым, што ўсёй сваёй нацэленасці на свабоду як на аснову філасофіі і шырэй - чалавечага быцця, Бярдзяеў адстойвае персоналистический сэнс свабоды, не знаходзячы пераваг выключна ў ліберальным яе тлумачэнні.

 

2.3 Творчасць як працяг справы Бога і апраўданне чалавека

 

Тэма, да якой філосаф звяртаўся на працягу ўсяго жыцця, праблема творчасці. Тэма пра творчасць, пра творчы прызначэнні чалавека - асноўная тэма майго жыцця [18, 208].

Цэнтральным стрыжнем канцэпцыі творчасці Бярдзяева становіцца ідэя творчасці як адкрыцьця чалавека, разам з Богам закліканай да светабудовы, нястомна працягваецца. Гэта тэма ўзаемаадносіны чалавека Богу. Бярдзяева турбуе пытанне аб стаўленні творчасці і граху, творчасці і вытрашчаныя. Прычым пастаноўка гэтай тэмы была для самога Бярдзяева вынікам ўнутранага перажыванні, унутранага прасвятлення. Як пераадолець подавленисть і перайсці да ўздыму? Бярдзяеў прама зыходзіць з ідэі Боскасьці але ў сваёй антрапалогіі ён арыентуецца не столькі на хрысціянства, колькі на вучэнне нямецкіх містыкаў. Таму чалавек у яго спалучае ў сабе тры пачатку: боскае, натуральнае, дябальскі (меоничне). Якім парадаксальным чынам гэтыя меры абядноўваюцца ў чалавеку, прызначэнне тлумачыць бердяевське вучэнне пра творчасць [46, 509].

Філасофія творчага антропологизма Бярдзяева атрымала свой першы разгорнутае выраз у кнізе Сэнс творчасці, Асноўная тэма якой - ідэя творчасці як рэлігійнага звышзадача чалавека. Вось эмацыйнае ўражанне сучасніц першага зяўлення гэтай кнігі.

Кніга, па водгуках сучаснікаў, - не напісана, а выгукнуць, так прасякнутая прадчуваннямі не такога ўжо аддаленага Царства Антыхрыста, Масавай спакусы рускага народа абяцаннямі зямнога раю, пабудаванага на дарогах людинобожжя, відавочна, і абумоўлівае такі манифестный стан.

Асновай этыкі Бярдзяева зяўляецца персаналізм. Маральныя меркаваньні і акты заўсёды асобасныя і індывідуальныя. Гэта асаблівы дыялог чалавека і Бога, ён не можа вызначацца ні паняццямі калектыву, ні нормай, ні маральнымі законамі. Адсюль этыку творчасці ў процівагу этыцы адкуплення Бярдзяеў вызначае як этыку теондричну падкрэсліваючы творча індывідуальным характары маральных актаў. Этыка творчасці ў яго адказвае адкрыцьця ІІІ Запавету - Духа Святога. Згодна з яго канцэпцыі шлях да ўнутранай свабоды - індывідуальны, ісціна самога сябе, свайго жыцця (толькі такія ісціны зяўляюцца жывымі) - гэта заўсёды новае адкрыццё, набытага ў цяжкіх і адначасова радасных, персанальных пакутах творчасці.

Анёлы - гэта іерархічнае асяроддзе боскага арганізма і захавальнікі чалавека як медыума Боскай энергіі. Анёл не ёсць вышэйшая іерархічная ступень космасу - такі вышэйшай прыступкай зяўляецца толькі чалавек - Творца, падобная Творцы - Богу. Калі ж чалавек ўзьвялічыў анёла (тату, біскупа, сьвятара) і паставіла яго замест сябе, тады статыка перамагла дынаміку і чалавецтва лёгка ўпала ў зверства. Таму звер падобны анёлу, чалавек жа падобная Богу. І свет жывёльны павінен стаць аправай славы чалавека, як свет анёльскі - аправа Божай славы [25, 308].

Канчатковы адрыў чалавека ад зямнога, прыроднага таксама не дапусцім і згубнае, як і поўнае яе паглыбленне ў зямныя сферы. Бо ў гэтым выпадку іерархічны цэнтр прыроды, Які займае чалавек, ссоўваецца ў бок вечнасці, і раўнавагу зноў парушаецца. Чалавек раствараецца ў вечнасці, перастае быць чалавекам, а, такім чынам, перастае выконваць вялікую місію, ускладзеную на яе Богам, - устанаўленне кантакту паміж светамі. Сапраўднае становішча чалавека ў Сусвеце - заўсёды на мяжы светаў: вышэйшай і ніжэйшага, матэрыяльнага і духоўнага, прыроднага і Боскага. Яна - медыум, пасярэднік паміж светамі, і ў гэтым яе вялікае прызначэнне. Як толькі чалавек сыдзе з гэтай пазіцыі, перамесціцца ў адным з кірункаў, падаўшы перавагу аднаму з іх, як адразу Сусвет будзе кінуты ў хаос.

Чалавек