А.В. Дружынін аб аповесцях Ф.М. Дастаеўскага 40-х гг.
Дипломная работа - Литература
Другие дипломы по предмету Литература
. Усяго гэтага патрабавала развіццё сюжэту, арганічнасць ж гэтых фактаў для князя ніяк не развітая, не раскрытая і яго хатняя сямейнае жыццё. Асноўная рыса князя Х. ў напісанай часткі рамана, на думку В.С.Нечаевой, - яго гуманнасць, яго душэўны высакароднасць у дабрачынствы Неточке, Лареньке.
Князь Х., якога Неточка адразу пакахала больш за ўсіх іншых, быў даволі пажылы, сурёзны, глядзеў на яе з такім глыбокім спачуваннем чалавек. Яго ўсё ў доме паважалі і нават, відаць было, любілі, але ён мала з кім меў зносіны, быў дзіўны, незаўважны ў доме, дзе панавала княгіня.
Пазбягалі грамадства, навакольнага княгіню, князь абмаляваны, па словах В.С. Нечаевой, як выключна уважлівы, які спачувае дзецям. Распешчаная, самаўладны Каця любіла бацьку, Неточка ўвесь час адчувала на сабе яго клопат і ўвагу. Але ў адносінах да жонкі і дзецям, калі справа тычылася яго поглядаў і рашэнняў, князь станавіўся няўступчывы і упарты да непахіснасці .
Прыступаючы да стварэння сваёй першай аповесці, робіць выснову В.С.Нечаева, Дастаеўскі назапасіўся як паэт некалькімі моцнымі ўражаннямі, перажытым ім сапраўды , якія і леглі ў аснову тэмы і плана творы. Тут справа ўжо мастака, хоць мастак і паэт дапамагаюць адзін аднаму і ў тым, і ў іншым, у абодвух выпадках".
На новую аповесць Ф.М. Дастаеўскага А.В. Дружинин адгукнуўся ў Лістах іншагародняга падпісчыка пра рускую журналістыцы... за студзень, люты і красавіка 1849
Паколькі, як гаварылася вышэй, твор засталося няскончаным у сувязі з арыштам Дастаеўскага, Дружынін не змог выказаць пра Неточке Незвановой свайго канчатковага думкі. Ён паспеў даць ацэнку толькі першым дзвюх частках аповесці. Водгуку на трэцюю частку аповесці не было па шэрагу прычын, але не з-за страху перад паліцэйскімі і іншымі ўладамі. Наадварот, па словах Бройде, у тыя часы Дружынін мог не без падставы называцца адчайным смельчаком. Напрыклад, у красавіку 1849 ён адважыўся адкрыта спаслацца на Бялінскага у сваім лісце іншагародняга падпісчыка і нават падкрэсліць сваё з ім згоду .
У Пісьмах іншагародняга падпісчыка... за студзень 1849 г Дружынін звяртаецца да першай часткі новага творы пладавітай фантазіі Дастаеўскага. Водгук насіў у цэлым адабральны характар. Крытык адзначыў у аповесці шмат старонак разумных, прасякнутых пачуццём, хоць і сумнаватыя, аналіз характараў заслугоўвае не менш увагі (VI, 28).
Некаторыя станоўчыя заўвагі зробленыя Дружыніна з нагоды стылю і мовы аповесці: "... у Неточке менш ранейшага шматслоўі і цёмных, вычварных выразаў; мова стала прыкметна сціск, хоць ад гэтага і страціў частку вобразнасці (VI, 28). Але ў той жа час Дружынін выказаў і незадаволенасць аповесцю: У аўтары прыкметна пастаяннае намаганне, напруга..., ён, мабыць, імкнецца ўразіць, збянтэжыць свайго чытача глыбінёй сваёй назіральнасці. Гэта, разам з адсутнасцю меры, з няўменнем ў пару спыніцца, вырабляе непрыемнае ўражанне... цяжкай працай адклікаюцца аповесці г. Дастаеўскага, пахнуць потым, калі так можна выказацца, і гэтая-то залішняя апрацоўка, якой аўтар не ўмее схаваць, шкодзіць ўражанню ( VI, 28).
Як сцвярджае Бройде, справа заключалася не ў залішняй апрацоўцы Неточки у стылістычным стаўленні, а перш за ўсё ў тым, што Дастаеўскі сапраўды хацеў сваім новым раманам завесці працэс з усёю нашаю літаратурай, часопісамі і крытыкамі , ён хацеў паказаць" Неточкой сваё першынство на злосць нядобразычліўцам .
У перыяд паміж зяўленнем Бедных людзей, якія прынеслі Дастаеўскаму гучную славу, і пачаткам працы над Неточкой Незвановой, пісьменнік паспеў часткова страціць сваю славу і пасварыцца з прыхільнікамі свайго таленту. Больш за тое, ў 1847 г., калі ён яшчэ працягваў пісаць Неточку Незванову, на першае месца ў літаратуры выйшлі Герцэн з раманам Хто вінаваты?, Ганчароў з звычайнай гісторыяй, А.В. Дружынін з Полинькой Сакс і І.С. Тургенеў з Запіскамі паляўнічага. Таму, на думку А.М. Бройде, працэс Дастаеўскага з рускай літаратурай за першае ў ёй месца быў ў 1848 г. амаль безнадзейным, ва ўсякім разе, вельмі цяжкім ". Гэтым, лічыў даследчык, можна было растлумачыць больш, чым звычайнае, напружанне, пастаяннае намаганне ўразіць, збянтэжыць свайго чытача глыбінёй сваёй назіральнасці менавіта ў Неточке, як гэта адзначыў Дружынін ў лютым 1849. Несумненна, гэты водгук крытыка стаў вядомы Дастаеўскаму ў той жа месяц і так хваравіта яго пабіў, што нават дзесяць гадоў праз ён пры першай магчымасці не прамінуў адзначыць дзёрзкаму іншагародняму падпісанту.
Крытычна паставіўся Дружынін і характару галоўнай гераіні - Неточке Незвановой. Раман, - пісаў ён, - названы жаночым імем, у першай яго частцы дзейнічаюць дзве жанчыны, самы аповяд вядзецца асабліва прыгожага полу... і ўсё-такі ў рамане няма жаночага асобы (VI, 28) На думку Дружыніна, Дастаеўскаму не ўдалося стварыць характару Неточки-дзяўчынкі, і, калі яе замяніць хлопчыкам, то ўражанне ад аповесці зусім не зменіцца. Дружынін знаходзіў, што ўражанні дзяцінства, якія перадаюцца Неточкой, не верныя і не блізкія да рэчаіснасці, бо на іх ляжыць друк бесперапыннага засмучэння, балючай засяроджанасці, не перарываецца ні адным ясным успамінам, ні адным беспадстаўна вясёлым парывам, якой так часта ўспыхвае у юнай душы, нягледзячы на ўсю горыч знешніх абставінаў (VI, 29).
А.М. Бройде лічыць, што гэта першапачатковае няўме?/p>