Гумар і сатыра ў творах Н.В. Гогаля
Дипломная работа - Литература
Другие дипломы по предмету Литература
?ду ад паўнатой жыцця, які сам не можа ўтрымацца ад смеху, гледзячы на камічныя становішча, у якія ён ставіць сваіх герояў: вясковага дзяка, багатага селяніна, вясковую какетку або куз-неца. Ён перапоўнены шчасцем; ні адно воблачка яшчэ не омра чае яго жыццерадаснасці. Але трэба заўважыць, што камізм рисуемых ім тыпаў не зяўляецца вынікам яго паэтычнага капрызу: наадварот, Гогаль - скрупулёзны рэаліст. Кожны селянін, кожны дзячок яго аповесцяў - ўзятыя з жывой рэчаіснасці, і ў гэтым дачыненні да рэалізм Гогаля носіць амаль этнаграфічны характар, - што не перашкаджае яму ў той жа час мець яркую паэтычную афарбоўку. Толькі пазней схільнасць Гогаля да камізму крышталізавацца ў тое, што можна па справядлівасці назваць гумарам, г.зн. кон Траст паміж камічнай становішчам і сумнай сущно стью жыцця, пра які сам Гогаль сказаў, што яму дадзена скрозь бачны смех струменіць нябачныя, нябачныя свеце, слёзы [6,93].
Углядаючыся ў сатырычныя вобразы, прыходзіш да высновы, што яны абавязкова пэўным чынам эмацыйна окрашены.Эмоциональная ацэнка ў сатыры-заўсёды адмаўленне адлюстроўванага смехам над ім.
Гумар нашмат радзей мяркуе адмаўленне; смех, нараджаемся гумарыстычным стаўленнем, па сваёй танальнасці адрозніваецца ад сатырычнага смеху.
Пад гумарам, - пісаў А. В. Луначарскі,-разу меется такі падыход да жыцця, пры якім чытач смяецца, але смяецца ласкава, дабрадушна [18,182]. Падобнае разуменне гумару ў вузкім, так бы мовіць, сэнсе слова правамерна. Сапраўды, існуе шырокая гумарыстычная літаратура, дзе непремен але чутны смех, але ён мяккі, спагадлівы або гру сцен.
Сумна на гэтым свеце, панове! - Усклікнуў М. В. Гогаль, з сумным гумарам, смехам скрозь слёзы, распавёўшы сумную, але камічную гісторыю пра тое, як пасварыліся Іван Іванавіч з Іванам Нічыпаравіч. Гумар афарбоўвае і аповесць Стара свецкія памешчыкі.
Але ў паняцце гумар ўкладваецца і іншы сэнс. Па сутнасці, без гумару неймаверная ніякая сатыра.
Самая бичующая, самая гнеўная, самая смутку ная сатыра павінна ўтрымліваць у сабе хоць кроплю на смяшкі-інакш яна перастане быць сатырай. А гумар са свайго боку заўсёды ўтрымоўвае ў сабе элементы сатыры
Трэба перш за ведаць аб тым, што Гогаль быў пра должателем і ў вядомым дачыненні да вучнем Пушкіна. Падобна Пушкіну, Гогаль лічыў, што пісьменнік павінен правоў дзіва, дакладна адлюстроўваць рэальную рэчаіснасць, ставячы пе рэд сабой пры гэтым грамадска-выхаваўчыя задачы. Але разам з тым адной з найбольш істотных адметных асаблівасцяў Гогаля, параўнальна з Пушкіным, быў яго гумар, пераходзячы ў апошніх, лепшых яго творах у грамадска-палітычную сатыру.
Гогаль лічыў, што адно з самых дзейсных сродкаў пе-ревоспитания грамадства - абсмейванне яго тыповых недостат каў, абсмейванне таго пагарджанага і нікчэмнага, што перашкаджае далейшаму яго развіццю.
"Вечары на хутары ля Дзіканькі" і "Міргарад". зместам і характэрнымі асаблівасцямі свайго стылю адкрывалі новы этап у творчым развіцці Гогаля. У малюнку побыту і нораваў миргородских памешчыкаў ўжо няма месца рамантыцы і прыгажосці. Жыццё чалавека тут ахоплена павуціннем дробязных інтарэсаў. Няма ў гэтым жыцці ні высокай рамантычнай мары, ні песні, ні натхнення. Тут царства карысьлівасьці і пошласці.
У "Міргарад" Гогаль растаўся з вобразам прастадушнага апавядальніка і выступіў перад чытачамі як мастак, смела ўскрываюць сацыяльныя супярэчнасці сучаснасці.
Ад вясёлых і рамантычных парубков і дзяўчына, натхнёна-паэтычных апісанняў ўкраінскай прыроды Гогаль перайшоў да малюнку прозы жыцця. У гэтай кнізе рэзка выяўленае крытычнае стаўленне пісьменніка да затхлым побыце старасвецкіх памешчыкаў і пошласці миргородских "существователей".
Рэалістычныя і сатырычныя матывы гогалеўскага творчасці паглыбляюцца ў "Аповесці пра тое, як пасварыўся Іван Іванавіч з Іванам Нічыпаравіч". Гісторыя дурной цяжбы двух миргородских абывацеляў асэнсаваная Гогалем ў востра выкрывальнага плане. Жыццё гэтых абывацеляў пазбаўленая атмасферы патрыярхальнай прастаты і наіўнасці. Паводзіны абодвух герояў ўзбуджае ў пісьменніка ня мяккую ўсмешку, але пачуццё горычы і гневу: "Сумна на гэтым свеце, спадары!" Гэтая рэзкая замена гумарыстычнай танальнасці аголена сатырычнай з гранічнай яснасцю раскрывае сэнс аповесці. З выгляду пацешны, вясёлы анекдот ператвараецца ў свядомасці чытача ў глыбока драматычную карціну рэчаіснасці.
Гогаль з уласцівай яму паважнасцю ўзіраецца ў характары сваіх герояў: двух неразлучных прыяцеляў. Яны - "два адзіныя аднаго" у Міргарад - Перерепенко і Довгочхун. Але кожны з іх сабе на розуме. Здавалася, няма такой сілы, здольнай сапсаваць іх сяброўства. Аднак дурны выпадак выклікаў выбух, узбудзіўшы нянавісць аднаго да іншага. І ў адзін няшчасны дзень прыяцелі сталі ворагамі.
Івану Іванавічу вельмі не хапае стрэльбы, якое ён убачыў у Івана Нічыпаравіча. Стрэльба - не проста "добрая рэч", яно павінна ўмацаваць Івана Іванавіча ў свядомасці яго дваранскага першародства. Дваранства-то ў яго, зрэшты, не радавое, а благоприобретенное: бацька яго быў у духоўным званні. Тым важней яму мець уласнае стрэльбу! Але Іван Нічыпаравіч таксама дваранін, ды яшчэ жывое, патомны! Стрэльба і яму неабходна, хоць з тых часоў, як купіў яго ў Турчынаў і меў на ўвазе запісацца ў міліцыю, ён яшчэ не зрабіў з яго ні адзінага стрэлу. Ён лічыць блюзнерствам прамяняць гэтак "высакародную рэч" на бурую свінню ды два мяшка з аўсом. Таму-то та?/p>