Гумар і сатыра ў творах Н.В. Гогаля
Дипломная работа - Литература
Другие дипломы по предмету Литература
Дыпломная праца на тэму: Гумар і сатыра ў творах Н.В.Гогаля
Cодержание
Кіраўнік 1. Тэарэтычныя асновы сатыры як жанру
.1 Черты падабенства і адрозненні гумару і сатыры ў мастацкай літаратуры
.2 Юмор і сатыра ў творах Н.В.Гогаля
Кіраўнік 2. Уплыў сатырычнага творчасці М.В. Гогаля на сатыру М.А.Булгакова
.1 М.В. Гогаль як узор для творчага пераймання М.А.Булгакова
.2 Гоголевские карані ў творчасці Булгакава
Заключэнне
Увядзенне
Часта мы назіраем у літаратуры вельмі шы роко распаўсюджаны кола твораў, у якіх мастак імкнецца да парушэння жыццёвых прапорцый, да падкрэслена га перабольшання, да гратэскавай форме, рэзка парушае рэ актуальных аблічча зявы. Найпростым прыкладам ў жывапісе мо жет служыць карыкатура, у якой мастак адлюстроўвае рэ цыяльна і вядомае твар і разам з тым настолькі перабольшыў вается тую ці іншую яго рысу, што робіць яго смешным і недарэчным. Пры гэтым перабольшанне, характэрнае для карыкатуры, - гэта перабольшанне адмысловага роду, яно звязана менавіта з падкрэсліваючы нем смешнага і недарэчнага ў адлюстроўванай зяве, са стрэмя лением выявіць яго ўнутраную непаўнавартаснасць, парушыць жыццёвыя прапорцыі так, каб яны выявілі непрымальны мост для нас адлюстроўванага зявы. Зразумела, што такога ро ды малюнак мяркуе суаднясенне дадзенай зявы з нейкай нормай, неадпаведнасцю якой і робіць яго для нас непрымальным, смешным, недарэчным, у найбольш вострай форме - выклікаюць абурэнне. Для таго каб сатыра была дзеяння кам сатыры і дасягала сваёй мэты, трэба, па-першае, - казаў Шчадрын, - каб яна давала, адчуць пісьменніку той ідэал, з якога адпраўляецца творца яе, і, па-другое, каб яна цалкам ясна ўсведамляла той прадмет, супраць якога напрамку лена яе джала [4,89]. Гэтая падкрэсленая суаднесенасць з ідэалам і разам з тым рэзкае адступленне ад рэальных жыццёвых пропор ций, уласцівых зяве, надае дадзенага тыпу вобразнага адбіццё гання рэчаіснасці зусім асаблівы характар.
Мы часта сутыкаемся ў жыцці з зявамі, якія самі па сабе прадстаўляюцца нам недарэчнымі, смешнымі, комі нымі, парушаючымі жыццёвыя заканамернасці. Вобразы, у якіх мастак ставіць сабе задачай адлюстраваць тое, што зяўляецца ў жыцці камічным, смешным, выклікае ў нас смех, у іх ладзе ніі маецца шэраг своеасаблівых асаблівасцяў, якія прымушаюць вы дзяліць іх у асаблівую групу [3,78].
Камічнае ў жыцці - гэта зявы ўнутраныя супярэчнасці шыі, у якіх мы адзначаем абясцэньваюцца іх несоответ насці таго, на што яны прэтэндуюць. Большасць азначэнняў камічнага, якія належаць тэарэтыкам, якія займаюць самыя розныя пазіцыі, усё ж падобна ў тым, што падкрэслівае імёнаў але гэты асноўнай яго прыкмета. Асноўная ўласцівасць камічнага складаецца ў тым, што яно заснавана на адчуваецца намі ўнутранай супярэчлівасці зявы, на схаванай у ім, але улоўліваецца намі яго ўнутранай непаўнавартаснасці, на неадпаведнасці яго знешніх дадзеных і ўнутраных магчымасцяў, і наадварот.
Углядаючыся ў сатырычныя вобразы, прыходзіш да высновы, што яны абавязкова пэўным чынам эмацыйна афарбаваныя. Эмацыйная ацэнка ў сатыры-заўсёды адмаўленне адлюстроўванага смехам над ім.
Гумар нашмат радзей мяркуе адмаўленне; смех, нараджаемся гумарыстычным стаўленнем, па сваёй танальнасці адрозніваецца ад сатырычнага смеху.
Сумна на гэтым свеце, панове! - Усклікнуў М. В. Гогаль, з сумным гумарам, смехам скрозь слёзы, распавёўшы сумную, але камічную гісторыю пра тое, як пасварыліся Іван Іванавіч з Іванам Нічыпаравіч. Гумар афарбоўвае і аповесць Стара свецкія памешчыкі.
Але ў паняцце гумар ўкладваецца і іншы сэнс. Па сутнасці, без гумару неймаверная ніякая сатыра.
Вялікі сатырык пачаў свой творчы шлях з апісання побыту, нораваў і звычаяў мілай яго сэрцу Украіны, паступова пераходзячы да апісання ўсёй велізарнай Русі. Нічога не выслізнула ад ўважлівага вочы мастака: ні пошласць і дармаедства памешчыкаў, ні подласць і нікчэмнасць абывацеляў. "Міргарад", "Арабескі", "Рэвізор", "Жаніцьба", "Нос", "Мёртвыя душы" - зедлівая сатыра на існуючую рэчаіснасць. Гогаль стаў першым з рускіх пісьменнікаў, у творчасці якіх атрымалі найярчэйшыя адлюстраванне адмоўныя зявы жыцця.
А мы, як даследчыкі булгаковской прозы, бярэмся сцвярджаць, што менавіта Н.В.Гогаля быў для М.А.Булгакова тым "ідэальным узорам" прафесіянала, які неабходны любому творча адоранаму чалавеку для пераймання на пачатковай стадыі станаўлення свайго ўласнага творчага патэнцыялу.
Сапраўды, Гогаль - мысляр, Гогаль - мастак гуляе асноўную ролю ў фарміраванні і эвалюцыі Булгакава, ён жыве ў лістах пісьменніка, гутарках з блізкімі, сябрамі.
Уся проза Булгакава прымушае ўспамінаць гогалеўскую формулу: "чалавек такое дзівоснае істота, што ніколі не можа палічыць раптам ўсіх яго вартасцяў, і чым больш ўглядалася, тым больш зяўляецца новых асаблівасцяў, і апісанне іх было б бясконца". Гэта і стала прадметам нашага даследавання: сатыра ў творах Н.В.Гогаля і М.А.Булгакова.
Абект даследавання: сатырычныя творы Н.В.Гогаля і М.А. Булгакава.
Мэта працы: выявіць рысы гогалеўскай сатыры ў творах М.А. Булгакава
Задачы:
Вывучыць літаратуру па дадзеным пытанні;
Даць вызначэнне сатыры і гумару;
Зрабіць параўнальны аналіз сатырычных твораў Н.В.Гогаля і М.А.Булгакова.
Навуковая нав