Гумар і сатыра ў творах Н.В. Гогаля
Дипломная работа - Литература
Другие дипломы по предмету Литература
ізна складаецца ў сістэматызацыі параўнальнай характарыстыкі сатыры ў творчасці двух пісьменнікаў: Н.В.Гогаля і М.А.Булгакова.
Практычная значнасць складаецца ў выкарыстанні матэрыялу пры працы ў школе.
Пры працы выкарыстоўваліся працы вядомых літаратуразнаўцаў Г. Л. Абрамовіча, Д. Д. Добрага, Г. Н. Паспелава.
Пры жыцці Гогаля яго сатырычныя творы, як вядома, падвяргаліся жорсткім нападкам. Пісьменніка абвінавачвалі ў скажэнні жыццёвай праўды, у перабольшання, несооб рознасць і таму падобных грахах.
Дружалюбная Гогалю крытыка, перш за ўсё ў асобе Бялінскага, нямала зрабіла для таго, каб абвергнуць гэтыя несправядлівыя нападкі, паказаць вернасць пісьменніка рэчаіснасці, раскрыць, сурёзнае грамадскае значэнне яго смеху. Парадокс, аднак, складаўся ў тым, што, дакладна характарызуючы сатырычныя творы Гогаля, Бялінскі разам з тым пазбягаў прымяняць па адносінах да ных да іх тэрмін сатыра.
Між тым у чытацкіх колах Гогаль ўжо пры жыцці набыў трывалую рэпутацыю пісьменніка-сатырыка. Рэпутацыя гэтая яшчэ больш зацвердзілася пасля смерці Гогаля. Аб сатырычным характары галоўных яго злажыў няў сталі гаварыць больш адкрыта і больш вызнача ленно.
Прадстаўнікі самых розных ідэйных плыняў ўсё часцей і часцей канстатавалі той факт, што па асноўным пафасу сваёй творчасці Гогаль - пісьменнік-сатырык, што смех яго ў большасці твораў носіць сатыры ны характар.
Зразумела, стаўленне да сатыры Гогаля пры гэтым за частую было не толькі розным, але і прама змаганьні з положным. Калі адны зяўляліся яе захопленымі почи тателями, то іншыя - жорсткімі супернікамі.
Розным было і разуменне сатыры пісьменніка: адны падкрэслівалі яе сацыяльна-выкрывальніцкім пафас, іншыя трактавалі яе ў чыста маралістычнага плане, трэція спрабавалі вытлумачыць ў формалистическом духу і т. д. і т. п.
Асабліва прадуктыўнымі ў гэтым стаўленні апынуліся пасляваенныя дзесяцігоддзі, калі былі дасягнуты поспехі ў вывучэнні розных аспектаў жыцця і творчасці пісьменніка.
Бо менавіта ў гэты час зявіліся манаграфіі М. Б. Храпченко, Н. Л. Сцяпанава,. В.В.Ермилова, у якіх грунтоўна аналізуецца ідэйна-творчы шлях Гогаля; выйшлі кнігі М. С. Гуса, I А. Гуковского, С. І. Машинского, А. А. Елістратава, Ю. В. Манна, у якіх разглядаюцца праблемы творчага метаду пісьменніка, сувязі яго творчасці з действительностыо, мастацкага своеасаблівасці створанага ім свету.
Вядома, кожнага з пералічаных аўтараў інтарэсу соваў перш УСЯГО і галоўным чынам свой аспект выкарыстання прытрымлівання. І тым не менш амаль ва ўсіх згаданых працах так ці інакш закрануць і пытанне аб сатыры і творчасці Гогаля, выказана нямала цікавых меркаванняў адносна яе прыроды і своеасаблівасці.
У гэтыя ж гады былі апублікаваныя артыкулы Г. І. Па спелова, К. Д. Вішнеўскага, Л., М. Мышковской, Н, Л. Несцярэнка, М. М. Радзецкая і іншых даследчыкаў, спецыяльна прысвечаныя характары гогалеўскага
смеху, розным бакам яго сатыры, у якіх змесце жатся разумныя меркаванні аб прынцыпах сатырычнага малюнка рэчаіснасці ў творах Гогаля, а таксама цікаўныя назірання над іх мастацкі мі асаблівасцямі.
Спецыяльных работ аб сатыры Булгакава пакуль яшчэ трохі, і яны маюць выгляд прадмоў (У. Сахараў) або пасляслоўе (А. Вулис) да розных выданняў твораў пісьменніка.
Так манаграфія Сцяпанава М. С. Сатыру Міхаіла Булгакаў ва ў кантэксце рускай сатыры XIX-I паловы XX стагоддзя. Прысвечана цалкам сатыры М.Булгакава.
У гэтай працы аналізуюцца сатырычныя творы вядзення Булгакава, у якіх комі нае займае вельмі істотнае месца, Н. Сцяпанаў разглядае яго сатыру як мно гоаспектную, шматслаёвую, дынамічна раз Віва мастацка-эстэтычную сыстэмы тэму, раскрывае яе важнейшыя структурообра зующие элементы.
Пры гэтым творчасць М. Булгакава дасле ецца ў шырокім гісторыка-літаратурным кан тэксце. Відавочная прыхільнасць мастака ідэі захавання старой культуры, а таксама схільнасць да дыялогавым зносінам з пісьменніка мі-сучаснікамі выклікалі да жыцця множнага ліку ць работ, прысвечаных интертекстуальности ў яго творах. У кнізе Н. Сцяпанава скру пулезно прадстаўлены як уяўныя выпадак нымі сугучча, так і факты свядомага наступных давання традыцыям класікі рускай Саці ры - ад Пушкіна і Грыбаедава да Аверчанка і Зошчанка. Аўтар імкнецца тым самым якія абазначаюць чить месца Булгакава ў кантэксце рускай Саці рической літаратуры XIX-XX стагоддзяў. Асаблівасці але цікавыя, на наш погляд, назіранні над рознымі па форме і ступені паслядоўнік насці, але відавочнымі творчымі кантакту мі пісьменніка з творамі Казьмы Прут кова, Сухово-Кобылiна, Аверчанка.
Праца складаецца з ўвядзення, трох кіраўнікоў, заключэння, літаратуры.
Кіраўнік 1. Тэарэтычныя асновы сатыры як жанру
.1 Черты падабенства і адрозненні гумару і сатыры ў мастацкай літаратуры
Смех выклікаецца тым, што мы нечакана выяўляем уяўнасцямі адпаведнасці формы і ўтрымання ў дадзеным зяве, што выкрывае яго ўнутраную непаўнавартаснасць. Бялінскі бачыў яго аснову ў нязгоднасці зявы з тым, што яно павінен але ўяўляць сабой на самай справе. Пра тое, што ў аснове смешнага ляжыць ўсведамленне супярэчнасці паміж уяўнай жыццядзейнасці здольнасцю зявы і яго ўнутранай нежыццяздольнасць, казаў Маркс: "Гісторыя дзейнічае грунтоўна і праходзіць праз мноства фазисов, калі выносіць у магілу састарэлую форму жыцця. Апошні фазис сусветна-гістарычнай формы есьці яе камедыя. Багам Грэцыі, якія былі ўжо раз-у тра гічнай форме смяротна пара