На 2007 год эта конференция была запланирована не случайно. Вапреле исполнилось 10 лет со дня основания Польского культурно-просветительского центра Республики Башкортостан, который стал заметным явлением в культурной и общественной жизни Башкортостана.

1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15

Świat, miasto, dom, [w:] ^ Okultyzm, czary, mody kulturalne. Eseje, tłum. I. Kania, Kraków 1992; M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć, tłum. K. Michalski, „Teksty” 1974, nr 6, s. 137-152; Obraz domu w kulturach słowiańskich, pod red. T. Dąbek-Wirgowej, A. Z. Makowieckiego, Warszawa 1997. Szczególnie inspirujące są uwagi Anny Legeżyńskiej – zob. taż, Literacka figura domu w poezji współczesnej, [w:] Dom w kulturze i języku, pod red. G. Sawickiej, Szczecin 1997, s. 325-336.

33 Wypowiedź Krzysztofa Kieślowskiego, w której dzieli się z czytelnikami wrażeniami z recepcji filmu „Podwójne życie Weroniki” przez Amerykanów. Zob. tenże, Powrót do domu, „Kontrapunkt” 1996, nr 8, s. 1.

34 List z 1925 roku. Cyt. wg: M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć, tłum. K. Michalski, Warszawa 1977, s. 191. Por.: D. Benedyktowicz, Struktura symboliczna domu, [w:] Dom we współczesnej Polsce, pod red. P. Łukaszewicza, A. Sicińskiego, Wrocław 1992; M. Ingot, Utracony dom w listach Juliusza Słowackiego do matki, [w:] Obraz domu w kulturach słowiańskich, pod red. T. Dąbek-Wirgowej, A. Z. Makowskiego, Warszawa 1997.

35 K. Kieślowski, ^ Powrót do domu, „Kontrapunkt” 1996, nr 8, s. IV.

36 List z 1925 roku. Cyt. wg: M. Heidegger, Budować, mieszkać, myśleć, tłum. K. Michalski, Warszawa 1977, s. 191. Por. także: D. Benedyktowicz, Struktura symboliczna domu..., op. cit..

37 Zob. Е. Л. Разова, Дом. Экзистенциальное пространство человека, [w:] Vita Cigitans: Альманах молодых философов, вып. 1, Санкт-Петербург 2001.

38 J. Tischner, Filozofia dramatu. Wprowadzenie, pod red. J. Poniewieskiego, Warszawa 1998.

39 Jako jedni z pierwszych zagadnieniami przestrzeni w literaturze zajęli się w latach 60. uczeni francuscy (Georges Poulet, Gaston Bachelard, Jean Genet, G. Matoré i in.). Świadectwem zainteresowania organizacją przestrzenną dzieła literackiego na gruncie polskim są zarówno tłumaczenia publikacji obcojęzycznych, jak i własne prace teoretyczne i interpretacyjno-analityczne. Pierwszy zbiór takich prac opublikowany został pod wspólnym tytułem Przestrzeń w literaturze w znanej serii: Z dziejów form artystycznych w literaturze polskiej (Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978). Podsumowując dotychczasowy stan badań T. Walczyk (zob. m.in. Organizacja świata przedstawionego w dziele literackim, pod red. G. Porębiny, „Studia Rusycystyczne. Studia Literaturoznawcze” 1980, nr 349) zasadnie konstatuje, że w pracach poświęconych problematyce przestrzeni literackiej (zob. m.in. wybór przekładów rozpraw uczonych francuskich i radzieckich, zawarty w dziale przekładowym „Pamiętnika Literackiego” 1976, z. 1, zatytułowany Przestrzeń w dziele literackim oraz w zbiorze Semiotyka kultury, wybór i oprac. E. Janus, M. R. Mayenowej, Warszawa 1975, a także kolejny tom Instytutu Badań Literackich PAN, będący wyrazem zainteresowania polskich badaczy problemem przestrzeni w dziele literackim, zatytułowany Przestrzeń i literatura, pod red. M. Głowińskiego i A. Okopień-Sławińskiej, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978) – zagadnienie przestrzeni domu jako powracającego w literaturze obrazu „archetypicznego uniwersalium przestrzennego” (Janusz Sławiński) rozpatrywane jest stosunkowo często. Należy tu przypomnieć rozważania Gastona Bachelarda zawarte w jego Poétique de l’espace, Paris 1957. Temat ten pojawia się także w analizach Jurija Łotmana (О поэтах и поэзии, Санкт-Петербург 1996; Problem przestrzeni artystycznej, tłum. J. Faryno, „Pamiętnik Literacki” 1976, z. 1, s. 213-226; Zagadnienia przestrzeni artystycznej w prozie Gogola, tłum. J. Faryno, [w:] Semiotyka kultury, pod red. S. Żółkiewskiego, Warszawa 1977, s. 295 i in.) oraz w pracy Z. Minc Struktura „przestrzeni artystycznej” w liryce A. Błoka, [w:] Semiotyka kultury..., op. cit., s . 95 i 296. Obrazy domu w przestrzennej strukturze utworów są też przedmiotem analizy szkiców: T. Michałowskiej: Wizja przestrzeni w liryce staropolskiej, [w:] Przestrzeń i literatura..., op. cit., s. 113-118; M. Czermińskiej, Dom w autobiografii i powieści o dzieciństwie, op. cit., s. 229-252.

40 Por. M. Bachtin, Forma czasu i przestrzeni w powieści, [w:] tenże, Problemy literatury i estetyki, tłum. W . Gajewskiego, Warszawa 1982, s. 294-295.

41 Por. J. Kamionka-Straszkowa, Z dziejów romantycznej topiki, Wrocław 1992, s. 5-10.

42 T. Zaniewska, Podróż daremna. Szkice o poezji białoruskojęzycznej w Polsce, Białystok 1992, s. 11-12.

43 Tezę o związku siły psychicznej z możliwością powrotu do miejsca urodzenia i domu rodzinnego lansuje Yi-Fu Tuan. Zob. tenże, Przestrzeń i miejsce, Warszawa 1987.

44 Zob. więcej: G. Genette, Przestrzeń i język, „Pamiętnik Literacki” 1976, nr 1.

45 J. Sławiński, Dzieło, język, tradycja, Warszawa 1974, s. 16-19. Zob. także, tenże, Koncepcja języka poetyckiego awangardy krakowskiej, [w:] Z dziejów form artystycznych w literaturze polskiej, t. 4, Warszawa 1965.

46 O konstrukcji metafory na poziomie językowym zob. m.in.: R. Nycz, Tropy „ja”. Koncepcje podmiotowości w literaturze polskiej ostatniego stulecia, [w:] „Ja-autor – sytuacja podmiotu w polskiej literaturze współczesnej, pod red. D. Śnieżki, Szczecin 1993.

47 Zob. A. Legeżyńska, Dom i poetycka bezdomność w literaturze współczesnej, Warszawa 1996.

48 Zob. A. Okopień-Sławińska, Semantyka wypowiedzi poetyckiej (Preliminaria), Wrocław 1985, s. 116. Zob. także: taż, Metafora bez granic, „Teksty” 1980, nr 6.

49

50