Geum.ru

Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетті

Вид материалаДокументы

Содержание


Виталий Волков «Казахстан на посту председателя ОБСЕ намерен обеспечивать равновесие» Deutsche Welle 08.01.2010
Қазақстан және еқыұ: қазақстанның сыртқы саясатының еуропалық бағыты
Подобный материал:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   34
^

Виталий Волков «Казахстан на посту председателя ОБСЕ намерен обеспечивать равновесие» Deutsche Welle 08.01.2010




РОЛЬ ОБСЕ В СОДЕЙСТВИИ ЭФФЕКТИВНОМУ РЕГУЛИРОВАНИЮ МИГРАЦИОННЫМИ ПРОЦЕССАМИ


Сейтакова Куралай Гайсагалиевна,

преподаватель ЕНУ им. Л.Н. Гумилева


Одной из актуальнейших проблем современных международных отношений является миграция населения, масштабы которой неумолимо растут, течение плохо поддается регулированию, тенденции и последствия непредсказуемы. На протяжении последних 45 лет число людей, проживающих за пределами страны своего рождения, увеличилось более чем вдвое, от приблизительно 75 миллионов в 1960 году до почти 191 миллиона в 2005 году. В современном мире один из 35 человек – мигрант. [1] По оценкам, эта тенденция роста международной миграции сохранится в ближайшие десятилетия. Однако следует помнить, что за тот же период численность человечества также выросла в два раза, поэтому доля мигрантов в населении по-прежнему остается около 3%. Здесь вспоминаются слова великого экономиста прошлого столетия Адама Смита о том, что «человек из всех грузов наиболее трудно поддается перемещению». И он благодарил бедных за их стихийные перемещения в более богатые зоны, способствовавшие выравниванию уровня зарплат от зоны к зоне. Множество исследователей подтверждали то же самое: люди эмигрируют гораздо меньше, чем предсказывают различные экономические или демографические модели. [2]

Тем не менее, вопрос четкого регулирования, контроля и эффективного управления миграционными процессами является одним из наиболее острых тем вносимых на рассмотрение различных международных организаций, многосторонних и двусторонних встреч и консультаций. В борьбу с негативными последствиями этого транснационального явления в целях минимизации ущербного потенциала миграционных потоков свое лепту активно вносит и Организация по безопасности и сотрудничеству в Европе. Тем более что чуть меньше половины (около 90 млн.) 191 миллиона мигрантов во всем мире проживает в регионе ОБСЕ.

Мигранты активно участвуют в развитии как принимающих стран, так и стран происхождения. Они направляют свои навыки, труд, знания и инициативу на пользу стран проживания. Они также вносят серьезный вклад в улучшение человеческих ресурсов и развитие экономики стран происхождения путем пересылки денежных переводов и привнесения новых профессиональных знаний. По оценкам, объем официальных денежных переводов в развивающиеся страны в 2005 году составил свыше 160 миллиардов долларов США. В результате денежные переводы мигрантов составляют второй по объему международный поток средств после нефти и сильно превышают текущий уровень международной помощи развивающимся странам.

Но также рост иммиграции сопровождается и формированием крупных иноэтничных, зачастую обособленных общин. Этому процессу сопутствует кристаллизация комплекса социально-политических и этнокультурных проблем, в том числе социального отчуждения обширных слоев мигрантов, этнорелигиозной фрагментации принимающих социумов, проявлений ксенофобий, расизма, межэтнической и межконфессиональной конфликтности. Правящие круги все больше осознают, что в их интеграционной политике имеются существенные недостатки, исправление которых требует активных мер. В этой связи, показателен опыт молодого государства – Казахстана в достижении гармоничного общества в условиях проживания в пределах одной страны более 130 национальностей и около 40 конфессиональных групп.

В свете председательства Казахстана в ОБСЕ следует вспомнить, что четвертая составляющая девиза (4 «Т») «толерантность» отражает официальную позицию страны в укреплении межкультурного и межцивилизационного диалога. В течение года во время председательствования Казахстана в организации вопросам нетерпимости в отношении мигрантов будет уделено особое внимание. В частности, 29-30 июня 2010 года планируется проведение в Астане Конференции ОБСЕ высокого уровня по толерантности и недискриминации, где состоится обсуждение вопросов взаимодействия между различными культурами и религиями, практической имплементации ранее принятых решений. В 1994 году страны-участницы ОБСЕ приняли обязательства по принятию соответствующих мер по предотвращению проявлений нетерпимости в отношении трудовых мигрантов в обществах, где они законно проживают. Однако нынешний экономический кризис усугубил положение данной группы населения. Все это диктует необходимость обсудить вызовы, испытываемые мигрантами в регионе ОБСЕ в связи с последствиями экономического кризиса, и соблюдение основополагающих прав в сфере миграционной политики в ходе ежегодного семинара в Варшаве. [3]

Большинство европейских стран все чаще сталкиваются с проблемами расовой неприязни на фоне увеличивающейся миграции населения, и «рецепт» мирного сосуществования им придется как нельзя кстати. Немаловажным будет вклад действующего председателя и в расширение сотрудничества ОБСЕ и исламским миром. Это направление деятельности Казахстан тоже выдвинул в приоритет своего председательства, и уже выступил с призывом к ОИК – рассмотреть общие точки соприкосновения между ОИК и ОБСЕ, положить начало решению вопросов миграции и интеграции мусульманских общин в странах Европы, закрепления прав мусульманских женщин и молодежи, и в целом – диалога между Западом и мусульманским Востоком.

В течение последнего десятилетия ОБСЕ выделила важность поощрения межкультурного и межрелигиозного диалога и партнерства, нацеленных на развитие толерантности, взаимоуважения и понимания, свободы слова, совести, религии и веры на национальном и международном уровнях. Страны-участницы ОБСЕ при выполнении своих обязательств по продвижению толерантности и недискриминации также усилили свою деятельность в области законодательства, правоохранительных органов, образования, СМИ, миграции и интеграции, межкультурного и межконфессионального диалога.

Тема миграции была включена в программу ОБСЕ в 1975 году, с принятием Заключительного акта конференции в Хельсинки, в котором свобода передвижения людей стала одним из основных положений. Этот документ составил базовую юридическую основу всей последующей деятельности ОБСЕ в этой сфере. [4]

Благодаря последним тенденциям в области трудовой миграции в регионе ОБСЕ, ряд государств-членов этой организации приняли значительное число мигрантов, зачастую при отсутствии политики и правовой среды для их защиты. За последние несколько лет вопросам, связанным с соблюдением прав мигрантов было уделено особое внимание ОБСЕ. Было принято несколько важных обязательств, призванных упростить движение людей через границы, а также на территории самих стран. Совместно с МОМ и МОТ было разработано Руководство по разработке эффективной политики в области трудовой миграции в странах происхождения и назначения. В целях обучения этому руководству и реализации основных рекомендаций были проведены региональные семинары, в том числе в 2005 году в Алматы и в сентябре 2009 года в Бишкеке.

В 2005 году в ОБСЕ было продемонстрировано беспрецедентное внимание к проблемам миграции, поскольку Председательство Словении в ОБСЕ выбрало миграцию и интеграцию в качестве приоритетной темы года.

Примечательно то, что проблему миграции ОБСЕ рассматривает сразу в трех измерениях: военно-политическом, эколого-экономическом и человеческом. Свою деятельность в этой сфере организации развертывает в двух традиционных направлениях: предоставление актуальной и полезной информации, результатов различных исследований и оказание помощи политикам стран ОБСЕ в разработке или пересмотре миграционной политики путем описания примеров успешных и эффективных стратегий и подходов.

Страны региона ОБСЕ включают ряд территорий, обладающих самыми разными миграционными характеристиками. Во-первых, в регионе ОБСЕ находятся две традиционные страны иммиграции, Канада и Соединенные Штаты, которые принимают иммигрантов на постоянное место жительства, в том числе тех, кто прибывает по причинам, связанным с трудоустройством.

Во-вторых, ОБСЕ включает весь Европейский союз с его наиболее типичной схемой трудовой миграции, основанной на режиме свободного передвижения. Такой режим действует с конца 60-х годов и поддерживается развитым социальным обеспечением. Сегодня отдельные государства-члены ЕС, каждое в рамках собственных границ, применяют собственные стратегии по приему мигрантов.

В-третьих, все государства-участники ЕС, а также страны-члены ОБСЕ на востоке ЕС входят в Совет Европы, который разработал собственный подход к миграции, включающий принятие ряда многосторонних нормативных документов, направленных на регулирование легального движения трудящихся-мигрантов внутри региона и обеспечение справедливого обращения с ними. [5]

Четвертым регионом, быстро приобретающим значение в области трудовой миграции, является СНГ. Самая крупная страна региона, Российская Федерация, стоит на втором месте после США по количеству принятых мигрантов; Украина занимает четвертое место (после Германии), а Казахстан – девятое. Государства СНГ входят в первую десятку стран происхождения мигрантов в мире. Эмиграция из стран СНГ в основном идет в другие страны Содружества (80%), в том числе в РФ – в основную страну назначения, в Казахстан и на Украину.

Недостатки в интеграции иммигрантов, их социальная изоляция препятствует полноценному и эффективному использованию их трудового и предпринимательского потенциала, разгрузке социальной инфраструктуры, создают в социуме климат недоверия и враждебности и оказывают на него дезинтегрирующее и дестабилизирующее воздействие. Все это в растущей мере осознают принимающие государства. Учитывая неудачи и опираясь на накопленный позитивный опыт, развитые страны пересматривают свою интеграционную политику. В ее современном развитии прослеживаются 4 основные тенденции.

Во-первых, усиливается акцент на решение социально-экономических проблем, на противодействие социальному исключению иммигрантов. Во-вторых, принимающие страны стараются повышать среди иммигрантов удельный вес тех, кто лоялен данной стране, путем улучшения их правового положения и либерализации правил получения гражданства. В-третьих, отмечается дрейф к более жесткому варианту интеграционной политики, который проявляется во введении обязательных интеграционных мер, за уклонения от участия в которых на иммигрантов накладываются санкции. В-четвертых, прослеживается рационализация, и даже свертывание мультикультурных инициатив, направленных на развитие культурной автономии этноконфессиональных общин, и большая ориентация на содействие межэтнической и межрелигиозной толерантности и диалогу. Ведется поиск более сбалансированного, компромиссного варианта управления культурным плюрализмом. [6]

В русле вышеперечисленных тенденций ОБСЕ предлагает следующие варианты решения проблем, связанных с миграцией. Во-первых, поддержка роста возможностей увеличения заработок. Необходима деятельность по поощрению роста инвестиций и деловой конъюнктуры, стимулирующая экономический рост и создание рабочих мест. Во-вторых, поддержка инициатив, касающихся обращения с мигрантами и защиты их прав. Недостаток толерантности принимающего общества по отношению к мигрантам может вызвать конфликты. В-третьих, право свободного выбора места проживания. Предлагается поиск альтернативы системе «прописки» и содействие в ее реформировании. Также разрабатываются программы в области внутренней, международной и экологической миграции.

***

Без разумного контроля миграционных потоков, без работы по взаимной интеграции, без эффективной борьбы против дискриминации представляется невозможным решение проблем всех трех акторов транснационального процесса: страны-донора, страны-реципиента и самого мигранта. Здесь тесно переплетаются интересы и вызовы трех сторон, проблемы национальной безопасности, защиты прав человека и его фундаментальных свобод. Роль ОБСЕ, как и других международных и региональных организаций, - способствовать дискуссии в этой области, упростить механизмы обмена информацией и опытом между странами, разработка программ и стратегий на основе исследований, осуществление всестороннего анализа по проблеме, подготовка рекомендаций каждой отдельной стране-члену организации.

Список использованной литературы:

1. Руководство по разработке эффективной политики в области трудовой миграции в странах происхождения и назначения. ОБСЕ, МОМ, МОТ // Вена 2006. С. 13, 21.

2. Ф.Эран «Пять предвзятых идей об иммиграции» // «Население и общество» Информационный бюллетень Центра демографии и экологии человека Института народохозяйственного прогнозирования РАН 2004 №80

3. Программа председательства Республики Казахстан в ОБСЕ в 2010 году // См. сайт МИД РК ссылка скрыта

4. Заключительный Акт Совещания по безопасности и сотрудничеству в Европе – Хельсинки, 1975 год // См. сайт ОБСЕ ссылка скрыта

5. С.Жакупов «Страны Европейского Союза: иммиграционная политика и национальная безопасность» // «Analytic» 2009, №1, С. 28

6. И. Цапенко «Развитые страны: интеграционная политика в отношении иммигрантов» // «Мировая экономика и международные отношения», 2008, №3, С. 69.


^ ҚАЗАҚСТАН ЖӘНЕ ЕҚЫҰ: ҚАЗАҚСТАННЫҢ СЫРТҚЫ САЯСАТЫНЫҢ ЕУРОПАЛЫҚ БАҒЫТЫ


Абилхасиева Рита Ергалиевна

Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің

1 курс (2 жылдық) магистранты.


Өткен жылы Қазақстан 2010 жылы еліміздің ЕҚЫҰ-на төраға ретінде тағайындалуына байланысты бүкіл елдің назарын өзіне аударды. Республикамыздың кандидатурасын ұйымның барлық 56 мүше-мемлекеті бір ауыздан қолдады, онымен қоса олар Қазақстанның демократиялық қоғам және либералды сауда экономикасын құру саласындағы жетістіктерін мойындады. Бұл жерде ерекше атап өтетін жайт, ЕҚЫҰ-на төрағалық ету – бұл Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың биік беделінің нәтижесінде қол жеткен дүние. Онымен қоса, жаңа халықаралық бедел бүкіл халықаралық қоғам үшін қызығушылық білдіретін қазақстандық инициативаларды сәтті жүргізуге мүмкіндік береді.

Жиырма жыл бұрын Қазақстанның еуропалық құрылымдарға қатысу идеясының өзі дұрыс түсінік тудырмайтын еді. Тек тәуелсіздік пен егеменді алғаннан кейін ғана, алдына - әлемдік қауымдастыққа кіру мақсатын қоя отырып және осы мақсатқа біртіндеп қадам баса отырып, еліміз мүмкін мемес нәрсеге қол жеткізді. Бүгінгі күні ол БҰҰ және ЕҚЫҰ-ның мүшесі болып табылады, ТМД, ЕурАзЭҚ, ШЫҰ-ның негізін салушылардың біріне айналды, НАТО-мен серіктеседі, ӘСҰ-на ену бойынша келіссөздер жүргізеді, АӨСШК бойынша жеке инициативасын жүзеге асырады.

Бір жағынан, Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық Ұйымының мүшесі бола отырып, Қазақстан посткеңестік кеңістіктің басқа да жаңа мемлекеттерімен қоса Ескі әлемнің ортақ ландшафтын өзгертті.

Еуропалық қауымдастық Комиссиясының төрағасы Вальтер Халльштейннің айтуы бойынша, «Еуропа – бұл критерий емес, Еуропа – бұл үнемі жаңалықтың ашылып отыруы»[1]. Басқа жағынан алып қарағанда, біз профессионализмді, компромистерді (ұлттық мүддемен сәйкес) іздей, соғыстан кейінгі Еуропаның саяси мәдениетінің гармонизациясын, сонымен қатар Қазақстанның саяси өмірі мен мемлекеттік құрылысының ерекшеліктері мен дәстүрін талап ететін өз еуропалық саясатымызды өндіреміз.

ЕҚЫҰ 56 мүше-мемлекетті біріктіретін қауіпсіздік бойынша аймақтық ұйымдардың ең үлкені болып саналады. Оның жауапкершілігі саласында шиеленістердің алдын алу, дағдарыстарды реттеу және дағдарыстан кейінгі жағдайларды реттеу мәселелері қарастырылады. Қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін ЕҚЫҰ комплекстік және корпоративті көзқарастарды ұстанады. Ол қару-жарақты бақылау, превентивті дипломатия, қауіпсіздік жүйесін құруды, адам құқығы, сайлауды қадағалау, экономикалық және экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету мәселелерін қарастырады.

ЕҚЫҰ-ның басты ұстанымы ішкі және сыртқы саясатта өзара әріптестік, пәктік және сенімге негізделген реалды серіктестік құру болып табылады. ЕҚЫҰ-на қатысушы барлық мемлекеттер тең статусқа ие, ал шешімдер консенсус негізінде қабылданады. Бұл атрибуттар ЕҚЫҰ-н айрықша ұйым етеді және оны Еуропаның басқа да ұйымдары мен мекемелерінен бөліп тұрады. ЕҚЫҰ-ның ерекшелігі оның формальді халықаралық-құқықтық беделінің жоқтығында. Онымен қоса, ЕҚЫҰ халықаралық ұйымның көптеген атрибуттарына ие: шешім қабылдайтын жұмыс істеп жатқан органдары, тұрақты штаб-пәтері және кеңселері, қызметкерлердің тұрақты штаты, уақытылы қаржы және локальді бюросы бар. ЕҚЫҰ-ның қазіргі күрделі құрылымын және оның бөлімшелерін шартты түрде мына категорияларға бөлуге болады: келіссөздер жүргізу және шешім қабылдау органдары; оперативті құрылымдары мен бөлімшелері; көмекші органдары бар. Осылайша, Қазақстанды ЕҚЫҰ-ның 2010 жылғы төрағасы ретінде ұйымның барлық құрылымының қызметін жүзеге асыру бойынша маңызды жұмыс күтеді[2].

Еліміздің ЕҚЫҰ-на төрағалық етуге қандай жүкпен келгендігін тағы бір рет еске түсіріп көрейікші. Біріншіден, соңғы 6-7 жыл елдің сәтті экономикалық дамуы қазақстандық қоғамның қоғамдық-саяси өмірінің либерализациясымен және саяси жүйесінің демократиялануымен үнемі жүзеге асырылып отырады. 2004 жылы саяси реформалардың жалпыұлттық бағдарламасы жарияланды. Осыдан кейін ЕҚЫҰ стандартына максималды жақындасқан жаңа сайлау заңы қабылданды. Демократиялық реформа бағдарламаларының жүзеге асырылуы мен өңделуі бойынша түрлі комиссиялардың қызметіне ерекше көңіл бөлінді.

ҚР Мәжілісінде саяси пікір алмасу үшін алаң ретінде қоғамдық палата құрылды. Біртіндеп мемлекеттік басқару орталықтандыру жүзеге асырылады, сот билігінің реформациялануы және азаматтық қоғам институттарының әрі қарай дамуы жүреді.

2002 жылдан бастап Қазақстанда адам құқығы бойынша (омбудсмен) құзыретті институт жұмыс істейді.

2003 жылы азаматтық және саяси құқық туралы және адамның әлеуметтік, экономикалық және мәдени құқықтары жөнінде халықаралық пактке қол қойылды, сонымен қатар өлім жазасына мораторий жарияланды, ол Қазақстанның демократия және адам құқығын қорғау принципін ұстанатындығын дәлелдейді. Еліміздегі демократиялық құрулардың нәтижесі көппартиялы саяси жүйе болды.

Демократиялық құруларды жүргізудегі маңызды қадам – мемлекет басшысымен жасалған 2007 жылдың жазындағы Қазақстанды президенттік-парламенттік республикаға трансформациялаған конституциялық реформалар. Парламенттің төменгі палатасына сайлаудың құзыретті мажоритарлық жүйесі пропорционалдыққа ауыстырылды, ол партияның саяси жүйедегі ролін күшейтті. Билік құрылымының реті өзгеріске ұшырады.

Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін жүзеге асыру саласында мемлекеттік басқарудың әрі қарай орталықтандырылуына және биліктің жергілікті сайлау құрылымына, ең алдымен аймақтық өкілетті органдарға (маслихаттарға) максималды артықшылық беру желісі жүргізіледі.

Атап өтетін жайт, барлық конституциялық өзгертулердің негізінде бірминуттық мақсаттар емес, елдің анық және ұзақ мерзімді мүдделері жатыр. Сондықтан 2010 жылы ЕҚЫҰ-на төрағалық постын иелену барлық осы үлкен және жемісті жұмыстың логикалық жүзеге асырылуы болып табылады[3].

Халықаралық еуропалық ұйымның осыншама үлкен постын иелену Қазақстанның сыртқы саясатының еуропалық бағытының жүзеге асуына түрткі болды. Бүгінгі күні біздің назарымыз еуропалық саясат анализіне, ЕҚЫҰ-ның мүше-мемлекеттерімен диалог жүргізу болашағына және қазақстандық инициативалардың әрі қарай жүзеге асуына ауып отыр. Бұл жерде көптеген еуропалық серіктестер Қазақстанның төрағалығы ЕҚЫҰ-ның барлық мүшелері үшін тиімді болады деп есептейді. Осылайша, мысалы Мемлекеттік жиналыс депутаты Венгрин А.Келеменнің айтуы бойынша, Қазақстанның төрағалығы ЕҚЫҰ жағынан саясат пен экономикадағы қазақстандық стратегияның дұрыстығын, сонымен қатар ЕҚЫҰ-ның басқа да мүшелері қолдана алатын еліміздің тұрақты және балансты дамуы бойынша тәжірибе құндылығын мойындайтындығын дәлелдейді.

Бельгия Корольдығының федералды парламент өкілдері палатасының басшысы Х.Де Кроо айтуынша, Қазақстанның ЕҚЫҰ-на төрағалық етуі – әлемдік қауымдастық дұрыс негізде жауап беретін логикалық қадам. Оның айтуы бойынша, Қазақстан өте үлкен прогресс жасап отыр, өте тез дамиды, «Қазақстанның қазіргі даму темпі ең жақсы болашақ күтуге мүмкіндік береді».

Соңғы уақытта қазақстандық-еуропалық өзара қатынас мәселелері үлкен қызығушылық тудырып отыр, еуропалық қауымдастық та, қазақстандық қауымдастық та. Алайда, әлемдегі геосаяси жағдай, Еуропаны қоса алғанда, көпнұсқалы болып бара жатыр. Сондықтан біз жалпыеуропалық саясат шеңберінде Қазақстанның жеке ролі мен ұлттық мүддесін түсінуіміз қажет.

Әрине, төрағалық кезеңіндегі іс-әрекет еркіндігі объективті факторлармен шектеулі, бір жылдың ішінде көп нәрсеге үлгеру де қиын, алайда, бұл ЕҚЫҰ-ның мүше-мемлекеттері үшін үлкен қызығушылық тудыратын ащы мәселелерді құру құқығын шектемейді.

Қазақстанның ЕҚЫҰ-на шығатын мәселелер шеңбері өте кең.

Біріншіден, Қазақстан ЕҚЫҰ-ның мүшесі ретінде Еропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастықты қамтамасыз ету сияқты мәселелерден алшақ тұра алмайды, онымен қоса АҚШ жоспары шеңберінде Польша мен Чехиядағы ЗҚҚ (ПРО) жүйесінің компоненттерін жүзеге асыруды қоса алғанда. Себебі бұл мәселе барлық еуропалық елдердің қауіпсіздік мүддесіне қатысты және толығымен Еуропадағы және әлемдегі тұрақтылыққа ықпал етеді.

Екіншіден, Қазақстан ЕҚЫҰ белсенділігінің теңсіз географиялық бөлінісі, «екілік стандарттың» алдын алу, әсіресе посткеңестік кеңістік елдеріне қатысты, сияқты мәселелермен айналысады.

Үшіншіден, ЕҚЫҰ реформаларын жүзеге асыру – бұл мәселеге мемлекетіміздің басшысы еуропалық мемлекеттердің қауымдастығының назарын аударады. Бұл мәселе ұзақ уақытқа ЕҚЫҰ шеңберінде Қазақстанның қатысуымен болатын келіссөздер мен диалог тақырыбы болып қалуы мүмкін.

Төртіншіден, Қазақстан ЕҚЫҰ-ның ислам әлемімен әріптестігін кеңейту мүмкіндігін талқыға салады. Ол ислам елдерін 2010 жылғы ЕҚЫҰ қызметінің күн тізбесін құруға белсенді қатысуға шақырады; ОИК және ЕҚЫҰ арасындағы ортақ көзқарастарды қарастыруды, Еуропа елдерінде мұсылман қоғамының миграция және интеграция мәселелерін шешуге бастама беруді, батыс қоғамында мұсылман әйелдері мен жастарының құқығын бекітуді ұсынады[3]. Және толығымен – Батыс пен мұсылмандық Шығыс арасындағы диалог.

Айта кеткен жөн, бұл диалогтың бастамасы ретінде осы жылдың қазан айында Астана қаласында мұсылман және батыс елдерінің сыртқы істер министрлерінің қатысуымен өткен «Ортақ әлем: көптүрлілік арқылы даму» атты халықаралық форумды қарастыруға болады.

Республикамыздың Елбасымен 2008 жылы 29 тамыз айында жасалған 2009-2011 жылдарға арналған мемлекеттік «Еуропаға жол» бағдарламасына толығырақ тоқталып өткенді жөн санап отырмын. Бұл бағдарлама елімізді алдыңғы қатардағы еуропалық елдермен стратегиялық серіктестік деңгейіне апаруы тиіс, ол тауар өндірісін ұлғайтуды, транспорттық желіні дамыту біріккен жоспарларды өңдеу, ЕК елдерінің талаптарымен сәйкес техникалық регламенттер мен стандарттарды келтіру, еуропалық нормаларға сәйкес қазақстандық заң шығаруды жүзеге асыруды қарастырады.

Аталған мақсатқа қол жеткізу үшін Қазақстан бірнеше топтарға біріккен тапсырмаларды шешуі тиіс. Бірінші топ технология, энергетика, транспорт, техникалық реттеу және метрология, кіші және үлкен бизнес секілді бағыттар бойынша серіктестікті жүзеге асырады. Бұл жерде қазақстандық өмір талаптарының еуропалық стандарттармен жақындасуына үлкен көңіл бөлінеді. Әсіресе, бұл қоршаған орта жағдайын жақсарту, су ресурстарын қорғау, климаттық өзгерістерді ескерту, биотүрлілікті сақтап қалу және т.б.

Онымен қоса, халыққа ақпараттық технологияларды енгізу негізінде медициналық көмек көрсету сапасы, диагностика сапасын жақсарту, аурудың алдын алу және емдеу, дәрі-дәрмекке қол жеткізу мен оның сапасының артуы, азық-түлік стандарттарын енгізу, кадрлық ресурстар жүйесінің дамуы көтеріледі.

Сонымен қатар, білім, әлеуметтік қолдау, еңбек миграциясы саласында серіктестікті дамыту қарастырылады.

Екінші топ қазақстандық институционалды-құқықтық базасын позитивті еуропалық тәжірибенің көмегімен жүзеге асыруды қарастырады. Негізгі күш мемлекеттік құрылымның қазақстандық моделінің әрі қарай дамуына, эффективті басқару жүйесін мемлекеттік қызмет және кадрлық ресурстармен қамтамасыз ету, елдің саяси өмірінің либерализациялануына жұмсалатын болады.

Үшіншісі – бұ Қазақстанның 2010 жылғы ЕҚЫҰ-на төрағалық етуіне дайындық. Қазақстан алдында басқа да маңызды міндет тұр – ол ЕҚЫҰ-на төрағалық ролінің күшеюі. Алғашында, ЕҚЫҰ-на төрағалық ету – құрметті миссия, primus inter pares (теңнің арасындағы біріншісі) болып көрінуі мүмкін. Осымен байланысты ЕҚЫҰ шеңберінде кездесулер мен консультацияларды рационалды қолдану, қазақстандық жақтың белсенді іс-әрекетіне қажеттілік туады. Қазақстаннан, сонымен қатар ЕҚЫҰ жүйесіндегі құрылымдардың рационалдық қолданысын, барлық деңгейдегі отырыстардың түгел дайындығын күтетін болады. Отырыстар мен кездесулерде шешімдердің дайын жобалары мен анық нұсқалары талқылануы тиіс. Бұл ЕҚЫҰ хатшылығымен белсенді серіктестік, сапалы құжаттарды дайындау үшін жұмыс топтарын алдын ала құруын талап етеді. Төрағалық жұмысты қамтамасыз ету үшін барлық қажет құрал-жабдық пен мамандандырылған кадрларды қолдануы тиіс.

Қазақстанның 2010 жылғы ЕҚЫҰ-на төрағалығы ретіндегі миссиясы – мақтанышты, жауапкершілікті, бірмезгілде қиын және шыдамдылық пен беріктікті талап етеді. Алайда, бұл миссия Қазақстан үшін – орындалатын дүние.