Cтиль вещания
Информация - Журналистика
Другие материалы по предмету Журналистика
В°вечнаiю.
Для сiнтаксiсу афiцыйна-дзелавога маСЮлення характэрныя складаныя сказы, дзеепрыметныя i дзеепрыслоСЮныя звароты, канструкцыi са складанымi злучнiкамi i адыменнымi прыназоСЮнiкамi (у вынiку таго што, нягледзячы на тое што, з мэтай, згодна з).
Фразы СЮ рэпартажы павiнны быць кароткiя. Варта пазбягаць нагрувашчвання думак у адной фразе. Пры вольным вусным выкладаннi магчымы фразы больш распаСЮсюджаныя, чым пры чытаннi. Пад фразай мы разумеем семантыка-фанетычнае адзiнства, абяднанае прыкметай iнтанацыйнай закончанаii. Патрабаванне да невялiкага абему фразы абгрунтавана фактарам напружвання увагi слухача. З мэтай разбiСЮкi доСЮгiх фраз i наблiжэння тэксту да размоСЮнага характару можна карыстацца некаторымi прыёмамi:
- Вылучаць у асобныя фразы даданыя сказы, якiя СЮводзяцца словамi таму што, хаця,
прычым i iнш., а таксама фразы, якiя далучаюца да папярэдняй фразы пры дапамозе злучнiкаСЮ а, i, але i г.д. пры гэтым часам бывае неабходнай перапрацоСЮка фразы (перастаноСЮка слоСЮ, змяненне склонавых форм, выкрэслiванне лiшнiх слоСЮ).
- Трэба пазбягаць грувасткiх цытат, замяняючы iх пераказам у тых выпадках, дзе
стыль цытуемага аСЮтара прыкметна адрознiваецца ад агульнага стылю рэпартажу.
- Пазбягаць трэба i залiшняй колькаii фраз аднолькавага абему. Абём неабходна
варiраваць, чарадаваць доСЮгiя i кароткiя фразы (кiравацца прынцыпам разнастайнаii).
- Не варта карыстацца аддзеяслоСЮнаымi назоСЮнiкамi, калi можна дасягнуць больш
простай канструкцыяй з дапамогай дзеяслова. [3]
- Трэба пазбягаць такiх словазлучэнняСЮ, у якiх цяжка разабраць, чым у сказе
зяСЮляецца назоСЮнiк, якi стаiць у родным склоне, - субектам цi абектам дзеяння? У словазлучэннi крытыка пiсьменнiка родны склон назоСЮнiка пiсьменнiка можна зразумець як родны абекта. Тады гэта азначае, што нехта крытыкуе пiсьменнiка. Калi ж зразумець склон як родны субекта, то выраз атрымае адваротны сэнс: пiсьменнiк сам крытыкуе некага. [16]
- Выдатным сродкам пыцягнуць увагу зяСЮляецца прыём угадвання наперад заСЮваг,
якiя могуць узнiкнуць у слухачоСЮ. Пры гэтым карыстаюцца абаротамi Вы можаце мне запярэчыць, што... цi Вы можаце запытаць... i далей магчымае пытанне СЮ форме прамога маСЮлення.
Яшчэ адзiн спосаб прыцягнуць увагу - задаваць пытаннi, на якiя ж адразу будзе дадзены адказ цi вуснамi журналiста, цi спецыялiста: На календары зiма. З яе надыходам мы СЮсё чаiей чуем словы тАЬгрыптАЭ, тАЬлекiтАЭ, тАЬэпiдэмiятАЭ. Паклапацiцца пра СЮласнае здароСЮе нас прымушае зменлiвы настрой прыроды. Маразы чаргуюцца з адлiгамi, i СЮ вынiку ствараеца асяроддзе, спрыяльнае для развiцця вiрусных прастудных захворванняСЮ. Першае меiа сярод iх па традыцыi займае грып. Што рыхтуе ён нам у гэтым годзе? Якiя асаблiваii яго развiцця СЮ Беларусi прагназуюць нашы медыкi? (тАЬРадыёфакттАЭ)
- У тэкiе трэба пазбягаць выпадковага паСЮтору адных i тых жа слоСЮ i корней, якiя
складаюць уражанне стылiстычнай нядбайнаii: Зараз у нас у гаiях маскоСЮскiя гоii. (Бел.радыё)
Прыгажоiь маСЮлення СЮ яго дакладнаii i прастаце. Дакладна i проста гаворыць i пiша той, хто мае вялiкi слоСЮны запас i выкарыстоСЮвае назвы з тым значэннем, якое замацавалася за iмi СЮ працэсе развiцця мовы i грамадства. Гэта асноСЮнае правiла словаСЮжывання, якое забяспечвае паразуменне тых, хто карыстаецца лiтаратурнай мовай. Выбар, як i спалучэнне, заСЮсёды вызначаецца не толькi задачай непасрэднай перадачы iнфармацыi, але i СЮ нейкай меры тымi СЮмовамi, той сiтуацыяй, СЮ якiх адбываюцца моСЮныя зносiны. Вуснае маСЮленне дазваляе наладзiць жывы кантакт памiж тым, хто гаворыць, i тым, хто слухае. У залежнаii ад рэакцыi субяседнiкаСЮ час размовы можна нешта СЮдакладнiць, узмацнiць, паСЮтарыць сказанае, iнакш кажучы, можна адразу адрэагаваць на тое, як успрымаюцца асобныя словы або СЮсё выказванне СЮ цэлым.
Здараецца так, што журналiст, iмкнучыся паказаць сваю адукаванаiь i эрудыцыю, трапляе СЮ смешнае становiшча з-за няведання сапраСЮднага сэнсу некаторых слоСЮ i выразаСЮ. Як у прымаСЮцы, чуСЮ звон, а вось адкуль ён... У праграме тАЬРадыёфакттАЭ у рэпартажы пра пазiтыСЮныя дасягненнi у барацьбе супраць злачыннаii журналiст паведамляе: тАЬЗа два месяцы нашы рэчыцкiя пiнкертоны раскрылi i прыпынiлi дзейнаiь дзвюх злачынных груповак...тАЭ
Даведка: Алан Пiнкертон, родам з Шатландыi, у ЗША арганiзаваСЮ вельмi паспяховую ахоСЮную фiрму (пачынаСЮ з аховы рэйсавых дылiжансаСЮ, паштовых аСЮтобусаСЮ). Паступова фiрма разраслася, пра яе шмат пiсаСЮ друк. З цягам часу працаСЮнiкi фiрмы сталi героямi дэтэктыСЮных бульварных раманаСЮ, прымiтыСЮных серыйных выданняСЮ кiшэннага памеру i ператварылiся СЮ герояСЮ кшталту агента 007 цi Васiля РЖванавiча з Пецькам ды Анкай. [11]
Няведанне замежных моСЮ прыводзiць да пашырэння таСЮталагiчных выразаСЮ СЮ
спалучэннях з запазычанымi словамi, т.зв. плеаназмаСЮ, у якiх слова з роднай мовы часткова паСЮтарае сэнс паняцця, што перадаецца замежным словам. Рэпарцёры неаднаразова паСЮтараюць: сервiсная служба, прэйскурант цэн, дробны петыт. Тлумачальныя слоСЮнiкi маглi б падказаць аСЮтарам таСЮталагiчных выразаСЮ, што прэйскурант гэта тАЬдаведнiк, спiiэнаСЮтАЭ, сервiс тАЬабслугоСЮваннетАЭ, петыт тАЬмалы, дробнытАЭ. Прывяду прыклады плеаназмаСЮ, якiя час ад часу сустракаюцца СЮ афiцыйных рэпартажах тАЬРадыёфактатАЭ. Вылучанае слова лiшняе.
сетка РЖнтэрнэт
планы на будучыню
выпускаемая прадук