Cтиль вещания
Информация - Журналистика
Другие материалы по предмету Журналистика
, тут СЮсё залежыць ад тэматыкi твора. Калi рэпартаж вядзецца з парламента цi зезда дэпутатаСЮ, то i мова рэпарцёра будзе максiмальна наблiжана да афiцыйнага стылю. Афiцыйна-справавы стыль вылучаецца сярод iншых сваёй стабiльнаiю, замкнёнаiю i стандартызаванаiю. Гэты стыль вымагае дакладнаii фармулёвак. Афiцыйна-справавы стыль належыць да кнiжных стыляСЮ i функцыянiруе пераважна СЮ форме пiсьмовага маСЮлення, аднак СЮ радыёжурналiстыцы сустракаецца i яго вусная форма выступленнi дзяржаСЮных i грамадскiх дзеячоСЮ на сходах, пасяджэннях, прыёмах. Вусная форма характарызуецца дакладным стылем вымаСЮлення, асаблiвай выразнаiю iнтанацыi, лагiчнымi нацiскамi. Дапушчаецца нават некаторая эмацыянальная СЮзнятаiь маСЮлення, СЮжыванне iншастылёвых сродкаСЮ, аднак пры гэтым нельга парушаць лiтаратурнай нормы, дапушчаць няправiльныя нацiскi, нелiтаратурнае вымаСЮленне.
Да СЮсiх форм афiцыйнай мовы абавязкова строгая адпаведнаiь лiтаратурнай норме на СЮсiх яе моСЮных узроСЮнях: недапушчальнае выкарыстанне лексiка-фразеалагiчных сродкаСЮ гутарковага, простамоСЮнага характару, дыялектных, прафесiйна-жаргонных слоСЮ; нелiтаратурных варыянтаСЮ словазмянення i словаСЮтварэня; гутарковых сiнтаксiчных канструкцый. Афiцыйна-справавы стыль не прымае экспрэсiСЮных элементаСЮ: ацэначнай лексiкi, высокiх або знiжаных слоСЮ (жартаСЮлiвых, iранiчных), вобразных выразаСЮ. Важнае патабаванне да такой мовы абетыСЮнаiь i нейтральнаiь выкладу фактаСЮ.
Лагiчная iнтэлектуальная аснова гэтага стылю патрабуе выкарыстання абстрактнай, тэрмiналагiчнай, спецыяльнай лексiкi. Словы тут павiнны СЮжывацца толькi СЮ iх прамым значэннi. Назвы людзей даюцца чаiей па iх спецыяльнаii або пасадзе: майстар фармавальнага цэху, клiент, пацыент, аСЮтар, наведвальнiк, грамадзянiн i iнш. РаспаСЮсюджаны дзеяслоСЮныя назоСЮнiкi з суфiксамi нне, -ццё, з прэфiксам не- (ня-): выкананне, недагляд, павелiчэнне.
Адрозненнi памiж функцыянальнымi стылямi назiраюцца на СЮсiх узроСЮнях: лексiчным, фразеалагiчным, граматычным. Пры гэтым трэба дадаць, што СЮ агучаным слове памiж функцыянальнымi стылямi СЮзнiкаюць яшчэ i асаблiвыя адрозненнi, акрамя тых, што iснуюць на пiсьме. тАЬХутчэй заСЮсё, пэСЮныя акустычныя прыметы iнтанацыi служаць прыкметамi адрознення стылiстычных асаблiваiей мовытАЭ, лiчыць РЖ.АндронiкаСЮ.
Без сумненняСЮ, мова радыёрэпартажу неаднародная. У яе рэчышчы тякуць, узмемадзейнчаюць, але не злiваюцца разнастайныя стылёвыя патокi. З гэтага вынiкае, што прызнаць iснаванне тАЬстылю радыёвяшчаннятАЭ i СЮключаце мовы i i стыль мовы як унармаваную сiстэму сродкаСЮ выражэння.
РазмоСЮны стыль маСЮлення гэта стыль непасрэдных неафiцiйных зносiн, якi найбольш ярка СЮвасабляецца СЮ вуснай форме дыялагiчнага маСЮлення бытавога тыпу. Такое маСЮленне разгортваецца iмгненна i адбываецца ва СЮмовах, калi прамоСЮца не мае часу на папярэдняе абдумванне, да таго ж, тут i не патрэбны педантычны адбор сродкаСЮ выражэня. ГрунтоСЮнаiь i дакладнаiь выказвання СЮ размоСЮным стылi не толькi не абавязковыя, але часам нават лiшнiя, бо субяседнiкi разумеюць адзiн аднаго з паСЮслова. Вуснаiь выказвання дапамагае iм выкарыстоСЮваць такi моцны сродак перадачы сэнсавых i эмацыянальных адценняСЮ выказвання, як iнтанацыя, а непасрэднаiь зносiн мiмiку i жэст.
РазмоСЮны стыль маСЮлення дазваляе выкарыстоСЮваць побач з нейтральнымi сродкамi размоСЮнай лексiкi, фразеалогii, граматычных форм, сiнтаксiчных канструкцый. Яму СЮлаiiвыя i некаторыя асаблiваii вымаСЮленчага характару.
ГалоСЮнае ж, што iстотна для размоСЮнага стылю СЮ цэлым, - непасрэднаiь, адсутнаiь прадуманага адбору сродкаСЮ выражэння, адсутнаiь скурпулёзнаii СЮ адшлiфоСЮцы мовы. Аднак размоСЮны стыль у чыстым выглядзе можа iснаваць СЮ рэпартажы вельмi абмежавана.
На радыё субяседнiкi аддалены адзiн ад аднаго, тут няма непасрэднага кантакта, ту мы маем справу не з прыяцельскай размовай аб жыцёвых дробязях. Слова, якое гучыць СЮ эфiры i выконвае такую важную функцыю паведамлення, хаця i СЮспрымаецца асобнымi людзьмi цi невялiкiмi групамi i звяртаецца да кожнага слухача, у цэлым належыць шматмiльёнай аСЮдыторыi. Таму слова павiнна быць разумела для СЮсiх.
Рэпарцер заСЮсёды iмкнецца зацiкавiць свайго слухача, пераканаць яго, iнакш уся яго журналiiкая праца акажацца марнай. Таму журналiст выкарыстоСЮвае моСЮныя сродкi, якiя вызываюць iлюзiю, быццам размова вядзецца з кожным слухачом асобна i менавiта з iм. Такi эфект ствараецца з дапамогай шэрагу сродкаСЮ дыялагiзацыi маСЮлення. Сярод iх можна назваць звароты да слухачоСЮ, шырокае выкарыстанне няпоСЮных сказаСЮ, адмоСЮных i iвяржджальных слоСЮ-сказаСЮ, iнверсiй, сiнанiмiчных груп i г.д.
Не трэба лiчыць, што пiсьмовая мова гэта тая ж самая вусная мова, перанесеная на паперу i таму больш разгорнутая i СЮнармаваная. На пiсьме мы выкарыстоСЮваем спецыфiчныя сродкi выражэння, якiя не СЮлаiiвыя вуснай мове. Гэта лiтары алфавiту, пунктуацыйныя знакi, абзац, шрыфт, падкрэслiванне, двукоссе. ГалоСЮная збороя вуснага маСЮлення гук. У iм шырока прымяняюцца розныя рытмiчныя пабудовы, змяненне вышынi тона, узмацненне i аслабленне сiлы гука, паскарэнне i запавольванне тэмпу, паСЮзы, лагiчныя нацiскi.
Неабходна адзначыць, што цыркулiраванне сродкаСЮ адных стыляСЮ у межах другiх працэс агульны для сучаснай мовы, цяпер зарактэрна СЮзаемадзеянне стыляСЮ, уплыСЮ аднаго на iншы. Гэтая тэндэнцыя становiцца зусiм адчувальнай пры вывучэннi мовы рэпартажу.
У вусн