Cтиль вещания
Информация - Журналистика
Другие материалы по предмету Журналистика
ай размове межы стыляСЮ быццам змываюцца, у ёй становiцца магчымым суiснаванне сродкаСЮ, здавалася б, несумяшчальных па прынятых стылiстычных нормах. Аднак гэта СЮзаемапранiкненне стыляСЮ стрымлiваецца СЮ сферы масавых зносiн тым, што тут, нягледзячы на вуснаiь формы, iснуе свядомая СЮстаноСЮка на сродкi выражэння i больш цi менш дакладны адбор моСЮных сродкаСЮ, раней характэрных толькi для пiсьмовага маСЮлення. Пры гэтым нельга забываць, што нас перш за СЮсё цiкавiць маналог у рамках рэпартажу, а маналагiчная мова будуецца па асобых законах, якя не супадаюць з законамi мовя дыялагiчнай.
У лексiка-сiнтаксiчнай сферы рэпартажу СЮ пэСЮнай ступенi адбываюцца тыя ж самыя працэсы, што i СЮ мове газеты, - працэсы тАЬштампастварэннятАЭ. Аднак экспрэсiя СЮ мове радыё ствараецца СЮ меншай ступенi родкамi лексiка-сiнтаксiчнымi i СЮ большай iнтанацыйнымi. Вось што кажа пра iнтанацыйнае уздзеянне вядомы лiнгвiст А.М.ПяшкоСЮскi: тАЬВарта толькi прыгадаць колькаiь клiчнiкавых выразаСЮ у нашым штодзённым жыццi, каб прызнаць, што пачуццi нашы мы выражаем не столькi словамi, колькi iнтанацыяйтАЭ.
Журналiсты зацiкаСЮлены СЮ тым, каб знайii са слухачом агульную мовутАЬ. Гэта праяСЮляецца не СЮ прымiтыСЮнай устаноСЮцы прыстасоСЮвацца тАЬпад селянiнатАЭ, тАЬпад працоСЮнагатАЭ, цi поСЮнаiю пераходзiць на моСЮную плынь слухача, а СЮ патрэбнаii замяняць моСЮныя сродкi спецыяльнага прызначэння (прафесiяналiзмы, тэрмiны) нейтральнымi.
Камернаiь абстаноСЮкi, у якой звычайна СЮспрымаецца мова па радыё, вызывае неабходнаiь пошуку асобых форм выражэння, асобых сродкаСЮ iнтымiзацыi, якiя прадугледжваюць арыентацыю не на масавую аудыторыю, а на асобнага слухача.
Рэпартаж звычайна разлiчаны на пэСЮны адрэзак часу. Спрактыкаваны рэпарцёр павiнен тАЬуклаiiсятАЭ СЮ 5-8 хвiлiн. Гэтае патрабаванне звязана, па-першае, са звычайным недахопам эфiрнага часу i па-другое, з такiм псiхалагiчным барерам у слухача, як парог увагi. Справа СЮ тым, што увага слухача не заСЮсёды застаецца на адным i тым жа СЮзроСЮнi. Найбольш iстотная iнфармацыя павiнна прагучаць у першыя 40 секунд сюжэта. Для большага абёма iнфармацыi патрабуецца больш часу, гэта так. Але рэпарцёр павiнен абмяжоСЮваць абём сваёй iнфармацыi (у процiлеглым выпадку слухач можа стамiцца i СЮспрыманне iм тэксту значна знiзiцца) i СЮ той жа час максiмальна насычаць яе зместам. Нельга засмечваць свядомаiь слухача словамi, якiя не нясуць СЮ дадзеным кантэкiе сэнсавай або эмацыянальнай нагрузкi.
РЖнфарматыСЮная дакладнаiь слова.
Вуснаiь мовы ронна з вымаСЮленнем, патрабуе асаблiвых якаiей слова. Калi лексiчная цi граматычная памылка зявiцца на газетнай старонцы, чытач пераадолее яе з адноснай легкаiю, з меншай стратай сэнсу, чым слухач. Вуснае маСЮленне няспынна разварочваецца СЮ часавай прасторы, таму яна не дае магчымаii вярнуцца да незразумелага. Кожная недакладнаiь вызывае жаданне СЮсёж такi зразумець незразумелае, а гэта СЮ сваю чаргу перашкаджае засвойваць далейшую iнфармацыю. У вынiку дзейснаiь i СЮплыСЮ рэпартажу рэзка знiжаецца. Мiж тым недакладнаii, што адцягваюць ад зместу праграмы, заключаюцца СЮ розных сферах мовы . вызваны яны рознымi прычынамi. Сярод iх няСЮважлiваiь прамоСЮцы да асаблiваiей лексiчнай сiстэмы беларускай мовы, яе сiнтаксiчнага ладу, да своеасаблiваii вуснага маСЮлення.
Нельга у вусным маСЮленнi сказаць: тАЬДванаццаць крэслаСЮтАЭ пастаСЮлены на iэне Рускага драматычнага тэатра.
Праблема псiхалогii СЮспрыняцця гукаСЮ.
У радыёпублiцыстыцы магчымаii гукавога СЮздзеяння радзей назiраюцца СЮ жанрах тАЬчыстайтАЭ iнфармацыi, чаiей у жанрах тАЬвысокайтАЭ публiцыстыкi, дзе вельмi моцны эмацыянальны накал, дзе шырока СЮжываюцца такiя сродкi выразнаii, як асаблiвыя сiнтаксiчныя канструкцыi фiгуры, асаблiвая рытмiчная арганiзацыя мовы i г.д. Акрамя таго, iграе ролю ступень падрыхтаванаii тэксту. Гукапiiаiей можна сустрэць СЮ тэкстах лiтаратурна апрацаваных i радзей у iмправiзаваных. Гаворачы пра рэпартаж, мы СЮжо адзначылi, што гэты жанр таксама можа варiравацца стылiстычна ад скупога паведамлення пра зезд дэпутатаСЮ да апiсання выдатнай выставы знакамiтага мастака. У апошнiм выпадку гукапiс прыйдзецца да зместу. Аднак i тут СЮсё залежыць ад iндывiдуальнаii.
Адны журналiсты з-за сваiх уласных схiльнаiей i СЮяСЮленняСЮ аб эстэтыцы мовы твора аддаюць перавагу надзвычай простай, невыкшталцаванай, нiчым не СЮпрыгожанай, наблiжанай да побытавай мове.
РЖншыя, дзякуючы сваСЮму характару, тэмпераменту, мастацкаму бачанню света, эстэтычнаму густу больш схiляюцца да другой манеры: тут мова нагадвае чароСЮны будынак, дзе кожны элемент неабходны i значны, дзе часткi кампазiцыйна абумоСЮлены i падпарадкаваны агульнаму. Гэта вынiк стараннай прадуманаii i мэтазгоднай арганiзаванаii выкладу.
РЖснуе паняцце: мiлагучнаiь мовы. Няма СЮ свеце мовы, якая б была немiлагучнай. Мiлагучнаiь ствараецца СЮ вынiку гукавой пабудовы выказвання. Так, вядома, што немiлагучным становiцца збег шыпячых гукаСЮ. Гук у звычайна асацыiруецца з жахам, пагрозай, небяспекай. Гук л успрымаецца як нешта пяшчотнае, круглае, мяккае; а адкрыты, радасны. Нiбы залiтая сонцам крынiчка, пералiваюцца словы М.Багдановiча: Лiлею млявы плёс люляе...
Вобразнаiь i эмацыянальнаiь у мове рэпартажу.
Радыё называюць тАЬвялiкiм сляпымтАЭ за няздольнаiь аднаСЮляць вiзуальныя карцiны рэчаiснаii, за абмежаванаiь сферы яго СЮздзеяння выключна на слых. Д?/p>