Грамадскі i дзяржаўны лад Рыма ў перыяд рэспублікі і змены яго ў перыяд манархіі
Дипломная работа - История
Другие дипломы по предмету История
а патрыцыяў і плебеямі было вынікам эканамічнай дыферэнцыяцыі насельніцтва, якая назіраецца ва ўсіх антычных гарадах. Пытанне паходжання плебеямі ставілася неаднаразова і ў спецыяльнай гістарычнай літаратуры, якая зявілася ў канцы XIX і ў XX ст. Выказваліся здагадкі аб тым, што патрыцыі і плебеі належалі да розных этнічных груп. Цэлер бачыў у патрыцыя сабинских заваёўнікаў, у плебеямі ж спрадвечнае лацінскае насельніцтва. Куна лічыў, што Рым быў такім жа этрускіх горадам, як Вейи і Фидены. Патрицианские роды былі нашчадкамі этрускіх заваёўнікаў, плебеі ж заваяванымі лацінскімі жыхарамі, паступова дамагліся свайго вызвалення. Оберцинер таксама бачыў у плебеямі мясцовае насельніцтва, знаходзіцца на нізкім узроўні культуры: яно займалася паляваннем і жылі ў пячорах; заваёўнікамі былі італікаў, якім было вядома земляробства. Па Биндеры, мясцовыя жыхары латыні плебеі, а патрыцыі іншапляменных заваёўнікі, занялі пануючае месца [II. 6; 39].
Ацэньваючы розныя тэорыі паходжання плебсу, трэба, па-першае, сказаць, што заваёва, несумненна, адыграла вялікую ролю ў адукацыі плебсу. Рымскі гаспадарчы лад яшчэ не быў настолькі развіты, каб адукацыю плебсу магло быць вынікам эканамічнага расслаення (як лічыў Эдуард Мэер) у традыцыі не засталося ніякіх слядоў, што плебеі гэта нашчадкі прыгонных кліентаў (як лічылі І не і Моммзен).
Асобныя плебеі шукалі заступніцтва ў найбольш магутных патрыцыяў і станавіліся іх кліентамі.
Эканоміка
Эканамічнай асновай рымскай абшчыны было сельская гаспадарка. Паводле падання, пры падставе горада Ромул падзяліў зямлю паміж грамадзянамі, прычым кожны атрымаў па 2 югера (югер складаў каля V гектараў) з тым, каб гэты ўчастак пераходзіў па спадчыне (heredumi, ад слова heres спадчыннік). Верагодна, тут ідзе гаворка аб сядзібе і прысядзібны зямлю. Значная частка зямлі знаходзілася ў калектыўным карыстанні, складала ager publicus. Асновай магутнасці патрыцыяў было галоўным чынам жывёлагадоўля (нездарма слова pecunia грошы адбываецца ад pecus - быдла [II. 5; 93]). Плебеі займаліся пераважна земляробствам, у іх ўласнасць на зямлю зявілася, верагодна, раней, чым у патрыцыяў. Гандаль і рамяство сталі развівацца ў этрускіх перыяд, калі Рым ператварыўся ў значны гандлёвы цэнтр, але ўзбраенне і розныя інструменты рабіліся з медзі, і жалеза да VI ст. выкарыстоўвалася мала. Рамяство і гандаль знаходзіліся ў руках плебеямі і замежнікаў. Трэба ўсё ж падкрэсліць, што маёмасныя адрозненні ў гэты час не былі яшчэ значныя, ўклад жыцця патрыцыяў адрозніваўся прастатой, і Рым працягваў захоўваць рысы сялянскага горада.
З развіццём грамадскага парадку Рым пераходзіў у якасна іншы этап свайго развіцця. Дасягненнем наступнага перыяду стала ўзнікненне рымскага права. Вельмі вялікую ролю пры зараджэнне гэтага наватворы адыграла развіццё рымскай рэлігіі.
Рэлігія ў Рыме не адлучалася, а злівалася з дзяржавай. Жрацы гэта тыя ж службовыя асобы, якія выконваюць пэўныя функцыі. Яны абяднаны ў асаблівыя братэрства, поповняються галоўным чынам з дапамогай кооптации. Адным са старажытных абяднанняў была калегія арвальских братоў (братоў аратых), што выраблялі сваё свята ў гонар багіні ўрадлівасці. Да гэтага часу дайшлі пратаколы гэтага свята, у адным з якіх прыводзіцца рытуальны гімн, які захаваў старую лацінскі мова [II. 3; 23]. Асаблівае значэнне пасля падзення царскай улады набылі пантыфіка, да якіх паступова пераходзіць нагляд за ўсім рэлігійным побытам, грамадскім і прыватным набажэнствам.
У этрускіх уплывам набылі папулярнасць усякага роду варажбы. У асабліва важных выпадках вайскаводы на вайне і старшыны ў самым Рыме звярталіся да Гарус-копій, якія думалі па вантробы ахвярных жывёл і тлумачылі нябесныя азнакі, але часцей за звярталіся да парад асаблівых дасведчаных людзей авгуров, што разгадвалі волю багоў па палёту птушак і па тым, як дзяўбуць зерне святыя куры. Паводле падання, пры Тарквинии гонарам рэчаіснасці, верагодна, у першыя гады Рэспублікі ў Рыме зявіліся так званыя Сивилини кнігі, складанне якіх прыпісвалася пророкувальници Сивилаи кумскіе [II. 3; 23]. Гэтыя кнігі ўтрымлівалі розныя грэцкія аракулы. Да Сивилиних кніг звярталіся ў выключных выпадках. Захоўванне іх было даручана жрацам і пояснювачам.
Да асаблівасцяў рымскай рэлігіі адносіцца размежаванне дзён на такія, у якія дазволена збірацца, праводзіць аперацыі і інш. (Dies fasti), і такія, у якія ўсё гэта не дазволена (dies nefasti). З іншага боку, дні дзяліліся на святочныя і працоўныя; былі дні няшчасныя і т. д. Так стварыўся адмысловы рэлігійны каляндар, якім ведалі пантыфіка.
У царскі перыяд былі закладзены асновы рымскага права. У гэтую эпоху зяўляецца дзяленне права на fas і jus. Fas ахопліваюць распараджэнне боскія, jus - прадпісанні уладаў і разам з тым суд. У раннюю эпоху fas ахопліваюць шырокую сферу: міжнародныя адносіны, крымінальныя злачынствы, заключэнне шлюбу, усынаўленне, розныя дагаворы, устанаўленне мяжы усё гэта было звязана з рэлігіяй. Крыніцай адукацыі права быў звычай, а захавальнікам звычаяў была жраца калегія пантыфікаў.
2. Эпоха ранняй рэспублікі
2.1 Дзяржаўны лад Рыма ў пачатку III у да н.э.
Палітычная гісторыя V-IV стст. характарызуецца ўмацаваннем рэспубліканскага ладу і барацьбой плебеямі за яго дэмакратызацыю. Але, нягледзячы на поспехі плебсу, дзяржаўны лад заставаўся арыстакратычным.
Рымская абшчына мела тры тыпу народнага сходу. Куриатные комиции страцілі сваё значэнне яшчэ ў пачатку Рэспублікі. За імі захоўвалася рашэнне толькі некаторых пытанн?/p>