Грамадскі i дзяржаўны лад Рыма ў перыяд рэспублікі і змены яго ў перыяд манархіі
Дипломная работа - История
Другие дипломы по предмету История
м. Зноў, як у старым свеце, на глебе міжнароднага абмену сыходзяцца адзін з адным прадстаўнікі розных нацыянальнасцяў, і зноў для рэгулявання гэтага абмену ўзнікае патрэба ў адзіным агульным праве, праве універсальным. Зноў эканамічны прагрэс патрабуе вызвалення асобы ад усялякіх феадальных, супольных і патрыярхальных путаў, патрабуе прадастаўлення індывіду свабоды дзейнасці, свабоды самавызначэння. І нашчадкі ўспамінаюць аб закінутым імі завяшчанні антычнага свету, аб рымскім праве, і знаходзяць у ім як раз тое, што было трэба.
Рымскае права робіцца прадметам вывучэння: яно пачынае ўжывацца ў судах: яно пераходзіць у мясцовае і нацыянальнае заканадаўства, здзяйсняецца тое, што носіць назву рэцэпцыі рымскага права. У многіх месцах Corpus Juris Civilis Юстыніяна робіцца прама законам. Рымскае права ўваскрасае для новага жыцця і ў другі раз абяднала свет. Усе прававое развіццё Заходняй Еўропы ідзе пад знакам рымскага права аж да цяперашняга часу: толькі з часу ўступлення ў дзеянне новага агульнагерманскай грамадзянскай ўкладанне толькі з 1 студзеня 1900 г знікла фармальнае дзеянне Юстиниановского Збору ў тых частках Германіі, у якіх яно яшчэ захоўвалася [II. 7, 8]. Але матэрыяльнае дзеянне яго не знікла і цяпер: усё самае каштоўнае з яго пераліта ў параграфы і артыкулы сучасных кодэксаў.
Рымскае права вызначыла не толькі практыку, але і тэорыю. Бесперапыннае шматвяковае вывучэнне рымскага права, у асаблівасці рэшткаў рымскай юрыдычнай літаратуры, фармавала юрыдычная мысленне Заходняй Еўропы і стварала моцны клас юрыстаў, кіраўнікоў і дзейных памочнікаў ва ўсякай заканадаўчай працы. Абядноўваючы Еўропу на практыцы, рымскае права абядноўвала яе і ў тэарэтычным плане: юрыспрудэнцыя французская працавала ўвесь час рука аб руку з юрыспрудэнцыяй нямецкай ці італьянскай, гаварыла з ёй на адным і тым жа мове, шукала дазволу адных і тых жа праблем. Так ўзнікала на глебе рымскага права дружная агульная праца ўсёй еўрапейскай юрыспрудэнцыі, працягваецца праца мысляроў антычнага свету: паходня, запалены якім-небудзь рымскім Юльянам або Папиньяном, праз бясконцую ланцуг якія змяняюцца рук дайшоў да сучасных навукоўцаў ўсіх нацый.
Такая гістарычная лёс рымскага права. Зьявіўшыся сінтэзам за ўсё юрыдычнай творчасці антычнага свету, яно лягло затым у якасці падмурка для прававога развіцця новых народаў, і як падмурак, агульны для ўсіх народаў Заходняй Еўропы, яно вывучаецца паўсюдна ў Германіі, Францыі, Італіі, Англіі і г.д. Зьявіўшыся базісам, на якім стагоддзямі фармавалася юрыдычная думка, яно вывучаецца і цяпер, як тэорыя грамадзянскага права, як прававая сістэма, у якой асноўныя юрыдычныя інстытуты і паняцці знайшлі сабе найбольш чыстае ад усялякіх выпадковых і нацыянальных афарбовак выраз. Нездарма ў ранейшы час яно лічылася за самы пісаны розум, за ratio scripta.
Воляю нашай гістарычнай лёсу мы, украінская, былі доўгі час адрэзаныя ад зносін з Заходняй Еўропай, заставаліся чужымі яе культуры, і, калі, нарэшце, перашкоды, аддзялялі нас зніклі, мы апынуліся ў хвасце агульначалавечага руху. Адсталі мы і ў галіне права. І калі мы хочам у гэтым апошнім дачыненні да зраўняцца з Еўропай, калі мы хочам размаўляць з ёй на адной мове, мы павінны, па меншай меры ў школе, асвоіцца з асновамі агульнаеўрапейскага правы з правам рымскім. Калі яно паўсюдна зяўляецца асновай юрыдычнай адукацыі, то ў нас для гэтага прычын яшчэ больш.
Але вывучэнне рымскага права зусім не павінна прыводзіць да сляпы веры ў яго бязгрэшнасьць, да веры ў тое, што далей ісці няма куды. Такая вера была б брыдкая гісторыі, была б брыдкая і таму духу свабоднага даследавання, якім былі поўныя самыя творцы рымскага права - рымскія юрысты. Лозунгам сучаснай юрыспрудэнцыі зяўляецца знакамітае выслоўе Иеринга: "durch das romische Recht, aber uber dasselbe hinaus" "праз рымскае права, але наперад, далей яго". Засвоіўшы тое, што было створана продкамі, нашчадкі павінны працаваць далей самі, бо прававыя праблемы не такія , каб яны маглі быць вырашаны раз і назаўсёды. Новыя ўмовы пастаянна ставяць на чаргу новыя задачы, і юрыспрудэнцыя павінна пастаянна заставацца на сваёй пасадзе. Яе вышэйшай прызваннем, яе абавязкам перад народам зяўляецца асвятленне зменлівых ў гісторыі і якія ўзнікаюць у сувязі з імі праблем. Быць наперадзе народа, асвятляць яму шлях, накіроўваць яго правасвядомасць да дабру і праўдзе ў чалавечых адносінах - такая праўдзівы абавязак юрыспрудэнцыі і яе асобных прадстаўнікоў.
Развіццё дзяржавы, грамадства знаходзіцца ў прамой залежнасці ад развіцця права. Вось менавіта чаму ў працы будзе разглядацца развіццё дзяржавы і грамадства менавіта праз прызму развіцця права і эвалюцыі прававых адносін.
1. Змены ў грамадскім жыцці Рыма напярэдадні ўстаноўлена рэспубліка
Ўстанаўленню Рэспублікі папярэднічаў Царскі перыяд развіцця Рыма.
Пры устанаўленні асноўных рыс грамадскага прылады царскага перыяду вялікае значэнне маюць розныя перажыткі старажытных устаноў, якія заставаліся ў рымскім ладзе і ў наступным эпосе. Сам інстытут царскай улады працягваў існаваць у асобе аднаго з вышэйшых жрацоў, які насіў назву rex sacrorum.
Род і сямя
Царская эпоха была пераходнай ад першапачатковага грамадскага ладу да класаваму грамадству. Асноўны грамадскай адзінкай быў бацькоўскі экзогамный род. Перажыткі радавых адносін захоўваліся і ў гістарычную эпоху. Члены роду былі звязаны ўзаемным правам атрымання ў спадчыну. Яны мелі агульныя рэлігійныя святы, а таксама агульнае могілках. У