Грамадскі i дзяржаўны лад Рыма ў перыяд рэспублікі і змены яго ў перыяд манархіі
Дипломная работа - История
Другие дипломы по предмету История
рэлігійных поглядаў. Адным з важных наступстваў грэцкага ўплыву было распаўсюджванне грэцкай філасофіі ў рымскім грамадстве і поглядаў грэцкіх філосафаў на рэлігію і багоў. Было пераведзена на лацінскі мову сачыненне эліністычнага пісьменніка Эвгемера, які лічыў, што багі - гэта любімыя вялікія людзі, якія калісьці жылі. Вышэйшая рымская арыстакратыя, знаёмая з грэцкай філасофіяй, пачынае скептычна ставіцца да рэлігійных вераванняў, хоць і разглядае рэлігію як неабходнае сродак кіравання народам. Распаўсюд містычных ўсходніх культаў ў масе, скептычнае стаўленне да рымскай рэлігіі ў арыстакратыі падрывалі афіцыйную рымскую рэлігію. Бурныя падзеі грамадзянскіх войнаў, частыя канфіскацыі, проскрипции вялі да зменаў традыцыйных вераванняў. Распаўсюджваецца ўяўленне пра замагільнага жыцця, аб замагільным шчасці як своеасаблівы пратэст супраць пакут у рэальным свеце. Атрымлівае развіццё культ сляпы лёсу - Фартуны, якая даруе шчасце і няшчасце адвольна і часта несправядліва. Змардаванай прыгнётам і лёсам ніжэйшыя слаі насельніцтва марылі аб зяўленні месіі, богоспасителя, які прыйдзе, даруе шчасце пакутуюць, пакарае ганіцеляў.
З ранняга часу розныя святы і ўяўленні гулялі важную ролю ў грамадскім жыцці Рыма. На першых сітавінах грамадскія ўяўленні былі разам з тым і рэлігійнымі цырымоніямі, яны былі абавязковай часткай рэлігійных святаў.
У VI ст. да н. н.э. сталі ўладкоўваць прадстаўлення свецкага (не рэлігійнага) характару, а за іх правядзенне сталі адказваць не жрацы, а службовыя асобы. Месцам правядзення такіх уяўленняў быў ужо не алтар таго ці іншага Бога, а цырк, што размясціўся, у нізіне паміж Палатинским і Авентинского ўзгоркамі.
Самым раннім рымскім грамадзянскіх святам было свята Рымскіх гульняў. На працягу некалькіх стагоддзяў гэта быў адзіны грамадзянскі свята рымлян. З III ст. да н.э. засноўваюцца новыя ўяўленні. Вялікае значэнне набывае плебейскі гульня. Найбольш буйнымі рэлігійнымі святамі былі святы, звязаныя з культам земляробчых багоў, - гэта рэаліі ў гонар - Цэрэра, Віналій - свята вінаграднага збору, консуалии - свята жніва, Сатурналіі - свята пасеваў, тэрмы надзеі - свята межавых камянёў, луперкалии - свята пастухоў. Будучы святам старажытных насельнікаў Рыма, землеўладальнікаў і пастухоў, гэтыя святы і ў далейшым былі асабліва паважаныя сярод сельскага насельніцтва.
У канцы III - пачатку II ст. да н. н.э. былі ўсталяваныя таксама Апалону гульні, гульні ў гонар Вялікай маці багоў - Мегаленськи гульні, а таксама флоралии - у гонар багіні Флоры. Іх прыладай ведалі курыльныя Эдып. Гэтая гульня была штогадовай і рэгулярнай, але акрамя іх маглі ўладкоўвацца таксама і экстраардынарныя гульня ў залежнасці ад удалай вайны, збавення ад нашэсця, дадзенага абяцаньня альбо проста жадання магістрата.
Гульня працягвалася з 14 - 15 дзён (Рымская і плебейскай гульні) да 6 - 7 дзён (флоралии). Агульная працягласць ўсіх святочных дзён гэтай гульні (ардынарных) дасягнула 76 дзён у годзе.
Кожнае свята складалася з некалькіх аддзяленняў: 1) ўрачыстае шэсце на чале з магістратаў-арганізатараў гульні, якія называліся помпай, 2) непасрэдна спаборніцтва ў цырку, рысталішча калясьніц, конскія скачкі і т. д., 3) сцэнічныя прадстаўлення ў тэатры пес грэчаскіх і рымскіх аўтараў. Заканчваліся прадстаўлення звычайна балем, масавым пачастункам, часам на некалькі тысяч сталоў. Арганізацыя гульні патрабавала вялікіх грошай. Напрыклад, на правядзенне Рымскіх гульняў было выдзелена ў сярэдзіне I ст. да н. е. 760 тыс. сестерциев, плебейскай гульні - 600 тыс., Аполлоновых - 380тис. Як правіла, грошай, выдадзеных з казны, не хапала і, якія адказваюць за прылада гульні ўносілі ўласныя грошы, часам перавышаюць выдзеленую суму.
З 76 святочных дзён каля 30 дзён адводзілася на тэатральныя паказы. Некаторыя з свят, напрыклад флоралии, Апалону гульні, амаль цалкам складаліся з сцэнічных уяўленняў. Вялікая колькасць сцэнічных дзён у сістэме публічных уяўленняў кажа аб значнай ролі тэатра ў грамадскім жыцці Рыма II - I стст. да н. н.э. Верагодна, гэта тлумачыцца уплывам выдатнага грэчаскага тэатра і грэцкай літаратуры, агульным культурным ростам рымскай публікі, павелічэннем гарадскога насельніцтва, якое звычайна наведвала тэатральныя прадстаўлення. Цікавасць рымскай публікі, з другога боку, забяспечваў высокі ўзровень рымскай драматургіі, зяўленне добрых пес Плавта, Тэрэнцый, Пакувия і Акцыя. Нягледзячы на папулярнасць тэатральных пастановак, у Рыме доўгі час не было пастаяннай тэатральнага будынка. Вядома часовая тэатральнае збудаванне ўзводзілася на плошчы і было драўляным. Спачатку ўзводзіліся толькі сцэна і падмосткі, а публіка стоячы глядзела спектакль. Сенатары і шляхетныя асобы сядзелі ў крэслах, прынесеных з дому іх рабамі. У сярэдзіне II у. да н. н.э. сталі будаваць і лаўкі для ўсіх гледачоў. І толькі ў 55 г. да н. е. Пампей пабудаваў пастаяннае каменны будынак тэатра. У адрозненне ад грэцкага тэатра рымскі тэатр не меў аркестры, яна была адведзена пад крэслы сенатараў (найпозні партэр), сцэна была ніжэй, але шырэй грэцкай і злучалася бакавымі праходамі з аркестрам. Месцы для гледачоў ўзвышаліся над аркестрам паўкругам - амфітэатрам. Рымскі тэатр быў абсталяваны рознымі механічнымі прыстасаваннямі і механізмамі, неабходнымі для ўздыму цяжараў, змены дэкарацыі.
Незвычайнае развіццё атрымліваюць у Рыме гладыятарскія баі. Гладыятарскія баі ўладкоўваліся ў этрускіх гарадах яшчэ з VI ст. да н.э. Ад этрускаў яны праніклі ў Рым. Упершыню ў 264 г. у Рыме быў уладкованы бой трох пар г