Рамантычнай скрыпiчны канцэрт 1800-1870-я гады
Дипломная работа - Разное
Другие дипломы по предмету Разное
ай музыцы ХVIII-ХIХ ст., Дэманструе прынцыпы рознага тыпу цыкла-i формаСЮтварэння.
Раздзел V. Рамантычны стыль скрыпiчнага выканальнiцтва
Скрыпiчныя мастацтва першай паловы XIX стагоддзя адрознiваецца дынамiчнаiю, адвагай мастацкiх пошукаСЮ, асаблiвай узвышшам эмацыйнага тонусу. Усё новае СЮ драматургii i кампазiцыi патрабавала i адпаведных навацый у сферы iнтэрпрэтацыi. Большаiь выдатных скрыпачоСЮ былi кампазiтарамi i выступалi пераважна са сваiмi СЮласнымi творамi. Даволi доСЮгi час - аж да апошняй трэцi XIX стагоддзя - выканальнiцкая культура рамантычнай эпохi развiвалася пад шчаслiвым знакам адзiнства аСЮтара i iнтэрпрэтатара. Гэта быСЮ перыяд бурнага росквiту сольнага пачатку СЮ скрыпiчнай мастацтве. Дзейнаiь музыкi-салiста становiцца падобнай дзейнаii прамоСЮцы, якi валодае асаблiвай сiлай СЮздзеяння на публiку. Гэтак жа, як у стылi маладога рамантычнага мастацтва першай паловы XIX стагоддзя, у выканальнiцтва назiраецца СЮзаемадзеянне классицистских i рамантычных тэндэнцый.
ВыканаСЮчы рамантызм быСЮ надзвычай шматгранным. У iм суiснавалi розныя, часам эстэтычна супрацьлеглыя тэндэнцыi. Так, па словах О.Серова, "выканаСЮца павiнен быць акцёрам, якi можа перадаць i пафас Караля Лiра, i лёгкую салоннага французскiх вадэвiль".
Спынiмся каротка на некаторых постацях знакамiтых скрыпачоСЮ XIX стагоддзя, якiя асацыююцца з пэСЮнымi эвалюцыйнымi вехамi рамантычнага выканальнiцтва.
Пад знакам спалучэнне элементаСЮ класiцызму i рамантызму развiваецца выканальнiцкi стыль прадстаСЮнiкоСЮ Школы Парыжскай кансерваторыi. Як адзначаецца даследнiкамi, "гульня П. Роде адрознiвалася гарманiчнаiь, класицистськои яснаiю i адначасова цёплым лiрызмам. Ён валодаСЮ прыгожым гукам, сакавiтым i гнуткiм, здольным паказаць усе дынамiчныя i тэмбравыя магчымаii скрыпкi" [46, c. 37]. Яго iнтэрпрэтацыi праяСЮляюць некаторыя прыкметы сентыменталiзм.
Сучаснiк П. Роде Радольфа Крейцер СЮжо пры жыццi карыстаСЮся сусветнай славай выдатнага выканаСЮцы. Бетховен прысвяцiСЮ яму генiяльную 9-ю скрыпiчных санату, Л. Талстога стварыСЮ пра яе трагiчную аповеiь. Як у сваёй творчаii, так i СЮ выканальнiцкiм Р. Крейцер больш сыходзiСЮ па натхненнi, чым па акадэмiчным патрабаванням школьнай "Метады": "у яго быСЮ магутны гук, найчыстая iнтанацыя, манера фразiроСЮкi была поСЮная захапляльнага агню" [46, c. 50]. Па тэхнiчным узроСЮнi i штрыхавы палiтрай канцэрты Р.Крейцера мала адрознiваюцца ад канцэртаСЮ Виотти. Акрамя гамоподибних пасажаСЮ i арпеджыа, якiя пашыраюць дыяпазон гучання скрыпкi СЮ "мi" чацвёртай актавы, сустракаюцца розныя вiды падвойных нот, ламаныя i прамыя актавы, тэрцыю, Сэкс, децима, скачкi, раiяжэння i iншыя прыёмы. Аднак усё гэта, у асноСЮным, не выходзiць за рамкi класiчнай тэхнiкi В. Моцарта i Дж. Виотти.
Па выканальнiцкай пазiцыяй блiжэй да прадстаСЮнiкоСЮ Парыжскай школы варта Людвiг Шпоры: "АсноСЮным улаiiваiю гульнi шпора была прадуманаiь i дасканалаiь, пазбаСЮленая трывiяльнай вiртуознаii. Высакароднаiь i мастацкае дасканалаiь характарызавалi яго выкананне - канстатуе Шлетерер [45, c.79]. ПачаСЮшы з пераймання П. Роде, Л. Шпоры прыйшоСЮ да крышталiзацыi самастойнага выканальнiцкага стылю. Яму СЮлаiiва вакальная iнтэрпрэтацыя скрыпкi. "ДоСЮгi" смык характэрны не толькi для кантилены Л. Шпора, але i для яго пассажного тэхнiкi. Упершыню ён стаСЮ выкарыстоСЮваць храматычнай гаму, заснаваную на прыёме "слiзгацення" пальцаСЮ, з выключэннем вострага гучання пустых струн. Менавiта таму шпора СЮ скрыпiчнай выканальнiцтва лiчаць бацькам хроматизм i енгармонизму. Арнаментыка часта замяняе вiбрацыю, якi адлюстроСЮвае iмкненне да руху i зяСЮляецца сродкам барацьбы з застылость гуку. У iнтэрпрэтацыi СЮласных твораСЮ сентиментализована, пачуццёвая рамантыка спалучаецца з педантычнаiю, чыста нямецкай СЮдумлiва. Л. Шпоры пазбягаСЮ лiшняга глисандування, колоратур, вострых рысак. У цэлым ён захоСЮвае нарматыСЮнаiь i iнтэлектуалiзм класiчнага стылю, яго выканальнiцкая манера была акадэмiчнай СЮ высокiм сэнсе гэтага слова.
З традыцыямi французскай скрыпiчнай школы Д. Виотти - П. Байо была цесна звязана выканальнiцкая пазiцыя Шарля Берыо, якi даСЮ гэтым традыцыям сентыментальна-рамантычнага адцення. Ён быСЮ лiрыкам, "паэтам" скрыпкi, "змог здабываць з сваёй прылады далiкатныя i салодка якiя пакутуюць гукi", - пiсаСЮ Гейне [цытата па 45, c. 87]. Ш. Берыо - адзiн з выбiтных вiртуозаСЮ XIX ст.
Будучы заснавальнiкам бельгiйскай скрыпiчнай школы, ён заклаСЮ асновы выканальнiцкаму мастацтву такiх славутых музыкаСЮ, як Арто, РОетан, Леонар, Серва, Изаи.
Выдатным рускiм скрыпачом першай паловы XIX стагоддзя быСЮ Аляксей ЛьвоСЮ, якi лiчыСЮся музыкам-аматарам. Затое, майстэрства О. Львова знаходзiлася на высокiм узроСЮнi. Р. Шуман прысвяцiСЮ яму захопленыя радкi: "ЛьвоСЮ настолькi выдатны i СЮнiкальны выканаСЮца, яго можна паставiць у адзiн шэраг з першакласнымi артыстамi" [цытат па 44, c. 59]. Яго выканальнiцкi стыль адрознiваСЮся прыхiльнаiю да класiчнай школы Дж. Виотти - П. Байо. Скрыпач высока цанiСЮ Л. Шпора, рэзка асуджаСЮ стыль Н. Паганини. У цэлым выкананне О. Львова адрознiвалася капрызнай iмправiзацыйнай i субектывiзмам.
РЖмя Нiкола Паганiнi звязваюць з рэвалюцыяй у скрыпiчнай мастацтве. Творчаiь гэтага музыкi, з аднаго боку, падсумавала СЮсе дасягненнi еСЮрапейскiх скрыпiчных школ таго часу, а з другога - адкрыла шырокiя перспектывы для далейшага развiцця скрыпiчнай музыкi.
Н. Паганини - артыст XIX стагоддзя, мастак новага светаадчув