Фiласофiя сярэднявечча
Информация - Философия
Другие материалы по предмету Философия
? цi сацыяльнага становiпгча. Касмапалiтызм i некаторы дэмакратызм першапачатковага хрыiiянства значна спрыялi ва СЮмовах вялiкiх сацыяльных узрушэнняСЮ шырокаму распаСЮсюджванню СЮзнiкшай веры. Рэлiгiйныя СЮяСЮленнi становяцца асновай светапогляду, iстотным элементам масавай свядомаii. Нягледзячы на пераследаваннi першых хрыiiянаСЮ i востра крытычныя адносiны да сябе з боку адукаванай часткi антычнага грамадства, хутка хрыiiянства робiцца дзяржаСЮнай рэлiгiяй.
Цiкава, што першыя хрыiiяне часам вельмi рашуча выступалi супраць антычнай фiласофii. Яны адчувалi вялiкую рознiцу рэлiгiйнага i фiласофскага светапоглядаСЮ. Але затым тэолагi СЮсё чаiей пачынаюць звяртацца да фiласофскiх меркаванняСЮ i развагаСЮ. Каб грунтоСЮна СЮсталявацца СЮ духоСЮным жыццi грамадства, рэлiгii было яСЮна недастаткова адной алоры на масавую свядомаiь. Яна вымушана была карыстацца фiласофскiмi аргументамi. Так фармавалася адмысловая форма светаразумення, якая затым атрымала назву сярэднявечнай фiласофii. А СЮ яе падмурку алынулiся дзве розныя традыцыi хрыiiянскарэлiгiйная i антычнафiласофская. Менавiта iх спалучэннем тлумачыцца незвычайны каларыт сярэднявечнай фiласофii. Бiблейскiя СЮяСЮленнi самым сурёзным чынам паСЮплывалi на станаСЮленне iдэi траiэндэнтнага i неспаiiгальнага бога. А з антычнай фiласофii найбольшае СЮздзеянне аказалi спачатку вучэнне Платона, а затым Арыстоцеля, у якiх змяшчаСЮся моцны пласт уяСЮленняСЮ аб пазаасабовых формах духоСЮнаii.
iвярджэнне хрыiiянскай цывiлiзацыi было няпростым, а часам нават вельмi жорсткiм: разбуралiся цудоСЮныя антычныя храмы, знiшчалiся выдатныя скульптуры антычных майстроСЮ, руйнавалася наладжаная сiстэма адукацыi. Грамадства правальвалася у бездань сацыяльнага хаосу. Зразумела, што фiласафiзацыя тэалогii мела СЮ такой сiтуацыi вельмi вялiкае значэнне: яна прыпыняла працэс распаду культуры i давала ёй другое жыццё.
СапраСЮды, авалоданне фiласофскiм мысленнем прыцягвала СЮвагу да кнiгi, да мастацтва пiсьма i мовы. РЖснавала вялiкая патрэба СЮ перакладзе рэлiгiйных вобразаСЮ на мову фiласофскiх паняццяСЮ. Фiласофскае мысленне задавальняла iнтэлектуальную прагу чалавека, якi апынуСЮся СЮ складаных варунках гiсторыi, зразумець жыццёвы сэнс iснага i вызначыць свае адносiны да закранутых рэлiгiяй, але не растлумачаных ёю гранiчных зяваСЮ нашага быцця: нараджэння i смерцi, вiны i адказнаii, разбэшчанаii i збаСЮлення.
Натуральна, усё гэта вымагала ствараць адпаведную сiстэму адукацыi. НеСЮзабаве пры манастырах i саборах узнiкаюць школы. Падчас варварскiх нашэiяСЮ яны выконвалi ролю своеасаблiвых сховiшчаСЮ фiласофскiх твораСЮ антычнаii. Тут рабiлiся пераклады старажытных аСЮтараСЮ на лацiнскую мову.
Для захавання i развiцця культуры было вельмi важна, што навучэнцы школаСЮ далучалiся да разнастайных галiнаСЮ ведаСЮ. РЖх падрыхтоСЮка падзялялася на дзве ступенi. Першая называлася трывiум. Тут вучнi авалодвалi граматыкай, рыторыкай i дыялектыкай цi логiкай. Другая называлася квадрыум. Тут выкладалiся арыфметыка, геаметрыя, астраномiя i тэорыя музыкi. Усё разам гэта складала сем вольных мастацтваСЮ. Гэткiм чынам далёкiя на першы погляд ад штодзённага клопату задачы тэарэтычнага асэнсавання глыбiнных структураСЮ чалавечага iснавання абуджалi рацыянальнае пазнанне СЮвогуле. Праз адукацыю ажыццяСЮляСЮся пераход думкi СЮ практычную плоскаiь. Такi працэс прыносiСЮ у канчатковым вынiку вялiкi плён асобе, узмацняючы i СЮзвышаючы яе духоСЮнаiь.
На доСЮгi час манастыры становяцца асяродкамi iнтэлектуальнага жыцця, захавання i развiцця фiласофскай думкi. Не выпадкова, культура сярэднявечча асацыiруецца з постацямi манаха i царкоСЮнага прапаведнiка.
Абагульняючы сказанае, можна адзначыць, што сярэднявечная фiласофiя ёiь адмысловы спосаб светаразумення.
На яго станаСЮленне i развiццё вялiкi СЮплыСЮ аказаСЮ цэлы шэраг сацыяльнакультурных акалiчнаiяСЮ. Найболып значнымi сярод iх былi наступныя:
крушэнне Рымскай iмперыi i станаСЮленне на яе меiы феадальнага грамадства, што запатрабавала адпаведны тып тлумачэння i разумення сэнсу зяваСЮ, якiя адбывалiся наСЮкол;
пераход монатэiстычнага веравызнання да пануючага становiшча СЮ грамадскай свядомаii, пры гэтым бог разглядаецца як пазапрыродная аснова адзiнства свету i знешняя СЮмова маральных паводзiнаСЮ людзей;
усталяванне царкоСЮнай формы адукацыi;
рэлiгiйныя СЮстаноСЮкi дыктуюць выбарчыя адносiны да антычнай духоСЮнай спадчыны: безумоСЮную перавагу атрымлiваюць iдэалiстычныя фiласофскiя сiстэмы. Гэтыя акалiчнаii абумовiлi рэлiгiйны характар сярэднявечнай фiласофii, у якой асаблiва вялiкай увагай карысталiся маральныя пытаннi.
2. Адметнаiь фiласофii сярэднявечча
Сучаснага чытача сярэднявечная фiласофiя вабiць перш за СЮсё заСЮважанымi ёю i СЮпершыню дакладна сфармуляванымi жыццёвызначальнымi пытаннямi аб улаiiваiях чалавечай душы i прычынах нашых учынкаСЮ, аб сутнаii i характары iснавання людзей, аб сэнсе жыцця i смерцi. Хаця з таго часу, як яны былi выказаны, мiнула шмат стагоддзяСЮ, але гэтыя i падобныя да iх iншыя пытаннi яшчэ далёка не вычарпалi СЮсёй глыбiнi свайго сэнсу. Вялiкая прыцягальная сiла змешчана таксама СЮ створаных генiяльнай думкай тагачасных мыслiцеляСЮ фiласофскiх сюжэтах, дзе лёiалавека злучаецца з сусветнымi падзеямi i робяцца адважныя спробы зразумець нябачную пазаэмпiрычную рэальнаiь, а за СЮчынкамi асобных людзей разгледзець заканамернае шэiе гiсторыi.
Аблiчча сярэдняв?/p>