Працэс тэрытарыяльнага пашырэння Расійскай імперыі на прыкладзе каўказскага вектара знешняй палітыкі дзяржавы
Курсовой проект - История
Другие курсовые по предмету История
°ў Надзіра ў Дагестане.
Кіруючыя колы Ірана былі ўпэўненыя ў тым, што не падпарадкаваўшы Дагестан, ім не атрымаецца здушыць антыіранскія выступу ў Закаўказзе. Таму, завяршыўшы пераможна паход у Сярэднюю Азію, Надзір стаў актыўна рыхтавацца да новага паходу на Дагестан. На гэты раз ён лічыў праявіць такую сілу зброі войскаў іранскага дзяржавы, каб непакорлівыя баяліся шаха і каб зніклі ўсякія надзеі на збавенне ад яго ўлады.
Улетку 1741 Надзір на чале вялізнай арміі уварваўся ў Дагестан.
Хоць здрада некаторых феадальных уладароў некалькі падарвала, але не зламала супраціву горцаў. Яны навязалі іранцам партызанскую вайну. Агрэсія іранцаў ўскалыхнула народныя масы Дагестана. Перад тварам небяспекі разрозненыя сілы горцаў сталі абядноўвацца.
Але шах імкнуўся толькі аднаго - заваяваць горцив.Однак гэтыя планы не спраўдзіліся. 9 мая 1747 Надзір быў забіты ў выніку палацавых змоў, а створаная ім дзяржава, якая прадстаўляла кангламерат народнасцяў і плямёнаў, распалася.
.5 Працэс далучэння паўночнакаўказскіх народаў у Расіі
Бялградскі мірны дагавор 1739, які абвясціў Кабарды нейтральным барерам паміж Турцыяй і Расіяй, сурёзна ўскладніў знешнепалітычнае становішча народаў Паўночнага Каўказа. Парушаючы ўмовы дамовы, султан актывізаваў свае дзеянні, накіраваныя на авалоданне Паўночным Каўказам. У 40-50-х гадах XVIII ст. асманы рабілі разбуральныя набегі на Паўночна-Заходні Каўказ, дамагаючыся адыгскіх народаў даніны і палітычнага васалітэту. Актывізаваліся і крымскія ханы. Набегі турак і крымскіх татараў суправаджаліся гвалтоўным асалодаю сярод горцаў мусульманства. Павялічваючы памеры даніны яны імкнуліся ўсталяваць сваё панаванне і ў іншых раёнах Паўночнага Каўказа.
У пачатку 40-х гадоў XVIII ст. ад уладальнікаў Дагестана - шамхала, уцмии, Майсума, ханаў Аварыі (Мехтули і іншых) - у Пецярбург прыбыло некалькі амбасадаў з просьбай прыняць іх пад заступніцтва Расеі [22, с.491].
Збліжэнне народаў Паўночнага Каўказа з Расіяй ішло насуперак з планамі і намерамі кіруючых колаў Парты і Крымскага ханства. Яны ўсімі сродкамі, у тым ліку і ўзброенай сіле, спрабавалі перашкодзіць умацаванню адносін горскіх народаў Паўночнага Каўказа з рускім народам.
У 1749-1752 г. у Пецярбург прыбыло асяцінскія пасольства, якім кіравалі 3. Елиханов і іншыя вядомыя грамадскія і палітычныя дзеячы Асеціі XVIII ст.
У Пецярбургу яны вялі перамовы па разнастайным пытаннях, але асноўнай задачай амбасады быў пытанне аб далучэнні Асеціі да Расеі. Дамагаючыся станоўчага вырашэння гэтай складанага ў тых умовах пытанне, пасольства, са свайго боку, сцвярджала, што Асеція гатовая пры неабходнасці выставіць 30000. Войска для ўдзелу і войнах супраць султана і шаха.
Перамовы завяршыліся тым, што предгорная раўніна Цэнтральнага Каўказа, басейн рэк Ардон і Фиагдон прызнаваліся расейскім урадам землямі Перасяленне асецін у гэтыя раёны падтрымлівалася расейскім урадам. Была дасягнута дамоўленасць аб гандлі: асяцінам дазвалялася прыязджаць у Кізляр і Астрахань і весці бяспошлінны гандаль.
Са свайго боку, члены амбасады абяцалі, што Асеція, як і раней, будзе трымацца рускай арыентацыі [3, с.89].
У сярэдзіне XVIII ст. падданства Расіі пацвердзілі і іншыя ўладальнікі Паўночнага Каўказа. У 1750-1751 г. шамхал Таркоўскі Хасбулатаў шукаў расійскага заступніцтва. У 1753 уладальнік Аварыі Магамед МУС-хан і Сурхай-хан Казикумухского прасілі аб прыняцці іх з падуладнымі ў рускае падданства [11, с.447].
Гэта, аднак, не азначала, што ўсе жыхары Паўночнага Каўказа арыентаваліся на Расію. Меліся і такія, якія прытрымліваліся протурецкоии арыентацыі. Да іх ліку адносіліся прадстаўнікі мусульманскага духавенства і частка феадалаў, якія падтрымлівалі гандлёва-эканамічныя сувязі з Портай так, Ендереевский кіраўнік, рэзідэнцыя якога знаходзілася ў цэнтры гандлю рабамі па Паўночна-Усходнім Каўказе пасылаў да крымскага хана і турэцкаму султану ліст з просьбай даслаць ваенную дапамогу для ўзяцця Дзербент і Баку. Дакладна такую ??ж палітыку вялі некаторыя феадалы Паўночна-Заходняга Каўказа, звязаныя з Крымам і Портай.
Агульнавядома, што ў сярэдзіне XVIII ст. на Паўночным Каўказе вельмі часта ўспыхвалі міжусобіцы. Прычым кожная з бакоў, якія змагаюцца, звярталася да Расіі па дапамогу і падтрымкай. Але варта было каўказскім камандаванню падтрымаць адну з груповак, як другая пачынала шукаць падтрымкі ў Парты і Крыму. Так, у Кабарды ў перыяд барацьбы паміж кашкатавской і Баксанскай фамільнымі групамі. Падтрымка і дапамогу расійскага ўрада Картлі-кахетинский царстве выклікалі незадаволенасць феадальных уладароў Дагестана і ўсяго Усходняга Каўказа. Яны спрабавалі выклікаць абурэнне і падняць супраць Расеі народныя масы. Так было вясной 1758 Некаторыя феадалы Чачэна-Інгушэціі спрабавалі арганізаваць антырасейскі выступ, але беспаспяхова [2, с.104].
У 50-80-х гадах XVIII ст. расійска-асяцінскія адносіны сталі рознабаковымі па характары. Разам з палітычнымі пытаннямі вырашаліся і эканамічныя задачы. Адным з найважнейшых было пытанне аб перасяленні асецін на рускую памежную лінію. Згодна з указам Кацярыны II (1762), асеціны і інгушы атрымалі права перасяляцца з гор і пасяліцца ва ўрочышчы Маздоку і Мекен.
4. Паўночны Каўказ ў перыяд праўлення Кацярыны II у
.1 Руска-турэцкая вайна 1768-1774 г.г.
У другой палове XVIII ст. абвастрылася барацьба Расіі з Асманскай імперыяй за вырашэнне чарнаморскай праблемы. Гэта было звязана са змяненнем знешнепалітычнага курсу н?/p>