Працэс тэрытарыяльнага пашырэння Расійскай імперыі на прыкладзе каўказскага вектара знешняй палітыкі дзяржавы
Курсовой проект - История
Другие курсовые по предмету История
?е, з азербайджанскіх прыкаспійскіх абласцей меркавалася стварыць яшчэ адну дзяржаву пад старажытным назвай Албанія.
Аднак у цяперашні час змянілася становішча ў Іране. Там у барацьбе за шахскай пасад пачаў атрымліваць перавага каджарских хан Ага-Махамед. Яго агрэсіўныя планы ў дачыненні да Закаўказзя павялі да абвастрэння міжусобнай барацьбы закаўказскіх феадальных кіраўнікоў, некаторыя з якіх шукалі заступніцтва ў Турцыі. Гэта перашкодзіла рэалізаваць праекты адукацыі ў Закаўказзе буферных дзяржаў.
Хоць прыняцце пануючага Іраклія пад заступніцтва Расіі (дагавор 24 Ліпеня 1783) не супярэчыла дагаворах Расіі з Турцыяй, таму што ні Кахэці, ні Картлі не залежалі ад Турэцкай імперыі, эмісары ??Парты распаўсюджвалі султанской фирманы, што запрашалі ўсіх азербайджанскіх і дагестанскіх ханаў разам з Турцыяй абараняць іслам і весці барацьбу з Грузиею.Восены 1784 турэцкі стаўленік князь Абашыдзэ з 12 тыс. турэцкіх войскаў прыйшоў у Поці і Батумі і пачаў барацьбу з имеретинамы, але ў канцы года пацярпеў паражэнне ад грузінскіх войскаў.
У 1785 г. Ахалцихский аручы Сулейман ўступіў у 4 тыс. лезгінаў і турак і накіраваў іх у Грузію, дзе яны спустошылі некалькі сеў. На зваротным шляху ў г. Куры яны былі сустрэтыя рускім атрадам маёра Сенненберга і ўшчэнт разгромленыя. У палон было ўзята 200 чалавек, забіта і паранена каля тысячы, аднак у наступным годзе налёты на Грузію былі паўтораны.
Было відавочна, што дзеяннямі Ахалцыхского ары супраць Грузіі кіруе Турцыя, якая імкнецца з дапамогай зброі або грошай стварыць сабе апору ў Закаўказзе сярод асобных груп мясцовых феадальных кіраўнікоў.
Феадальная разяднанасць народаў Каўказа, унутраныя звады, спекуляцыя на рэлігійных пачуццях кавказких мусульман, агітацыя, вяло мусульманскае духавенства, - усё гэта спрыяла антырасейскім выступленняў на Каўказе.
Лічачы, што яшчэ рана адкрыта выступаць супраць Расеі, Порта загадала Ахалцыхским ары Сулейману, не падаючы падставы да сутыкнення з Расіяй, таемна рыхтавацца да адкрыцця ваенных дзеянняў. У Поці прыбылі два ваенных і 15 транспартных судна, нагружаных баявымі і харчовымі прыпасамі. І ў Поці і ў Батумі туркі ўзмоцнена дастаўлялі артылерыю і пабудавалі ўмацавання паміж г. Риони а. Палеостоми. Для гэтых работ з Канстанцінопаля былі дасланыя 4 замежніка. Яны навучалі турак дзейнічаць пры спарудах. Хадзілі чуткі, што ў Анатолю было засяроджана да 35 тыс. турак, а ў Ахалцих прыбыў ка-пиджы-паша, якому даручана набраць у наваколлях гэтага горада да 12 тыс. чалавек.
Расея таксама рыхтавалася да вайны на Каўказе і прымала меры па ўмацаванні сваіх сувязяў з каўказскімі народамі, прычым асаблівая ўвага была звернута на Дагестан, Кабарды, Грузію, Арменію і Азербайджан. Булгакаву даручана пацвердзіць Турцыі, валодання цара грузінскага будуць засцерагацца, як валоданне самой Расеі. Былі прыняты меры да ўпарадкаванні каўказскай ваеннай і грамадзянскай адміністрацыі.
Царскі ўрад, быўшы зацікаўлены ў падрыхтоўцы каўказскіх народаў да будучай вайне, прыняло ў 1786 г. важныя рашэнні аб фарміраванні мясцовых войскаў з горскіх народаў, у прыватнасці ў Вялікі і Малой Кабарды.
Спешна характар ??ваенных мерапрыемстваў, якія праводзяцца Расіяй на Каўказе, вызначаўся яшчэ і тым, што ў 1785 г. у Чачэніі пачалося паўстанне пад кіраўніцтвам мясцовага жыхара Ушурма, які назваўся шэйхам Мансураў. Гэта паўстанне мела свае глыбокія сацыяльныя карані, яно зявілася вынікам унутраных супярэчнасцяў, што значна абвастрыліся ў асяроддзі горскіх народаў пад уплывам росту эканамічных сувязяў з Расіяй і развіцця таварна-грашовых адносін.
.3 Паўночны Каўказ падчас паўстання шэйха Мансура і руска - турэцкай вайны 1787-1791р.р.
У 80-х гадоў XVIII ст. супярэчнасць паміж сацыяльнай верхавінай Горскага грамадства - князямі, ханамі, бакамі, - з аднаго боку, і простым людам з другога, прыкметна абвастрыліся. Феадалы ахоплівалі ў свае рукі зямлю і ставілі ў залежнасць ад сябе простых горцаў. Пастаянна варагуючы паміж сабой, кумикски, кабардинский і асяцінскія феадалы залучалі ў сваю міжусобную барацьбу залежым ад іх просты народ ..
Як ужо гаварылася, адной з формаў пратэсту Горскага насельніцтва супраць феадальнага прыгнёту была масавае ўцёкі сялян ад сваіх уладальнікаў да рускіх, на лінію. Там іх прымалі і ператваралі ў хрысціян. Кабардинская ўладальнікі, у сваю чаргу, скардзіліся на тое, што ўцёкі сялян ставіць іх у цяжкае становішча.
Найбольш заўзятым праціўнікам Расіі было мусульманскае духавенства. Яго антырасейская прапаганда сустракала спачуванне не толькі ў некаторай часткі феадалаў, але і сярод простых горцаў, асабліва ў найбольш адсталых плямёнаў. Мусульманскае духавенства распальвала незадаволенасць КУМЫК і кабардзінцы дзеяннямі царскай каланіяльнай адміністрацыі. Падстаў для гэтага было дастаткова.
Ігнараванне царскай адміністрацыяй інтарэсаў горцаў, захопу іх зямель для рускіх пасяленцаў, насаджэнні на Каўказе рускіх памешчыкаў з ліку генералаў і вышэйшых царскіх чыноўнікаў - усё гэта выклікала незадаволенасць каўказскага насельніцтва.
У 80-х гадах XVIII ст. глебу для ўспышкі стыхійнага руху на Паўночным Каўказе была дастаткова падрыхтавана. Напруга яшчэ больш ўзмацнілася пасля землятрусу, які адбыўся ў пачатку 1785 Гэта землятрус і паслужыла падставай да выступлення Ушурма (шэйха Мансура).
Ушурма пачаў сваю дзейнасць як рэлігійны прапаведнік. Рэлігійная пропаведзь Ушурма мела асаблівы поспех сярод самых адсталых ў эканамічным адносін і