Працэс тэрытарыяльнага пашырэння Расійскай імперыі на прыкладзе каўказскага вектара знешняй палітыкі дзяржавы

Курсовой проект - История

Другие курсовые по предмету История

на шкодных і цяжкіх для таго і другога боку [14, с.68].

Падзеі, якія развярнуліся на Каўказе пасля 1774, паказваюць, наколькі вялікія былі сілы, процідзейнічалі палітыцы Расіі. Фактычна застаўся без тэрыторыі, турэцкі стаўленік на ханскі пасад Девлет-Гірэй, што абгрунтаваўся яшчэ ў 1773 г. у Тамані, узмоцнена імкнуўся з дапамогай турак стварыць на Паўночным Каўказе новае валоданне, што разам з закубанских вобласцю ўключала б чаркескам і кабардинские зямлі. На яго ж Турцыя ўскладала задачу ліквідаваць незалежнасць Крыма і вярнуць яго пад уладу турэцкага султана. Таму яна марудзіла з высновай сваіх войскаў з Тамані. Гэта прымусіла галоўнакамандуючага рускімі войскамі фельдмаршала Румянцава-Задунайскага падсунуць войскі з Полтавы ў зямлі нагайцаў і ў самы Крым.

У Крыму быў абвешчаны ханам адзін з адданых Расеі нашчадкаў крымскіх ханаў - Шагін-Гірэй, абраны перад гэтым пры садзейнічанні Расіі ханамі нагайскіх ордаў (Едисанской, Едичкульской і Джам-буйлукской).

Праўда, Расія дабілася пацверджання умоў мірнага дагавору 1774 але зрабіла пры гэтым істотную саступку, прызнаўшы рэлігійную залежнасць крымскіх татараў ад турэцкага султана, які быў адначасова і халіфам (духоўным кіраўніком) усіх мусульман наогул. Гэта пасьля дало падставу турэцкаму султану як халіфу ўмешвацца ў жыццё мусульман, дзе б яны ні пражывалі. Згодна з гэтай канвенцыі, вядомай пад назвай Айналов-Кавакской, кожны новы крымскі хан павінен быў атрымліваць пасля абрання дабраславеньне халіфа ў выглядзе асобай, якая строга ўсталяванай грамоти.Росийськи войскі, па ўмовах гэтай жа канвенцыі, былі выведзеныя з Крыма і з Кубані.

Будынак рускімі войскамі крэпасці Каўказскай лініі выклікала ўзброены супраціў з боку некаторых кабардинских князёў. Злучаючыся з закубанских чаркесамі і нагайцаў, яны пераправіліся праз раку Малка і здзейснілі шэраг нападаў на рускія крэпасці - Маринский, Паўлаўск, Георгіеўская, Стаўрапольскі і інш.

Пасля гэтага кабардзінцы было дазволена сыходзіць ад сваіх уладальнікаў і перасяляцца ўнутр Каўказскай лініі ў выпадку, калі іх будуць прыгнятаць лішнімі паборамі або прымушаць да супраціўных Расіі дзеянняў.

Няцяжка бачыць, што гэтыя новыя правілы, якое навязвала расейскім урадам кабардзінцы, былі накіраваны да таго, каб аслабіць кабардинских князёў і спыніць іх сувязі з суседнімі народамі. Іх станоўчае значэнне заключалася ў тым, што яны ўзмацнялі профіль паміж кабардинским народам і феадальнымі кіраўнікамі.

На працягу двух гадоў Кабарды заставалася спакойнай але затым пад уплывам антырасейскай прапаганды частка кабардинский уладальнікаў вырашыла перасяліцца ў Грузію, а частка - у Турцыю.

Вядома, патрэбныя былі сурёзныя прычыны для таго, каб кабардинский народ, шукаў збліжэння з Расіяй цяпер, у канцы XVIII раптам пачаў губляць давер да яе. Асноўная прычына гэтага заключалася ў ігнараванні расійскай адміністрацыяй эканамічных інтарэсаў кабардинского народа, сярод якіх галоўную ролю адыгрывала пытанне аб зямлі. Кабардинская насельніцтва вострае патрабавалася ў зямлі, а расейцы займалі яе для пабудовы крэпасцяў. Будынак крэпасцяў парушала ранейшы іх ўклад жыцця, іх гандлёвыя і суседскія адносіны з бліжэйшымі народамі.

Сама руская каланізацыя на Каўказскай лініі ў цяперашні час у сілу якія склаліся умоў насіла ваенны характар, загадзя вызначала насцярожанае, немиролюбне стаўленне перасяленцаў ў кабардзінцы. Натуральна, што апошнія адказвалі тым жа. "Пабудова рускімі крэпасцяў выклікае самы рашучы пратэст кабардзінцы [14, с.70].

Так пачаўся ў 70-х гадах XVIII ст. новы этап каланіяльнай палітыкі Расеі на Паўночным Каўказе. Усё ж такі ў ім не адны толькі адмоўныя рысы. Далучэнне да Расіі шэрагу каўказскіх тэрыторый спрыяла ажыўленню гандлю Расіі з народамі Каўказу, а праз іх і з суседнімі краінамі Усходу.

Хоць Турцыя і вельмі раўніва сачыла за ўмацаваннем Расеі на Каўказе і сама спрабавала ператварыць, прычарнаморскія край і закубанских тэрыторыю ў плацдарм для наступлення на Паўночны Каўказ, прычынай абвастрэння яе адносін з Расіяй у цяперашні час паслужыў всеже Крым.

мая 1781 у Тамані і ў Крыму пачалося паўстанне супраць хана Шагін-Гірэя. Хан і расійскі пасланнік Веселицкий вымушаны схавацца ў крэпасці Иникале

У той жа час турэцкія войскі прыбылі ў Анапу для збудаванні крэпасці. Такім чынам, У 1782 г. Турцыя прыняла новыя меры да ўмацавання сваіх пазіцый на Паўночным Каўказе, у прыватнасці на чарнаморскім узбярэжжы [5, з.10].

красавіка 1783 г. у Пецярбургу быў выдадзены маніфест аб далучэнні да Расіі Крыму, Тамані і Кубані. І рэскрыпт, дадзеным ў той жа дзень Кацярынай II на імя Г. А. Пацёмкіна, гэты акт тлумачыўся неабходнасцю папярэдзіць дзеянні Турцыі, ужо распачала спробы захапіць Таманской паўвостраў і арганізавала шэраг замоў у Крыму. Пры гэтым расейскі ўрад улічваў магчымасць узнікнення на гэтай глебе новай руска-турэцкай вайны.

На гэты раз Расея была падрыхтавана да вайны і, на думку Кацярыны, гэтая гатоўнасць павінна была пахіснуць рашучасць Турцыі.

Але ў 1783 г. вайны ўдалося пазбегнуць. Пасля працяглых перамоваў з туркамі 8 студзеня 1784 у Констаптинополи была заключана канвенцыя аб далучэнні да Расіі Крыму. Расея адмовілася ад дамаганняў на Суджук-Кале і, такім чынам, на Анапу; мяжой была прызнана г. Кубань.

Г. А. Пацёмкін ў гэты перыяд часу ствараў планы стварэння армянскага дзяржавы пад заступніцтвам Расіі. Гэта дзяржава павінна было служыць надзейным фарпостам супраць замахаў на Каўказ з боку Ірана і Турцыі. Нарэш?/p>