Адрасаты любоўнай лірыкі С. Ясеніна

Дипломная работа - Литература

Другие дипломы по предмету Литература

°я буянствам туга толькі ў самым канцы змяняецца ноткай жаласліва раскаяння. (Дарагая, я плачу, прабач... прабач...).

Наўрад ці, аднак, усё змяшчаюцца ў вершы выпады, уся ўзрушаючая яго эскапады грубасці і цынізму павінны прымацца ў сваім прамым і адзіным сэнсе. Міжволі напрошваецца думка пра вядомай удаванасці, дэманстратыўна адлюстроўванай паэтам карціны (і ужытнай ім лексікі), пра тое, што ён як бы выстаўляе на паказ ўсю мярзота карчомнай віра, у якую ён пагрузіўся і які яго ані не радуе., Не суцяшае, а наадварот - гняце. нездарма ў самым першым вершы цыклу (Так! Цяпер вырашана, без вяртання...) гэта прыстанак названа логавам жудасным, у другім (Зноў пюць тут, дзяруцца і плачуць...) яна чадит мертвячиной, а пра развясёлых яе насельніках сказана: бесшабашнасць ім гнілатой дадзена.

У гэтым логаве, як паказвае паэт і ў іншых вершах, няма месца чалавечай радасці, няма і надзеі на шчасце. Каханне тут не свята сэрца, яна прыносіць чалавеку гібель, яна губіць яго, нібы чума:

Не глядзі на яе запясці

І з плячэй яе льюцца шоўк.

Я шукаў у гэтай жанчыне шчасця,

А неспадзявана гібель знайшоў.

Я не ведаў, што каханне - зараза,

Я не ведаў, што каханне - чума.

Падышла і прыжмуранымі вачамі

Хулігана звяла з розуму.

[Спявай жа, спявай. На праклятай гітары 1922 С.130]

 

Так бы і патануў гэта ўсё ў пяным чадзе, у дзікай музыцы грубых запалу і жорсткіх абраз, калі б не прарывы ў чыстай душэўнасці, не пранізлівыя ноткі раскаяння, якія чуцца амаль у кожным з звёнаў карчомнай цыклу.

 

Час расстацца з гарэзны

І непакорлівы адвагай.

Ужо сэрца напилось іншы,

Кроў выцвярэжвае брагай.

[Няхай ты выпіта іншым... 1923 С. 143]

 

Адзін з выдатных сучаснікаў паэта, Дзмітрый Фурманаў, пісаў: " Масква кабацка "вее жахам, але пафас тут непадробную і лірызм. [24]

Аб якім пафасе і лірызм тут ідзе гаворка? Аб трагічным пафасе перажыванняў, звязаных з адчуваннем крывізны і заганнасці абранага шляху, з апусканнем у вір, з якога вырвацца не так-то лёгка. Гэта трагічнае пачуццё ў спалучэнні з прыроднай задушэўнасцю, з спавядальнай шчырасцю, з неацэнным багаццем хаваюцца ў сэрцы сноў залатых і нараджае ні з чым не параўнальны, чыста Ясенінская лірызм.

1.6 Жнівень Леанідаўна Міклашэўскі

 

Нават на хвіліну немагчыма сабе ўявіць, што ў лірыцы Сяргея Ясеніна адсутнічаюць такія яе шэдэўры, як замітусіўся пажар блакітны..., Ты такая ж простая, як усё... Няхай ты выпіта іншым..., Дарагая, сядзем побач..., "Мне сумна на цябе глядзець..., Ты прахалодай мяне не мучай..., Вечар чорныя бровы насопил.... Між тым, гэтых знакамітых і найлюбых у народзе вершаў не было б, калі б не здарылася сустрэча паэта з яшчэ адной жанчынай - Аўгустай Леанідаўна Міклашэўскі (1891-1977). Гэты любоўны раман - найбольш рамантычны і ўзнёслы ў жыцці Ясеніна. Ні адной каханай ён перш за так не пакланяўся, ні адна іншая не абудзіла ў яго душы асаблівую творчую брую, якая выплюхнулася раптам нечаканым і для яго самога цэлым паэтычным цыклам пад агульным загалоўкам Каханне хулігана, які склаўся ў Ясеніна да канца 1923 года. Зыходныя матывы гэтага цыкла - шкадаванне аб растраченных днях, адрачэнне ад карчомнай мінулага, ачышчэнне праз каханне. Ён кляўся і абяцаў гэтай жанчыне тое, што ніколі і нікому не абяцаў:

 

Я б навекі забыўся шынкі

І вершы б пісаць закінуў,

Толькі б тонкай дакранацца рукі

І валасоў тваіх колерам у восень.

Я б навекі пайшоў за табой

Хоць у свае, хоць у чужыя далі...

У першы раз я заспяваў пра каханне,

У першы раз выракаюся скандаліць.

[Замітусіўся пажар блакітны... С. 141]

 

Паэт асуджае тое, што было не любоўю, а благі запалам, пахмельны трызненнем, безагляднай бессэнсоўнай зухаватасцю. Ён заклікае на дапамогу каханне ўзнёслую, чыстую, якая нараджае словы самых далікатных і паслухмяных песень, якая выхоўвае чалавека ў адданасці і сталасці.

Пачуццё не было імгненным і спантанным. Калі іх знаёмілі пры выпадковай сустрэчы на Цвярской ў канцы лета 1923., Ясенін ледзь зірнуў на Аўгусту Леанідаўна. Праўда, і стан духу яго не адпавядала гэтага моманту Ён ішоў хутка, бледны, засяроджаны... Сказаў: Іду мыць галаву. Выклікаюць у Крэмль . Разгледзеў і ацаніў яе ён крыху пазней, сустрэўшы ў сваёй былой кватэры ў Багаслоўскім завулку, дзе Мариенгоф пражываў зараз з Никритиной. Як і Никритина, Міклашэўскі была акторкай Маскоўскага Камернага тэатра пад кіраўніцтвам Таірава. Тэатр тады зехаў на працяглыя замежныя гастролі, а яны засталіся ў Маскве: Никритина таму, што Таіраў не пагадзіўся ўзяць яшчэ візу і на Мариенгофа, а Міклашэўскі не пажадала расставацца надоўга са сваім маленькім яшчэ сынам ад першага (якая распалася) шлюбу. Акторак абяднала такое становішча, пасябраваў пошукі і рэпетыцыі новай тэатральнай працы.

Як развіваўся гэты раман? У адзін з вечароў, - успамінала шмат гадоў праз жніўня Леанідаўна, - Ясенін павёз мяне ў майстэрню Коненкова. Назад ішлі пешшу. Доўга блукалі па Маскве. Ён быў шчаслівы, што вярнуўся дадому, у Расею. Радаваўся ўсім, як дзіця. Чапаў рукамі хаты, дрэвы... Запэўніваў, што ўсё, нават неба і месяц, іншыя, чым там, у іх. Распавядаў, як яму цяжка было за мяжой. І вось нарэшце ён усё-такі ўцёк! Ён - у Маскве.

Цэлы месяц мы сустракаліся штодня. Вельмі шмат блукалі па Маскве, ездзілі за горад і там падоўгу шпацыравалі. Была ранняя залатая восень. Пад нагамі шамацелі ж