Адрасаты любоўнай лірыкі С. Ясеніна
Дипломная работа - Литература
Другие дипломы по предмету Литература
я. У мяне была сапраўдная любоў да простай жанчыне. У вёсцы. Я прыязджаў да яе, прыходзіў ўпотай. Усе распавядаў ёй. Пра гэта ніхто не ведае. Я даўно кахаю яе. Горка мне, шкада. Яна памерла, нікога я так не любіў. Больш я нікога не люблю.
Грузінаў успамінаў, што Ясенін ніколі не хлусіў у сваіх вершах. Сёння, калі сталі вядомыя лісты Ясеніна да Сардановской, новыя матэрыялы, дакументы, успаміны сучаснікаў - гэтая ісціна станавіцца больш відавочнай. Галоўным і бясспрэчным доказам тут застаюцца вершы і паэмы Ясеніна.
Хай сэрца вечна сніцца май
І тая, што назаўсёды люблю я.
[Якая ноч! Я не магу... 1925]
Гэтымі радкамі паэт завяршае верш Якая ноч! Я не магу... напісанае на излете жыцця 30 лістападзе 1925 г. Паэт з поўным правам мог сцвярджаць: Я сэрцам ніколі не хлушу. Усё, што распавядаў паэт пра сябе ў сваіх вершах аж да драбнюткіх падрабязнасцяў - праўда [55, С.80].
Быць паэтам - гэта значыць тое ж,
Калі праўды жыцці не парушыць,
Рубцевать сябе па пяшчотнай скуры,
Крывёю пачуццяў лашчыць чужыя душы...
[Быць паэтам гэта значыць той жа..." 1925 С.186]
1.2 Дзяўчына ў белай накідцы... (Лідзія Іванаўна Кашына)
Іду я вырас садам,
Твар закранае бэз.
Так мілы маім зачырванелым поглядаў
Погорбившийся плот.
Калісьці ў той вунь брамкі
Мне было 16 гадоў.
І дзяўчына ў белай накідцы
Сказала мне ласкава: Не!
Далёкія мілыя былі!..
Той вобраз ўва мне не загас.
Мы ўсе ў гэтыя гады любілі,
Але, значыць,
Любілі і нас.
Вядомы на ўсю Маскву паэт увайшоў у дом з мезанінам па запрашэнні самой Лідзіі Кашына - яна цікавілася яго творчасцю, прасіла пачытаць вершы. Вось як успамінае гэты дзень Ганна Андрэеўна Ступенькина - служанка ў доме Кашына: У гэты дзень было марозна і сонечна, выпаў малады сняжок. Сяргей пераступіў парог не без нясмеласці і з цікаўнасцю. Быццам на алтар якой увайшоў, - успамінала яна. [12, С. 125] Ясенін распавёў пра гэта ў паэме інакш:
Быў сціплы такі хлапчук,
А сягоння...
Ідзі ж ты...
Вось...
Пісьменнік...
Вядомая гуз...
Без просьбы ўжо да нас не прыйдзе.
Як бы перагаворваюцца паміж сабой маці і дачка Снегіна. У рэчаіснасці, падобна паэт прыкметна размякаў. Бо ён, сын простых сялян, заўсёды ўспрымаў паненку як нешта з іншых светаў....
Затым героі паэмы часова губляюць адзін аднаго з-пад увагі. Войны, рэвалюцыі, сумятня апісанне пагібельнага таго, што адбываецца; - на гэтым фоне цепліцца нязгаснай юнацкае адчуванне, як бы увасабляючы бясконцую прыгажосць. І - сустрэча:
Змяркалася туманная далеч...
Не ведаю, навошта я чапаў
Пальчаткі яе і шаль.
...............................
Месяц рагатала, як блазан.
І ў сэрцы хоць ранейшага няма,
Па-дзіўным быў я поўны
Наплывам шаснаццаці гадоў.
Рассталіся мы з ёй на досвітку
З загадкай рухаў і вока...
[Аанна Снегіна С. 368]
Далей жыццё Снегінай складаецца тыпова для жанчыны яе паходжання. Згуба мужа падчас грамадзянскай вайны, - (па ўсёй бачнасці, ён змагаўся на баку белай арміі). Сяляне спальваюць маёнтак. Сама Ганна знікае. І раптам, праз гады, ліст з Англіі, І почырк такі бестурботны - так, ад яе. Ліст як ліст. Беспадстаўна. Я ў жысць б такіх не пісаў... . Яно поўна тугі па Расеі:
Я часта хаджу на прыстань
І, ці то на радасць, то ці што ў страх,
Гляджу сярод судоў ўсё пільней
На чырвоны савецкі сцяг.
[Ганна Снегіна С. 377]
У 1918году Ясенін піша ў Канстанцінава верш Зялёная прычоска прысвячаючы яго Л Кашына. У ім вобраз бярозкі зліваецца (як гэта наогул уласціва ачалавечваюць прыроду паэту) з вобразам дзяўчыны:
Месяц клалі цені,
Ззялі рунь.
За голыя калені
Ён абдымаў мяне.
[Зялёная прычоска... 1918 С.98]
У чарнавіку дадзенага вершы захавалася такая радок: Бывай мая нявеста да новых жураўлёў. Тая, якой прысвячалася гэтая радок не магла быць нявестай Ясеніна. Але інтанацыя, шчырасць, міжволі падштурхоўваюць да атаясамленьня лірычнага героя з самім аўтарам, а трапяткой бярозкі - з натхніла паэта маладой жанчынай.
Лёс Кашына была сумны і трагічны, чым у гераіні паэмы. Сяляне вёскі Канстанцінава сапраўды хацелі спаліць сядзібу. Гэта адбылося б калі б не ўмяшанне Ясеніна. Расцягнуў, разламіцеўсё. І ніякай карысці! А так хоць школа будзе ці амбулаторыя. Бо нічога няма ў нас! Выступаў ён на сходзе калгаса з прамовай. Праз год там адкрылі медпункт, а затым там жылі настаўнікі, выкладаў у навакольных школах (У 1917 годзе Кашына зехалі з сядзібы). Кашына, у адрозненне ад Снегінай, не была ўдавой. Яе муж, сельскі настаўнік Мікалай Кашын, стаў даследчыкам творчасці Аляксандра Астроўскага, адным з першых савецкіх прафесараў.
. Лідзія Іванаўна наняла на службу ва ўпраўленне сувязі Чырвонай Арміі. Працавала машыністкай, шыла на хаце, а ў 1922 годзе яе ўзялі на працу ў выдавецтва газеты Труд. На працягу пяці гадоў выконвала абавязкі карэктара а затым літаратурнага рэдактара. У гэтыя гады Ясенін знайшоў Кашына ў Маскве. У пачатку 30-х гадоў сямёй Кашына зацікавіліся "органы". У 1936 году рушыў услед арышт прафесара, а в1937 - арышт Лідзіі Іванаўны Кашына. У той жа год яна памерла ад раку.
1.3 Мы ўсе ў гэтыя гады любілі... (Аб 3 прататыпах Ганны Снегінай)
Чароўны вобраз галоўнай гераіні паэмы Ганна Снегіна увесь час паўставаў у новых нечаканых гранях, і з