Утварэнне Вялiкага княства ЛiтоСЮскага, Рускага i Жамойцкага

Информация - История

Другие материалы по предмету История




?скiмi: з 13 магнацкiх родаСЮ 2/3 былi лiтоСЮскiмi. ДзяржаСЮнай рэлiгiяй быСЮ каталiцызм, праваслаСЮных епiскапаСЮ нават не пускалi СЮ паны-раду. Чаму на другiм плане аказалася праваслаСЮе? Як гэта злучыць са iвярджэннем гiсторыкаСЮ-рамантыкаСЮ аб тым, што ВКЛ - гэта беларуская дзяржава? Прыведзеныя факты дазваляюць зрабiць вывад аб тым, што да сярэдзiны XVст. ВКЛ гэта лiтоСЮска-беларуская дзяржава.

Першапачаткова на заходнерускiх землях беларускiя феадалы адчувалi сябе даволi свабодна. Але пасля КрэСЮскай унii 1385г. у сувязi з распаСЮсюджаннем каталiцызму СЮ асяроддзi беларускiх феадалаСЮ з'явiлiся апазiцыйныя настроi. У 30-х гадах XVст. у ВКЛ адбылася грамадзянская вайна. Спецыяльным прывiлеем беларуская i лiтоСЮская шляхта былi СЮроСЮнены СЮ правах, беларуская шляхта дапускалася СЮ паны-раду. З сярэдзiны XVст. роля Беларускай знацi СЮзрастае. У першай чвэрцi XVI ст. у паны-радзе ВКЛ лiтоСЮцы складалi 46%, беларусы - 38%. За 19 гадоСЮ да Люблiнскай yнii 1569г. беларусы i украiнцы складалi большаiь СЮ паны-радзе ВКЛ. Такiм чынам, у другой палове XV i СЮ XVI стст. ВКЛ iснуе як беларуска-лiтоСЮская дзяржава.

РазгледзеСЮшы традыцыйную (лiтоСЮскую), новую (беларускую) i цэнтрыiкую канцэпцыi СЮтварэння ВКЛ адзначым, што, правамерна паставiць пытаннi: на нашу думку, ВКЛ было полiэтнiчнай дзяржавай чатырох асноСЮных народаСЮ: беларускага, украiнскага, рускага i лiтоСЮскага. Паводле даных Г.ЛаСЮмянскага, у 1528г. колькаiь насельнiцтва Лiтвы, Беларусi i Падляшша складала больш за 2 млн чалавек, насельнiцтва СЮсяго ВКЛ больш за 2,5 млн, у 1569г. - адпаведна 2.5 i 3,5 млн чалавек. ЛiтоСЮскае насельнiцтва складала толькi каля 20%, славянскае амаль 80% усяго насельнiцтва ВКЛ.

Лiтаратура:

  1. тАЬГiсторыя БеларусiтАЭ СЮ 2-х частках Я.К.Новiк, Г.С.Марцуль; Мiнск 2000г.
  2. тАЬГiсторыя БеларусiтАЭ пад рэдакцыяй Каiюка.
  3. тАЬНарысты гiсторыi БеларусiтАЭ СЮ 2-х частках; Мiнск 1994г.
  4. тАЬГiсторыя Беларусi курс лекцыйтАЭ СЮ 2-х частках.
  5. тАЬПа слядах аднаго мiфатАЭ М.РЖ.Ермаловiч.
  6. тАЬГiсторыя БеларусiтАЭ пад рэдакцыяй Галубовiча.