Математические методы анализа и оценки финансово-экономической деятельности предприятия: теория и практика 08. 0013- математические и инструментальные методы экономики
Вид материала | Автореферат |
- Инструментарий анализа качества ассортимента и оценки рейтингов товаров предприятий, 286.28kb.
- Моделирование и прогнозирование финансово-экономической деятельности предприятия цветной, 440.73kb.
- Программа вступительного экзамена по специальности 08. 00. 13 «Математические и инструментальные, 555.96kb.
- Многоуровневые модели зависимости экономического роста от инвестиций: эконометрический, 321.8kb.
- Рабочая программа дисциплины «экономико-математические методы и модели», 129.59kb.
- Примерная программа дисциплины "Математические методы финансового анализа", 464.29kb.
- Экономико-математические модели анализа и прогнозирования Конъюнктуры регионального, 259.88kb.
- Реферата по специальности 08. 00. 13 «Математические и инструментальные методы экономики», 141.02kb.
- Рефератов по специальности 08. 00. 13 «Математические и инструментальные методы экономики», 114.15kb.
- Экономическая цикломатика: теория, методология, практика 08. 00. 13 Математические, 2301.23kb.
- Оценка финансово-экономического состояния предприятия по блоку показателей ликвидности и платежеспособности.//Вестник КазНУ. Серия экономическая.- №6 (46).-Алматы:Казак университеты, 2004.- С. 56-60 .- 0,31 п.л. (соавт.)
- Оптимизация портфеля ценных бумаг при наличии безрисковых ценных бумаг//Вестник КазНУ. Серия экономическая.- №6 (52), Алматы: Казак университеты, 2005. С. 43-45 .-0,19 п.л. (соавт.)
- Формирование информационной базы для проведения финансового анализа// АльПари.- Алматы, 2007.- 1(49). С.36-40.-0,31 п.л.
- Оценка положения предприятия на рынке ценных бумаг// АльПари.- Алматы, 2007.- 1(49).- С. 76-79.-0,25 п.л.
- Метод рейтинговой оценки эффективности финансово-экономической деятельности дочерних и зависимых организаций предприятия // Вестник КазНУ. Серия экономическая.- № 2 (60).- Алматы: Казак университеты, 2007.- С. 77-80.- 0,25 п.л.
- Проблемы развития газовой отрасли Республики Казахстан // Вестник КазНУ. Серия экономическая.- № 3 (61).- Алматы: Казак университеты, 2007.- С. 77-81.- 0,31 п.л.
- Мировые тенденции и проблемы развития нефтехимической отрасли в Казахстане//Саясат- Policy.- №6(154).- Алматы, 2008.- С.8-11.- 0,25 п.л.
- Методика комплексного анализа финансово-экономической деятельности предприятия на основе динамического норматива//Вестник университета Туран. -№3 (39)- Алматы, 2008.- С. 64-66.- 0,19 п.л.
- Обзор методик анализа финансового состояния предприятия //Вестник КазАТК.- №6(55).- Алматы, 2008. С. 233-238.-0,38 п.л.
- Принципы разработки аналитических моделей // Вестник КазЭУ.- №1.- Алматы, 2009.- С. 291-294.- 0,25 п.л.
- О системном и комплексном подходе в прогнозировании показателей
финансовой отчетности//Саясат- Policy. - №6.- Алматы, 2010.- С.13-17.-0,25 п.л.
В зарубежных научных изданиях:
12. Анализ финансовой устойчивости предприятия на базе динамического норматива // Miedzynarodowej konferencji «Dynamika naukowych badan-2007», sekcjach: Economiczne nauki. Przemysl, 2007. -С. 90-94.-0,25 п.л.
13. The current condition of petrochemical branch of republic Kazakhstan// IV Mezinarodni vedecko-prakticka conference “Efectivni nastroje modernich ved-2008”, Dil 6, Economicke vedy. Publishing House “Education and science”, Praha, 2008. -С. 40-44.-0,25 п.л.
14. Прогнозирование показателей отчета о прибылях и убытках на основе метода пропорциональных зависимостей//Современный научный вестник.- № 23(49).-: Белгород: Руснаучкнига, 2008.- С. 105-110.- 0,38 п.л.
15. Прогнозирование показателей бухгалтерского баланса предприятий// Економiка: проблеми теорii та практики. Збiрник наукових праць, випуск 245, том III, ДНУ: Днiпропетровьск (Украина), 2008. -С.563-568.- 0,38 п.л.
16. Parametrical Regulation of an Open Economy Based on the Model of a Small Country// Applications of Systems Science/ Academic Publishing House EXIT, Warsaw, 2010.- Р. 261-270.- 0,63 п.л.
В других изданиях:
17. Формирование оптимального портфеля ценных бумаг с использованием ППП Excell//Сб. научных трудов КЭУ Реформирование казахстанской экономики: уроки, теория и практика.- Алматы, 2001. -С. 45-51.- 0,4 п.л.
18. К вопросу прогнозирования финансово-экономических показателей// Материалы республиканской научно- практической конференции, КазНУ.-Алматы.- Ноябрь, 2002.- С. 321-324.- 0,25 п.л. (соавт)
19. Моделирование влияния объемов продаж продукции на объемы выпуска (на примере ОАО «Алматыкiлем»)//Научные труды экономистов Казахстана о развитии конкурентоспособности местного бизнеса. Под редакцией С.Б.Байзакова, Астана, 2003. -С. 234-246.- 0,19 п.л. (соавт)
20. Моделирование и прогнозирование ВВП Республики Казахстан// 3-я Международная конференция «Бизнес и образование: вектор развития».- Алматы: МАБ, 2003.- с.109-112 .- 0,25 п.л. (соавт)
21. Прогнозирование финансово-экономического состояния предприятия по блоку показателей ликвидности и платежеспособности // Материалы Международной научно-практической конференции «Теоретические и практические аспекты индустриально-инновационного развития РК», часть 2.-
Алматы: КазНУ, 2004.- С. 150-153.- 0,25 п.л. (соавт)
22. Применение эконометрических методов прогнозирования финансово-экономического состояния предприятия // V Международная конференция «Бизнес и образование: вектор развития».- Алматы: МАБ, 2005.- С. 397-401.- 0,31 п.л.
23. Обзор газотранспортной инфраструктуры Республики Казахстан //. Тезисы докладов научно-практической конференции «Проблемы инновационного развития нефтегазовой индустрии».- Алматы: КБТУ, 3-5 мая 2006.- С. 222-225.- 0,25 п.л.
24. Метод динамического норматива при проведении оценки положения предприятия на рынке ЦБ // Тезисы докладов научно-практической конференции «Проблемы инновационного развития нефтегазовой индустрии».- Алматы: КБТУ, 2-4 мая 2007.- С. 42-44.- 0,19 п.л.
25. Расчет риска и эффективности ценных бумаг//Труды научно-практической конференции «Ауэзовские чтения», том 8.- Шымкент, 2007.- С. 151-156.- 0,38 п.л. (соавт)
26. Оценка финансово-экономического состояния предприятия по блоку показателей деловой активности//Сборник трудов «Проблемы инновационного развития нефтегазовой индустрии» - Алматы: КБТУ, 2008. - С. 223-226.- 0,25 п.л.
27. Имитационное моделирование финансовых рисков методом Монте-Карло//Сборник трудов «Проблемы инновационного развития нефтегазовой индустрии».- Алматы: КБТУ, 2008. -С.231-234.-0,25 п.л. (соавт)
28. Обзор методов прогнозирования финансового состояния предприятий// Вестник КБТУ.- №2(5).- Алматы, 2008.- С. 97-103.-0,4 п.л.
29. Финансовый анализ: история развития и современное состояние// Вестник КБТУ, №4, Алматы, 2008. -С. 90-94.- 0,19 п.л.
30. Оценка конкурентоспособности предприятий по показателям финансовой отчетности//Вестник КБТУ.- №2(9).-Алматы, 2009. -С. 93-95.-0,19 п.л. (соавт)
Учебные пособия и методические разработки:
- Финансовый анализ инвестиционных проектов. Учебное пособие. Издание КБТУ, Алматы, 2009.-72 с.-4,4 п.л.
- Принятие управленческих решений. Теория и практика. Учебное пособие. Издание КБТУ, Алматы, 2009. -117 с.-7,2 п.л.
- Множественная регрессия и корреляция. Учебно-методическое пособие. Алматы: Изд-во «Ценные бумаги», 2002. -25 с.-1,2 п.л. (соавт)
- Жуптык регрессия. Методикалык нускау. Алматы: Изд-во «Экономика» КЭУ, 2002. -29 с. – 1,5 п.л. (соавт)
- Коптiк регрессия. Методикалык нускау. Алматы: Изд-во «Экономика» КЭУ, 2002. -29 с. – 1,5 п.л. (соавт)
- Сызыкты емес программалау есептер. Методикалык нускау. Алматы: Изд-во «Экономика», 2002. -27 с. – 1,3 п.л. (соавт)
- Модели и методы принятия решений. Типовая программа для экономических вузов. Изд-во «Экономика», Алматы, 1998. -13 с.- 0,6 п.л.
ТҮЙІН
Сайлаубеков Нұрлан Тұрсынбекұлы
Кәсіпорынның қаржылық-экономикалық қызметін талдау мен бағалаудың математикалық әдістері: теория және практика
08.00.13 – Экономиканың математикалық және инструменталдық әдістері
Диссертациялық жұмыстың мақсаты мен міндеттері. Диссертациялық жұмыстың мақсаты болып қазіргі заманғы математикалық аппаратты қолдана отырып, кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын талдау, бағалау және болжау әдістерін әзірлеу және жетілдіру болып саналады.
Аталған мақсатқа жету үшін диссертацияда келесі міндеттер анықталған және шешілген:
- зерттеу тақырыбына сай жүйелік талдау әдіснамасын жетілдіру;
- кәсіпорынның қаржылық-экономикалық қызметін талдауда, бағалауда және болжауда пайдаланылатын модельдер мен әдістерді жүйелеу және жіктеу, сондай-ақ кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын талдау мен бағалаудың негізгі моделін анықтау;
- динамикалық мөлшерлеме негізінде кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын талдау мен бағалаудың жүйелік және кешенді тәсілдің алгоритмінің әдістемесін жетілдіру, қалыптастыру және жүзеге асыру;
- кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын кешенді рейтингтік бағалау есебінің алгоритмі әдістемесін әзірлеу, құру және жүзеге асыру;
- кәсіпорынның қаржылық есебі көрсеткіштерін болжау алгоритмі әдістемесін әзірлеу, құру және жүзеге асыру;
- кемшіліктерді анықтай отырып, кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын жақсартуға қатысты ұсыныстар әзірлеу;
Зерттеу объектісіне – Қазақстан Республикасындағы кәсіпорындардың қаржылық-экономикалық жағдайы жатады.
Зерттеу пәні ретінде – кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын талдаудың, бағалау және болжаудың математико-статистикалық модельдері мен әдістері алынды.
Зерттеудің ғылыми жаңалығы және қорғауға шығарылатын ұстанымдар ретінде келесілерді атап көрсетуге болады:
- кәсіпорын қызметін бағалаудың математикалық және статистикалық модельдері мен әдістеріне жіктеме жасалған және отандық және шетелдік тәжірибелерді ескере отырып оларды пайдалану аясы негізделген;
- кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын талдау мен болжаудың негізгі моделі ретінде нормативтік модель таңдалған және қаржылық көрсеткіштердің тиісті блоктары құрастырылған, олар: ликвидтілік және төлем қабілеттілік, рентабельділік, іскерлік белсенділік, мүліктік жағдай, қаржылық тәуелсіздік құнды қағаздар нарығында кәсіпорынды бағалау;
- қаржы есебіндегі көрсеткіштердің әрбір блогы бойынша кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын бағалаудың нормативтік модельдері құрастырылған;
- кәсіпорын қызметін талдау мен бағалауды жүргізудің жүйелі және кешенді әдісі әзірленген және оны тұрақтылықтың интегралды көрсеткіштері көмегімен реттеу механизмдері анықталған;
- әзірленген әдістемеге сай кәсіпоындардың қаржылық есептерінің статисткалық мәліметтері негізінде қаржылық-экономикалық көрсеткіштердің әр блогына қолданбалы бағдарламалар дайындалған және компьютерлік жүзеге асырылған;
- кәсіпорынның қаржылық-экономикалық және өндірістік қызметінің параметрлерімен қатар, экономикалық үдеріске қатысушылардың қызығушылықтарын да ескеретін қорытынды кешенді бағалау моделі дайындалған;
- эконометрикалық модельдер мен әдістерді, көрсеткіштердің пропорционалды тәуелділігі әдісі мен болжаудың баланстық әдісті қамтитын қаржылық-экономикалық көрсеткіштерді болжау әдісі әзірленген.
Диссертациялық жұмыстың тәжірибелік құндылығы зерттеу нәтижелерін келесі мақсаттарда пайдалану мүмкіндіктерімен анықталады:
- математикалық және экономико-статистикалық әдістерді кәсіпорын қызметін талдаудың, болжаудың және жоспарлаудың теориялық және тәжірибелік зерттеулерінде қолдануға;
- кәсіпорынға қаржылық-экономикалық сараптама жүргізу барысында қаржылық есептің көрсеткіштерін талдауға және болжауға қатысты ғылыми негізделген шешімдер қабылдауға;
- кәсіпорынның қаржылық-экономикалық қызметінің тиімділігін қаржылық есеп көрсеткіштерінің жекелеген блоктары бойынша да, сондай-ақ кәсіпорынның қаржылық жағдайын қорытынды рейтингтік бағалау негізінде де салыстырмалы бағалауға қажетті ақпараттық база құруға және оны жүргізуге;
- әзірленген әдістер қаржылық есеп көрсеткіштерінің жекелеген блоктары бойынша да, сондай-ақ кәсіпорынның қаржылық-экономикалық жағдайын кешенді рейтингтік бағалау көмегімен де кәсіпорынның бәсекеге қабілеттілігін бағалауға мүмкіндік береді;
- әзірленген әдістер кәсіпорындардың жариялылығы бар есептеріне негізделген, сондықтан да оларды заңды және жеке тұлғалар өздерінің қалаулары бойынша кеңінен пайдалануларына болады;
- экономикалық талдау мен басқарушылық шешімдер қабылдауға ыңғайлы түрде ұсыну үшін экономикалық ақпараттарды компьютерлік өңдеуге;
- кәсіпорынның қаржылық-экономикалық қызметінің даму сценарийлерін қаржылық бағалау үшін компьютерлік эксперимент жүргізуге.
THE SUMMARY
Mathematical methods of the analysis and estimation of financial and economic activity of the enterprise
Thesis to obtain Doctoral degree in Economics
08.0013- Mathematical and tool methods of economy
The purpose and research problems. The purpose of dissertational work is ordering and classification of mathematical methods, models and other analytical tools of the analysis and forecasting for studying of various aspects of a financial and economic condition of the enterprise, working out of a technique of the analysis, an estimation and forecasting of a financial condition of the enterprise, and its practical realisation.
According to the stated goal the following tasks are formulated and solved in the dissertation: Carrying out of ordering and classification of models and methods, used for analysis, estimation and forecasting of a financial and economic condition of the enterprise; A choice of the basic experimental model of the analysis, estimation and forecasting of a financial and economic condition of the enterprise and its realisation by means of software package using domestic enterprise materials; Analysis, estimation and forecasting of a financial and economic condition of the enterprise methods development; Development of a method of construction of a complex rating estimation of activity of the enterprise; Carrying out of the comparative analysis of the method of an estimation of a financial and economic condition of the enterprise developed in thesis used by traditional, widely applied domestic and foreign techniques; To state an estimation of a forecasted financial and economic condition of the enterprise at keeping of the existing tendency of the enterprise activity, to reveal drawbacks and to develop recommendations on its improvement.
Object of research is the financial and economic condition of the enterprises of Republic Kazakhstan.
The subject to research are mathematical-statistical models and methods of the analysis of financial and economic activity of the enterprise which allow to establish interrelations between major factors (indicators), including three basic types of the models usually used at carrying out of the financial analysis - descriptive, predicative and standard.
Scientific novelty of research and protection subject. In the process of research carrying out the results representing system of theoretical and methodological positions on content of mathematical and statistical methods, on area of their application are received. The place of standard model is defined as one of the basic models of the analysis and forecasting of financial and economic activity of the enterprise, classification of other models, suitable for use as its system block or for an estimation of stability of its initial assumptions is spent. The group of models is used for comparative examination of the received results of the forecast of a finasovo-economic condition of the enterprise, received on the basic standard model.
The subject of protection of the present dissertation and its scientific novelty consist in the below-mentioned: Classification of mathematical and statistical models and methods of an estimation of activity of the enterprise and a substantiation of area of their application taking into account domestic and foreign experience is spent; A choice of standard model as the basic model of the analysis and forecasting of a financial and economic condition of the enterprise and construction corresponding blocks of financial indicators: liquidities and solvency, profitability, business activity, a property status, financial independence and an enterprise estimation on a securities market; Standard models of an estimation of a financial and economic condition of the enterprise for each block of indicators of the financial reporting are constructed; The system and complex method of carrying out of the analysis and an estimation of activity of the enterprise is developed and mechanisms of its regulation by means of integrated indicators of stability are defined; Applied programs are developed and computer realisation under the statistical data of the financial reporting of the enterprise for each block financial and economic indicators according to the developed technique is spent; Models of calculation of the total complex estimation considering as parametres of financial and economic and industrial activity of the enterprise, and interests of participants of economic process are developed; The method of forecasting of the financial and economic indicators, including эконометрические models and methods, a method of proportional dependences of indicators and a balance method of forecasting is developed.
Practical value of dissertational work consists that results of research allow: To apply mathematical and economic-statistical methods in theoretical and practical researches of the analysis, forecasting and planning of activity of the enterprise; To make scientifically well-founded decisions under the analysis and forecasting of indicators of the financial reporting at carrying out of financial and economic examination of the enterprise; To create information base and to carry out a comparative estimation of efficiency of financial and economic activity of the enterprises, as on separate blocks of indicators of the financial reporting, and on the basis of a total rating estimation of a financial condition of the enterprises;
The developed methods can be used at an estimation of competitiveness of the enterprises as on separate blocks of indicators of the financial reporting, and by means of a complex rating estimation of a financial and economic condition of the enterprise:
the developed methods are based on the data of the public reporting of the enterprise, and, hence, can be widely used interested legal and physical persons according to the preferences; to provide computer processing of the economic information for the purpose of its granting in the evident form for convenience of the economic analysis and acceptance of administrative decisions; to make computer experiment for a financial estimation of scenarios of development economic-economic activities the enterprises.