Адносіны Расіі і ЗША на сучасным этапе

Дипломная работа - Экономика

Другие дипломы по предмету Экономика

гое, прывялі да скарачэння і змене характару фінансавання знешнепалітычных даследаванняў. Як адзначае вядучы спецыяліст па амерыканскіх навукова-даследчых цэнтрах Дж. МакГэнн з Інстытута па даследаванні знешняй палітыкі (г. Філадэльфія), кароткатэрміновыя узкотематические праекты прыйшлі на змену доўгатэрміновых праграмах, якія атрымлівалі фінансавую падтрымку з федэральнага бюджэту і іншых крыніц; цэнтры сталі менш свабоднымі ў выбары тым даследаванні і ў пошуках новых падыходаў да вырашэння складаных палітычных праблем. Гэта прывяло, па ацэнцы МакГэнн, да зяўлення цэнтраў-буцікаў , якія спецыялізуюцца ў нейкай адной вобласці або па нейкай адной праблеме. Традыцыйныя навукова-даследчыя цэнтры, з-за скарачэння фінансавання і развіцця тэндэнцыі да заахвочвання кароткатэрміновых і вузькопредметних праектаў, страцілі магчымасці для правядзення даследаванняў па выяўленні патэнцыйных праблем і выпрацоўцы шляхоў да іх дазволу для таго, каб пазбегнуць негатыўных наступстваў. [3, c. 9]

Аналагічныя факты характэрны і для Расеі, дзе атрымала развіццё тэндэнцыя да стварэння альтэрнатыўных акадэмічных аналітычных цэнтраў, ўзрослая ролю незалежных экспертаў, невялікіх даследчых цэнтраў - інстытутаў, фондаў і кансалтынгавых груп. Сам па сабе факт фрагментацыі акадэмічных даследаванняў нельга назваць негатыўным, таму што ён адлюстроўвае патрэбы сучаснага этапу сусветнага развіцця і адносін паміж краінамі, аднак інтэнсіфікацыя менавіта такога шляху канцэптуальнага забеспячэння знешняй палітыкі ЗША, і Расіі, у шкоду фундаментальных знешнепалітычным даследаванняў не ўяўляецца дакладнай і апраўданай. У выніку такога "перакосу" ў падыходах да вонкава палітычнага планавання і прагназавання мелі месца пралікі і памылкі ў палітыцы Злучаных Штатаў і Расіі, а ў адносінах дзвюх дзяржаў захоўваецца няслушнае ўспрыманне адзін аднаго, недастатковае разуменне узаемных інтарэсаў і магчымасцяў, адсутнічае рэалістычная парадак дня для ўзаемапрымальнага ўзаемадзеяння.

З гутарак з амерыканскімі палітолагамі складаецца меркаванне, што ў палітыка-акадэмічным супольнасці існуе парадаксальная сітуацыя. З аднаго боку, ёсць адзінства адносна таго, што ЗША - сусветны лідэр і таму павінны выконваць задачы па дэмакратычным пераўтварэнню свету з максімальнай выгадай для краіны. З іншага боку, у наяўнасці сурёзны раскол сярод прадстаўнікоў экспертнай супольнасці і ў самім грамадстве па двух пытаннях.

Першы: ці трэба ЗША браць на сябе функцыю адзінага сусветнага кіраўніка (гегемона), ці трэба ваяваць з усімі непажаданымі рэжымамі (прама ці ўскосна), то ці трэба весці "крыжовы паход" глабальнага маштабу?

Другі: апраўдана ці сілавая мадэль рэалізацыі амерыканскай глабальнай стратэгіі, таму што ёсць небяспека, што палітыка адміністрацыі Буша прывядзе да знясілення рэсурсаў, павелічэння ўнутраных праблем у саміх ЗША, да сурёзнага росту негатыўнага стаўлення да звышдзяржавы і да ідэі амерыканскай дэмакратыі ў свеце?

Парадаксальнасць сітуацыі ўзмацняецца тым, што, нягледзячы на ??якое расце незадаволенасць палітыкай адміністрацыі Буша, непапулярнасць самога прэзідэнта і многіх членаў яго адміністрацыі, адсутнічае шырокамаштабная і прадстаўнічая крытыка глабальнай стратэгіі ЗША. Гэта немагчыма растлумачыць патрыятычнасьць і згуртаванасцю ў цяжкі момант для амерыканскага дзяржавы. Справа ў тым, што неакансерватараў ў палітыку, у тым ліку на вяршыні ўладнай піраміды, і ў навукова-экспертнай супольнасці, так званыя "вулканы" вельмі нецярпімы да якой-небудзь супрацьдзеяння і крытыкі, хоць спрабуюць (праўда, не заўсёды) ствараць бачнасць гульні па правілах палітычнай карэктнасці.

У якая склалася ў ЗША палітычнай сітуацыі нас цікавяць, перш за ўсё, два пытанні: ці магчыма кардынальны перагляд амерыканскай глабальнай стратэгіі і метадаў яе рэалізацыі і якія перспектывы расійска-амерыканскіх адносін, гэта значыць адбудзецца адыход ад існуючай палітыкі ў дачыненні да РФ у той ці іншы бок.

Як мы ўжо адзначалі ў іншых публікацыях, кардынальнага перагляду амерыканскай глабальнай стратэгіі наўрад ці можна чакаць у агляднай перспектыве, калі толькі да гэтага ЗША не прымусяць жорсткія знешнія ці ўнутраныя фактори5. Таму што адбываюцца ў амерыканскім палітыка-акадэмічным супольнасці дэбаты па пытаннях глабальнай стратэгіі варта ўспрымаць без лішняга аптымізму. Пры ўважлівым аналізе становіцца відавочным, што крытыкі часта не ўнікаюць у такія пытанні, як розніца паміж гегемоніяй і лідэрствам, не падвяргаюць сумневу мэтазгоднасць разбурэння асноў існуючага свитоутсрою (ААН, міжнародныя прававыя нормы) і далейшага пашырэння НАТА на ўсход, правамоцнасць амерыканскіх дзеянняў на постсавецкай прасторы, прэтэнзіі да Расеі па гуманітарных, палітычным і эканамічным пытаннях. Да гэтага часу не ўнесена яснасць у пытанне аб тым, як вызначыць палітыку ЗША: адбываецца змешванне паняццяў "звышдзяржава - лідэр - гегемон".

Вядуцца дэбаты аб форме амерыканскага глабальнага рэгулявання і па пытанні аб тым, як суадносіць амерыканскія інтарэсы і планы з інтарэсамі іншых дзяржаў. Толькі адзінкі кажуць аб неабходнасці перагляду глабальнай стратэгіі, аб адыходзе ад гегемоніі. Крытыкаў турбуе "адзінота ЗША" ў рэалізацыі планаў глабальнага рэгулявання, адсутнасць надзейных дзеяздольных саюзнікаў, якія маглі б унесці важкі рэальны, а не толькі маральны ўклад у праводзімую палітыку: фінансавыя, ваенныя і людскія рэсурсы. У склад