Знешняя палітыка польскай дзяржавы ў 1933-1939 гг.
Дипломная работа - История
Другие дипломы по предмету История
ісання Версальскага дагавора) Гданьскі сенатар Бек, што ведае пытаннямi адукацыi выдаў распараджэнне правесці ў гэты дзень ва ўсіх нямецкіх школах зборы, якія насілі анты польскі характар. У Берліне ў кінатэатрах дэманстраваліся фільмы, ставілі нямецкую прыналежнасць земляў, перададзеных Польшчы ў Версалі. Нягледзячы на гэтыя акцыі, Пилдсуцький працягваў шукаць шляхі збліжэння з Германіяй. Сітуацыя кардынальна змянілася летам 1933 пасля Лонданскай эканамічнай канферэнцыі, на якой савецкая дэлегацыя прапанавала прыняць канвенцыю аб вызначэнні агрэсара. Як ужо адзначалася, 3 ліпеня такая канвенцыя была падпісаная СССР і шэрагам іншых краін, у тым ліку Польшчу. Асноўнай прычынай прыняцця гэтага рашэння былі асцярогі ізаляцыі Польшчы з захаду, асцярогі таго, што "пакт чатырох" звольніць Германіі шлях да захопу Польшчы. Зыходзячы з гэтага падпісаная канвенцыя ўяўляла сабой своеасаблівую супрацьлегласць "пакта чатырох". З гэтага часу пачынаецца новы этап у польска-германскіх адносінах: Гітлер пачынае рабіць тактычныя крокі, накіраваныя на нейтралізацыю Польшчы, а затым на яе заваяванне.
Улічваючы сітуацыю, якая склалася гітлераўскае ўрад вырашыла ўзмацніць сваё ціск на Польшчу, якая апынулася перад выбарам: пагадненне з фашысцкай Германіяй, дамагалася панавання ў Еўропе ці ўдзел у стварэнні сістэмы "ўзаемнай дапамозе дзяржаў, якія знаходзіліся пад пагрозай гітлераўскай Германіі" 1. У гэтых умовах Берлін даў зразумець Польшчы, што пагадненне паміж Германіяй і Польшчай "магчыма і пажадана для Германіі, але яна повинан быць накіравана супраць СССР" 2. 13 Ліпеня 1933 года Гітлер запрасіў на аўдыенцыю адкліканы з Берліна польскага амбасадара Высоцкага, у размове з апошнім Гітлер заўважыў, што аўтары Версальскага дагавора спрабуюць перашкодзіць наладжванню адносін паміж Польшчай і Германіяй. Своеасаблівым выразам "жаданне да прымірэння" 3 было тое, што Гітлер даручыў сваім прыхільнікам ў Гданьску, якія перамаглі на травеньскіх выбарах шукаць збліжэння з польскімі ўладамі, пазбягаць любых спрэчак і канфліктаў. Гітлер разлічваў на тое, што гэты крок будзе ўспрыняты як абяцанне саступак Польшчы. Нямецкі ўрад спрабавала скласці ўражанне, што Нямеччына імкнецца да паляпшэння польска-германскіх адносін. Менавіта з гэтай мэтай былі арганізаваны візіт новага кіраўніка Гданьскай савета Раугининга ў Варшаву і яго аўдыенцыя ў Пилдсуцького, сустрэча ў верасні 1933 года ў Жэневе Бека і Нейрата. Германія разглядала гэтыя крокі, як адзін з этапаў дыпламатычнай падрыхтоўкі да рэалізацыі праграмы нарошчвання ўзбраенняў у абыход міжнародных домовленостям4. Пацвярджэнне гэтага стала тое, што ўжо 12 кастрычніка 1933 г нямецкія дыпламаты пакінулі канферэнцыю па раззбраенні, а 19 кастрычніка - гітлераўскае ўрад абвясціў пра ўрад з Лігі Нацый. Гэта прывяло да абвастрэння міжнароднай абстаноўкі. Фактычна Германія апынулася пад пагрозай міжнароднай ізаляцыі. У такіх умовах вялікае значэнне для Нямеччыны набывала пазіцыя Польшчы. Адмова апошняга ад удзелу, у выпадку неабходнасці, у ваенных санкцыях супраць гітлераўскай Германіі азначала немагчымасць далучэння да іх Савецкага Саюза, паколькі Польшча аддзяляла СССР ад Германіі. У гэтай сітуацыі значэнне польскага нитралитету для Нямеччыны ўзрасла.
Пасля выхаду Германіі з міжнародных арганізацый адбыўся прыём даверчых грамат у новага польска пасланца Ю.Липського, што прыбыў у Берлін. Адначасова адбылася афіцыйная сустрэча Ліпскага з прэзідэнтам Гіндэнбург і гутаркі з міністрам замежных спраў Рэйха Нейрат. Апошні даў зразумець, што нямецкі ўрад імкнецца палепшыць палітычныя і эканамічныя адносіны з Польшчай. Ліпскі, у сваю чаргу, запэўніў, што Польшча не далучыцца да адной санкцыі Лігі Нацый, накіраванай супраць Нимеччини1. ацэньваючы такую сітуацыю, Варшава вырашыла паскорыць вырашэнне пытання аб заключэнні польска-германскага пагаднення.
лістапада на нарадзе ў Пілсудскага ў Больведери быў распрацаваны план дзеянняў, паводле якога Ліпскі павінен быў прапанаваць Гітлеру заключыць пагадненне або ў нейкія іншай форме дамагчыся ад яго гарантый недатыкальнасці заходняга польскай мяжы. Са свайго боку Польшча абяцала захоўваць нейтралітэт і не прымаць удзелу ў блоках з супернікамі Германіі ў выпадку канфлікту. Сустрэча Ліпскага з Гітлерам адбылася 15 лістапада. Польскі амбасадар у адпаведнасці з атрыманымі інструкцыямі выклаў прапановы Варшавы. Неабходна адзначыць, што Ліпскі заявіў, што калі Польшча не атрымае гарантый бяспекі, то польскі ўрад вымушаны будзе прыняць адпаведныя меры для ўзмацнення абараназдольнасці сваёй краіны. Гітлер, разумеючы, што дасягненне пагаднення з Польшчай забяспечаць спрыяльную пазіцыю апошняй у пытанні аб германскім ўзбраення, публічна заявіў, што Нямеччына адмаўляецца ад правядзення сілай якіх-небудзь тэрытарыяльных прэтэнзій у адносінах да Польшчы. У выніку сустрэчы было прынята рашэнне пачаць перамовы аб падпісанні польска-германскага пакта.
На наступны дзень было апублікавана афіцыйнае паведамленне аб гутарцы Гітлера і Ліпскага. На думку гісторыка К.Ляптера гэта камюніке было своеасаблівай дэклярацыяй аб ненапад1. У гісторыю гэты дакумент увайшоў як "Берлінская дэкларацыя". Польскі бок палічыла яго зяўленне сурёзнай дыпламатычнай перамогай, адзначыўшы, што гэты дакумент даваў максімум таго, што можна было тады атрымаць ад Нямеччыны. Апошняя спрабавала як мага больш выгадна для сябе выкарыстаць імкненне Польшчы дамовіцца з германскім урадам.