Адносіны Расіі і ЗША на сучасным этапе
Дипломная работа - Экономика
Другие дипломы по предмету Экономика
µ. Гэта было "партнёрства з пазіцый перавагі", што азначае пераразмеркаванне фінансавага цяжару на карысць саюзнікаў пры безумоўным лідэрстве старэйшага партнёра. Гэтую канцэпцыю ЗША спрабуюць прымяніць і да Расеі. Калі апошняя не згаджаецца са статусам малодшага партнёра, у ЗША, па словах З.Бжэзінскі, задаюцца пытаннем, хто ж на самай справе - ужо саюзнік, ці кліент, ці проста вораг, пацярпелы паразу?
Такім чынам, партнёрства ў амерыканскім разуменні ў якім выпадку не азначае раўнапраўя Расіі ў сусветнай палітыцы, а таксама яе бесперашкоднай інтэграцыі ў асноўныя міжнародныя палітычныя і эканамічныя механізмы і інстытуты. У лепшым выпадку гэтая канцэпцыя, якая мае для Расеі літаральны характар, для ЗША носіць характар у асноўным дэкларатыўны (вербальны). У выніку на словах ЗША ажыццяўляюць "партнёрскія" адносіны з Расіяй, на справе ж праводзяць старую палітыку "балансу сіл". Падобнага роду двайны стандарт і закладвае міну пад двухбаковыя адносіны, будучы першаасновай перыядычных крызісаў, якія змяняюць чарговую эйфарыю.
З іншага боку, у амерыканскай традыцыі партнёрства - гэта больш, чым супрацоўніцтва. Для супрацоўніцтва досыць супадзення прагматычных інтарэсаў. Напрыклад, СССР і ЗША актыўна супрацоўнічалі ў гады халоднай вайны ў такіх найважнейшых пытаннях, як прадухіленне ядзернай вайны, кантроль над узбраеннямі, нераспаўсюджвання ЗМЗ. Партнёрства прадугледжвае іншую аснову. Гэта альбо гамагеннасць (аднастайнасць) грамадскага прылады, ці, па меншай меры, згода ў фундаментальных прынцыпах, якія вызначаюць ўнутраную і знешнюю палітыку дзяржаў, якія супрацоўнічаюць. Гэта супадзенне або блізкасць менавіта стратэгічных інтарэсаў геапалітычнага ці эканамічнага характару. Гэта цеснае ўзаемадзеянне стратэгічных саюзнікаў, што дазваляе каардынаваць, узгадняць і выпрацоўваць агульную палітыку ў дачыненні да трэціх краін. Гэта, нарэшце, высокі ўзровень узаемаразумення. Відавочна, што Расея і ЗША знаходзяцца толькі ў самым пачатку шляху да такога роду мадэлі ўзаемадзеяння. Дасягнутае да гэтага часу практычнае напаўненне супрацоўніцтва паміж дзвюма краінамі яшчэ далёка ад гэтага партнёрства, што прадугледжвае акрамя пералічаных умоў яшчэ і высокую давернасць, а ў некаторых выпадках і ўзаемадапамога. Дырэктыўныя дакументы і практычныя крокі ЗША не даюць падстаў для высновы аб тым, што самі амерыканцы разглядаюць расійска-амерыканскія адносіны як партнёрскія. Наадварот, у іх знешняй палітыцы адбываецца пэўнае зніжэнне значнасці расійскай складнікам. [12, c. 5-16]
Расея, у адрозненне ад былога СССР, не зяўляецца больш звышдзяржавай з глабальнымі інтарэсамі, якія знаходзяцца ў супярэчнасці з інтарэсамі ЗША. Гэта новая краіна, да таго ж знаходзіцца ў працэсе сваёй самаідэнтыфікацыі. У яе няма пакуль ні доўгатэрміновай стратэгіі развіцця, ні выразна рэгіянальных інтарэсаў, разумеюцца. Амаль усіх былых саюзнікаў СССР Расія страціла. Няма ў яе выразнага ўсведамлення аб тым, хто імі зараз.
Вядома, стан "расплывістасці" нацыянальных інтарэсаў Расіі не можа доўжыцца вечна. Рана ці позна гэтыя інтарэсы, а адсюль - межы магчымых саступак і кампрамісаў з расійскага боку, будуць ідэнтыфікаваныя. Тады будуць вызначаны і патэнцыйныя апаненты, і саюзнікі, і сябры, і партнёры. Тады, верагодна, складуцца, якасна іншыя перадумовы для ўзаемадзеяння з ЗША.
Ад тэрміна "партнёрства", магчыма, наогул варта было б адмовіцца, замяніўшы яго іншым, больш падыходным якія склаліся рэаліяў паняццем, напрыклад "канструктыўная (станоўчая) ўзаемадзеянне", калі ён не ўкараніўся ўжо настолькі трывала ў палітычным лексіконе. Ва ўсякім выпадку па абодва бакі неабходна больш збалансаванае ўзаемнае ўспрыманне, заснаванае на пачуцці здаровага сэнсу і цвярозай ацэнцы рэальнасці, пераход да прагматычнай, спакойнай і ўзважанай палітыкі.
Акрамя таго, было б важна ліквідаваць у расейска-амерыканскіх адносінах залішнюю дэкларатыўнасць і выключыць пастаноўку асобных загадзя невыканальных задач, няўдалыя спробы вырашыць якія здольныя толькі нанесці шкоду інтарэсам Расіі. У цэнтры працы з амерыканцамі павінна быць лінія на развіццё раўнапраўнага і ўзаемавыгаднага ўзаемадзеяння з ЗША, на захаванне справядлівага балансу інтарэсаў і прынцыпу ўзаемнасцi. Чым менш раўнапраўным яно будзе, тым менш шанцаў яно мае выжыванне. У гэтым сэнсе А.Козырев ў свой час сурёзна падарваў яго перспектывы, паколькі пагадзіўся на залежную ролю Расеі. У выніку ідэя партнёрства з амерыканцамі ў Расеі шмат у чым апынулася дыскрэдытаваць. Хацелася б спадзявацца, што цяперашнія палітыкі Расеі не стануць паўтараць гэтай памылкі.
Для таго каб пабудаваць партнёрства, неабходна дакладна ўяўляць меру супадзення нацыянальных інтарэсаў Расіі і ЗША. Калі адкінуць рыторыку, то варта канстатаваць, што ЗША выступаюць за такую палітычную і эканамічную стабілізацыю ў краіне, якая забяспечвала б незваротнасць рэформаў і адначасова стварала б умовы для будучых амерыканскіх інвестыцый у расійскую эканоміку. У Вашынгтоне ўсведамляюць небяспеку дэзінтэграцыі Расеі перш за ўсё з пункту гледжання пагрозы распаўсюджвання ядзернай зброі і ракетных тэхналогій (у выпадку распаду Расеі сітуацыя тут стане непараўнальна больш небяспечная, чым пасля распаду СССР) і таму зацікаўлены ў стабілізацыі сітуацыі на тэрыторыі былога СССР. У гэтым інтарэсы ЗША і Расіі супадаюць, хоць Злучаныя Штаты абектыўна не зацікаўленыя ў захаванні за Расіяй - правапераемніцы СССР - ролі сурёзнага канку