Вярхоўны кіраўнік Расеі - Калчак
Курсовой проект - История
Другие курсовые по предмету История
µрахапіць ініцыятыву, а ўвосень бальшавікі былі ўжо ў перадгорях Урала.
ЗАКЛЮЧЭННЕ
У цэлым ход баявых дзеянняў на франтах грамадзянскай вайны досыць добра вядомы. Таму мы паспрабуем спыніцца на фактах, якія характарызуюць перш за ўсё дзейнасць самога А.В. Калчака як ваеннага і грамадзянскай адміністратара, прыгледзецца больш уважліва да ўнутранай сутнасці ўстаноўленага ім рэжыму, вызначыць яго асаблівасці і характар з улікам канкрэтнай палітычнай сітуацыі.Быць можа, гэта палегчыць нам разуменне і трагедыі Калчака, і прычын паражэння Белай арміі ў Сібіры.
Няма ў свеце ўзброенай сілы, якая магла б выконваць баявыя задачы, когда ў тыле ў яе пануе эканамічная разруха. Між тым менавіта гаспадарчая палітыка ваенных адміністрацый вельмі часта вычарпальна характарызуе іх сапраўдныя задачы. Акупанты звычайна прытрымліваюцца тактыкі гвалтоўных рэквізіцыі, пабораў, поўнага гаспадарчага самавольства, ніколькі не клапоцячыся аб захаванні устояных рынкавых і іншых сувязяў (дарэчы, такая была ў эпоху ваеннага камунізму эканамічная палітыка бальшавікоў - адзін з нешматлікіх прыкладаў прымянення тактыкі выпаленай зямлі ва ўласным тыле); адказныя ж палітыкі імкнуцца мінімальна ўмешвацца ў эканоміку, спрабуючы арганізаваць забеспячэнне арміі без тэрарыстычных эксцэсаў. Менавіта так імкнуўся дзейнічаць і Калчак, гаспадарчая палітыка якога была, нягледзячы на ўсталяваўся рэжым ваеннай дыктатуры, цалкам ліберальнай. (А быць можа, у тых умовах ліберальную эканамічную палітыку і магла праводзіць толькі адміністрацыя, надзеленая дыктатарскімі паўнамоцтвамі?) Адразу ж пасля перавароту было заснаванае надзвычайнае эканамічнае нараду, у якім былі прадстаўлены ўсе гаспадарчыя структуры Сібіры. У пытаннях забеспячэння фронту ўсталяваўся выразны парадак, у астатнім дзейнічаў рынкавы механізм."
Справамі агульнадзяржаўнага парадку, - успамінаў адмірал, - мне амаль не даводзілася займацца".
У прамове на 1 Усерасійскім зездзе па пазашкольнай адукацыі (травень 1919 г.) У. І. Ленін так ахарактарызаваў эканоміку Сібіры пры Калчака: "... свабода гандлю хлебам ёсць свабода капіталіста, свабода аднаўлення ўлады капіталу. Гэта ёсць колчаковская эканамічная праграма... Але чым ён трымаецца эканамічна? Ён трымаецца свабодай гандлю, ён за яе ідзе ". Далей старшыня СНК сцвярджаў, што кожны, хто ва ўмовах "адчайнай сутычкі" стаіць за свабоду гандлю хлебам, "і ёсць колчаковец". Цікава, што, па логіцы гэтай заявы, "колчаковцами" неўзабаве пасля расстрэлу Вярхоўнага кіраўніка Расіі сталі і самі бальшавікі. Унутраная палітыка Калчака на доўгі час стала сімвалам самавольства, тэрору і беззаконня. Не варта, аднак, забываць, ^ то грамадзянская вайна - зусім не ідэальны час для фарміравання прававой дзяржавы. Прычым, калі Калчак стаў вярхоўным кіраўніком Расеі, ішоў ужо другі год міжусобных смут, і трэба было прымаць якія дзейнічалі правілы барацьбы. Адным з першых актаў омскаму ўраду прыйшлося фінансаваць пошукі сямі Раманавых, а.затем заснаваць камісію па расследаванні екацярынбургскага забойства, які здолеў захаваць для нашчадкаў ацалелыя дакументы і праліць святло на гэта злачынства. Кроў заклікала да помсты. Да забойцам імператара, добраахвотна, зыходзячы з інтарэсаў Расіі, отрекшегося ад пасаду, членаў яго сямі, іх слуг, немагчыма было паставіцца паблажліва. Палітычная сістэма і сацыяльная ідэалогія, у рамках якіх стала магчымым падобнае злачынства, выклікалі натуральную нянавісць.
Каб ясна ўявіць сабе пазіцыю самога А.В. Калчака, погляды адмірала на становішча ў краіне, трэба перш за ўсё зразумець яго стаўленне да палітычных партыяў. Не выпрабоўваючы, як мы ўжо казалі вышэй, адмысловага абурэння з нагоды разгону Ўстаноўчага сходу, абранага ў эпоху усеагульных смут, падчас вайны, Вярхоўны Кіраўнік сцвярджаў: "Мая задача ў тым, каб шляхам перамогі над бальшавікамі даць краіне вядомае заспакаенне, каб мець магчымасцьсабраць Устаноўчы Сход, на якім была б выказана воля народа ". Характэрна, што бальшавікі - з яго пункту гледжання - і не зяўляліся зусім палітычнай партыяй, яны - ўзурпатары ўлады, на справе паказалі сваё стаўленне да шматпартыйнасці; Улада ж адной партыі, па сутнасці, самая крайняя ступень дыктатуры: дыктатура ў імя адцягненых прынцыпаў не ідзе ні ў якое параўнанне па ступені.
жорсткасці з дыктатурай у імя замірэння, т. е. з рэжымам, устаноўленым Сібірскім урадам. У гэтым жа кантэксце абурэнне ў Вярхоўнага кіраўніка выклікаюць і таемныя планы эсэраў зацвердзіць панаванне сваёй палітычнай лініі. "Якое гэта ўрад, - усклікае ён, - якое знаходзіцца ў руках пэўнай партыі і выконвае яе загады".
Паказальна, што і Калчак, і бальшавікі, гэтыя заклятыя ворагі ў супрацьстаянні 1919 г., сутыкаліся ў сябе ў тыле з падобнымі крыніцамі палітычнай нестабільнасці: апазіцыяй ліберальна-дэмакратычнай грамадскасці і бурлівы морам сялянскай вольніцы. Каб неяк утаймаваць разгулявшейся стыхію, сапраўды патрэбныя былі меры надзвычайныя, патрэбна была сіла. Усякае прымяненне сілы ва ўнутранай палітыцы можа быць ахарактарызавана як рэпрэсіўная акцыя, любыя рэпрэсіі можна правесці па графе тэрору... Так, у Сібіры былі арыштаваныя тыя члены Ўстаноўчага сходу, што мелі намер арганізаваць збройны супраціў ураду (чаго варта адна пагроза КОМУЧа адкрыць фронт супраць Омска!); Тут дзейнічалі законы ваеннага часу, не занадта спрыялі палітычнаму вальнадумства. Заспакаенне, калі яго атрымоўвалася дасягнуць, шмат у чым было змушаным і трымал