Рабочая программа составлена на основе Федерального компонента государственного стандарта общего образования по истории, Примерной программы основного общего образо­вания по истории мо РФ 2004 г. Пояснительная записка

Вид материалаРабочая программа
Рус җирләре һәм кенәзлекләре.12 гасыр – 13 гасыр уртасы.
13 – 14 гасырларда Русь территориясендә яшәүче халыклар һәм дәүләтләр
Бердәм дәүләт формалашу һәм аның ныгуы. 15 нче гасыр.
Подобный материал:
1   2

38

Т.т Урта Иделдә Болгар дәүләте:барлыкка килүе, территориясе һәм халкы







Илтабар

Кәрван-сарай

Бистә


1.Болгар дәүләтенең барлыкка килүе.

2.Территориясе һәм халкы, идарә эше.

3.Болгарларның төп шөгылләре.

4.Болгар шәһәрләре.

.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




39

Борынгы рус дәүләтенең аякка басуы.Рюриковичлар







Киев Русе

Дружина

Полюдье

Воевода

Меңбаш(тысяцкий)

Царьград

Урок, погост

Каһанлык

1.Дәүләт барлыкка килү.

2.Борынгы рус дәүләте- нең эчке төзелеше.

3.Кенәз Олег эшчәнлеге.

4.Игорь һәм Ольганың идарә итүләре.

5.Кенәз Святославның хәрби батырлыклары.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




40

Кенәз Владимирның идарә итүе.Христиан дине кабул ителү.







Империя

Чумылдыру

Священниклар

Мәҗүси


1.Кенәз Владимирның идарә итә башлавы.

2.Русьта христианлыкны кабул итү сәбәпләре.

3.Русьның чукынды -рылуы.

4.Христианлыкны кабул итү әһәмияте.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




41

Борынгы рус дәүләтенең чәчәк атуы.Ярослав Мудрый.







Династиячел никах

Наместник

Сәясәт

Ызгыш-талашлар

“Правда ярослава”

Волость


1.Владимир улларының хакимлек өчен көрәше.

2.Ярослав Мудрыйның эчке сәясәте.

3.Ярослав заманында

дәү ләт белән идарә итү тәртибе.

4.Русьның башка дәүләт- ләр белән мөнәсәбәте.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




42

Русская правда – законнар җыентыгы. Борынгы рус халкы.







Епископ

Җәмгыять

Митрополит

Резиденция

Хоромина

Вотчина

Холоп

Смерд

Закуп

Рядович

1.Борынгы рус халкы формалашу.

2.Төп катлаулар.

3.Җиргә кагылышлы мөнәсәбәтләр.

4.Игенчеләр тормышы.

5.Шәһәр кешеләре тормышы.

6.Кенәзләр һәм боярлар тормышы.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




43

Борынгы рус дәүләтенең таркала башлавы. Владимир Монамах.







Ростовщик


1.Ярославичлар хакимлеге.

2.Кенәзләрнең ызгыш-талашлары.

3.Кенәзләрнең Любеч шәһәрендәге съезды.

4.1113 елда Киев восстаниесе.

5.Мономахның Киевта идарә итүе.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




44

IX гасырда – XII гасыр башында Русь мәдәнияте.







Миниатюра

Патриотизм

Үзенчәлек

Бояр теремнары

Фреска мозаика

Бөртекләү

Эмальләү

Алтын-көмеш йөгертү

1.Борынгы Русь мәдәни -ятенең үзенчәлекләре.

2.Язу һәм грамоталык.

3.Әдәбият.

4.Төзелеш һәм рәсем сәнгате.

5.Һөнәрчелек сәнгате.





А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




45

Т.т Идел Болгарстаны: шәһәр-ләре, халыкара элемтәләре, мәдәнияте







Бистә

Фактория

Каллиграфия

Филигрань

1.Болгар шәһәрләре.

2.Башка халыклар һәм илләр белән элемтәләре.

3.Мәдәният.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




Рус җирләре һәм кенәзлекләре.12 гасыр – 13 гасыр уртасы.

46

Рус җирләренең таркалуы.








Уделлар

Эксплуатацияләү

Натураль хуҗалык




1.Борынгы рус дәүләте- нең таркалау сәбәпләре.

2.Русьның күчмәләр белән мөнәсәбәте.

3.Татулык чорында дәүләт идарәсе.

4.Русь бердәмлеге идеясе

5.Таркаулык нәтиҗәләре.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




47

Владимир – Суздаль кенәзлеге.







Аскетизм


1.Төньяк-көнчыгыш Русь

җирләрен үзләштерү.

2.Бу җирләрдә кенәз хаки миятенең үзенчәлекләре.

3. Кенәз Юрий Долгорукий.

4.Андрей Боголюбский.

5.Всеволод Зур Оя.

6.Владимир-Суздаль җиренең мәдәнияте.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




48

Новгород республикасы.







әртил

монументаль

Республика

Посадник

Меңбаш(тысяцкий)

Владыка(епископ)

Архимандрит


1.Новгород җире территориясе.

2.Халыкның шөгыле, төп категорияләре.

3.Новгород җиренең сәяси үзенчәлекләре.

4.Новгород җире мәдәнияте.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




49

Борынгы Рус дәүләте бүлеген кабатлау










1.Өйрәнгән темаларны кабатлау.

2.Яңа сүзләрне һәм даталарны искә төшерү.

3.Биремнәр үтәү.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




13 – 14 гасырларда Русь территориясендә яшәүче халыклар һәм дәүләтләр

50

Батыйның Руска походлары







стан

фураж

корылтай


1.Чыңгыз хан державасы төзелү.

2.Калка буендагы сугыш.

3.Рязань җиренә үтеп керү.

4.Владимир кенәзлеген тар-мар итү.

5.Новгородка яу чабу.

6.Көньяк-көнбатыш

Руська һәм Үзәк Европага һөҗүм.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




51

Рус җирләренең Көнбатыш илбасарлары белән көрәше.

Александр Невский.







Ополчениеләр

1.Шведлар походы.

2.Тәре йөртүчеләр походы.

3.Кенәз Александр Ярославич.

4.Нева сугышы.

5.Боз өсте сугышы.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




52

XIII – XIV гасырларда Русь һәм Урда.







Агрессия

Баскак.

Ярлык


1.Алтын Урда төзелү.

2.Русьта Урда хакимлеге.

3.Руслар үтәргә тиешле йөкләмәләр.

4. Рус халкының Урда хакимлегенә каршы көрәше.

5.Урда хакимлегенең нәтиҗәләре.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




53

Т.т. Идел Болгарстанына каршы монгол яулары.Җуси Олысы – Алтын урданың оешуы.







Олыслар


1.Борынгы монголлар һәм татарлар.

2.Монголлар Болгар җирендә.

3.Бату походы һәм аның нәтиҗәләре.

4.Җүчи Олысының оешуы.

5.Алтын Урданың территориясе һәм халкы.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




54

Т.т. Алтын Урданың чәчәк атуы







Корылтай

Бәкләри бәк

Үзәкләштерелгән дәүләт

Арык

Чи кирпеч

Глазурь

Мәҗлес

1.Үзбәк хан.

2.Алтын Урда ничек идарә ителгән.

3.Хуҗалык тормышы.

4.Алтын Урда шәһәрләре.

5.Алтын урда мәдәнияте.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




55

XIII – XIV гасырларда Бөек Литва кенәзлеге.







Диалект

Уния


1.Көнчыгыш Европада яңа дәүләт барлыкка килү.

2.Бөек Литва кенәзлеге төзелеше.

3.Рус җирләрен Литва дәүләтенә кушуның әһәмияте.

4.Рус, белорус һәм украин халыклары оешу.

5.Литва һәм Польша союзы.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




56

XIV гасырның I яртысында Төньяк – Көнчыгыш Русьта Мәскәү князьлегенең көчәюе.

Иван Калита.







Вассал бәйлелек

Бистәләр


1.Төньяк-Көнчыгыш Русьның сәяси төзелеше.

2.Бөек кенәзлек итү өчен көрәш.

263.Иван Калитаның идарә итүе.

4.Иван Калита заманында Мәскәү.

5.Мәскәүнең күтәрелү сәбәпләре.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




57

XIV гасырның II яртысында рус җирләрен җыю. Куликово сугышы.







Фланг

Засада полкы


1.Мәскәү – төньяк-көн- чыгыш рус җирләрен берләштерү үзәге.

2.Русь азатлык көрәшенә әзерләнә.

3.Мамайның Руська яу чабуы.

4.Куликово кырында сугыш.

5.Туктамыш явы. Куликово сугышының әһәмияте.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




58

XIII гасырның II яртысында – XIV гасырда рус җирләрендә мәдәният үсеше.







Эпос

“устав”, “ярымустав”

Фасад

крепость

1.Төньяк-көнчыгыш рус җирләрендәмәдәният яңарышы башлану.

2.Китаплар, елъязмалар.

3.Халык авыз иҗаты, әдәбият.

4.Төзелеш һәм рәсем сәнгате.





А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




59

XIII-XIV гасырларда илебез территориясендәге халыклар һәм дәүләтләр.Кабатлау дәресе










1.Өйрәнгән материалны кабатлау.

2. Даталарны, терминнар- ны белүләрен тикшерү.

3. Биремнәр эшләү.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




Бердәм дәүләт формалашу һәм аның ныгуы. 15 нче гасыр.

60

XV гасырның I яртысында Мәскәү князьлеге.







Поместье

Помещик

“Сурож сәүдәгәрләре”

“Фряглар” (итальяннар)

“Постаучы сәүдәгәрләр”



1.Җир биләү тәртибендәге үзгәрешләр.

2.Һөнәрчелек һәм сәүдә үсеше.

3.Василий I.

4.15гасырның икенче чи- регендә кешеләр арасын- да барган сугышлар.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




61

Алтын Урданың таркалуы.







Транзит сәүдәсе

Ясак

1.Тимер һәм аның державасы.

2.Русьның көньяк-көнчыгыш чикләрендә яңа дәүләтләр барлыкка килү.

3.Халык составы.

4.Халыкның кәсепләре.

5.Яңа дәүләтләр белән Русьның үзара мөнәсәбәтләре.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




62

Т.т. Болгар Олысы. Алтын Урданың таркалуы.







Майолика

Үзара низаг

Ушкуйниклар


1.Болгар җире яраларын дәвалый.

2.”Җүчи Олысы ханна- рының алтын тәхете”.

3.Алтын Урданың тарка- ла башлавы һәм көчсез- ләнүе.

4.Алтын Урданы берләш терүгә соңгы омтылыш.

Дәүләтнең тәмам таркалуы.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




63

Рус җирләрен берләштерүнең тәмамлануы. Иван III







Боярлар думасы

Держава

Җирле тәртип (местничество)

Мономах бүреге

Салымнар

Скипетр

Туендырып тору

Үзәкләштерелгән дәүләт

1.Новгородны Мәскәү кенәзлегенә кушу.

2.Русьта Урда хаким- леген юк итү.

3.Рус җирләрен берләш- терүнең төгәлләнүе.

4.Бөек кенәз хакимия- тенең көчәюе.

5.Идарә органнары.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




64

XV гасырның II яртысында XVI гасыр башында Россия дәүләте һәм халкы.








Йолым (пожилое)

өстенлекләр (привилегии)

Чин

Ирекле кешеләр (казаклар)

1.Россия дәүләтенең “затлы кешеләре”: кенәзләр һәм боярлар.

2.Алпавытлар (помещики)

3.Крестьяннар иреген чикләү.

4.Шәһәр халкы.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




65

Т.т. Урта Иделдә яңа дәүләтнең тууы.







Диван

Карачи

әмир

бәк

морза

углан

сюзерен

1.Болгар җирләренең аерымлануы.

2.Билекнең ханлыкка әверелүе.

3.Территориясе һәм халкы.

4.Дәүләт төзелеше.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




66

Т.т. Казан ханлыгының хуҗалыгы һәм мәдәнияте.









Манара

Чүкеп рәсем төшерү (гравировка)

Ярлыклар

1.Хуҗалык тормышы.

2.Казан – дәүләтнең башкаласы.

3.Казан ханлыгының мәдәнияте.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




67

XV гасырда – XVI гасыр башында рус мәдәнияте.







Поэма

Регалияләр

“Мәскәү - Өченче Рим” теориясе

“Хронограф”

1.15 гасыр – 16 гасыр башында рус мәдәния- тенең үзенчәлекләре.

2.Иҗтимагый фикер үсеше һәм елъязмалар.

3.Әдәбият.

4.Төзелеш һәм рәсем сәнгате.




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




68

Т.т. Казан ханлыгы: мөстәкыйльлектән – бәйлелек кә һәм һәлакәткә.







Протекторат


1.Казан ханлыгы – мөстәкыйль дәүләт.

2.Вассал бәөлелектә.

3.Хакимияттә - Кырым ханнары.

4.Казан ханлыгының алынуы.




Ф.Ш.Хуҗин, В.И.Пискарев «Татарстан тарихы», 2004 ел.




69

Борынгы чордан алып XV гасырга кадәр Россия дәүләтенең үсеше бүлеген кабатлау










1. Барлык материалны гомумиләштерү




А.А.Данилов «Россия дәүләте һәм халыклары тарихы», 2008 ел.




70

Йомгаклау