Автореферат диссертации на соискание ученой степени
Вид материала | Автореферат диссертации |
- Автореферат диссертации на соискание ученой степени, 378.33kb.
- Автореферат диссертации на соискание учёной степени, 846.35kb.
- Автореферат диссертации на соискание ученой степени, 267.76kb.
- Акинфиев Сергей Николаевич автореферат диссертации, 1335.17kb.
- L. в экосистемах баренцева моря >03. 02. 04 зоология 03. 02. 08 экология Автореферат, 302.63kb.
- Автореферат диссертации на соискание ученой степени, 645.65kb.
- Автореферат диссертации на соискание ученой степени, 678.39kb.
- Автореферат диссертации на соискание ученой степени, 331.91kb.
- Автореферат диссертации на соискание ученой степени, 298.92kb.
- Автореферат диссертации на соискание ученой степени, 500.38kb.
СПИСОК ОПУБЛИКОВАННЫХ РАБОТ ПО ТЕМЕ ДИССЕРТАЦИИ
а) монографии:
- Конкуренция: теория и механизмы развития. Алматы, 2003. – 130 с. (9,0 п.л.).
- Монополистическая власть. Алматы, 2010.- 254с. (15,9 п.л.).
- Отношения собственности в рыночной трансформации Казахстана. Астана: Фолиант, 2003.- 264с. (13,86 п.л.) (в соавторстве).
- Формирование конкурентоспособности Казахстана: теория и практика/Под реакцией Е.Б.Жатканбаева, К.И.Байзаковой.- Алматы, 2006.- 201с. (0,4 п.л.) (в соавторстве).
- Устойчивое развитие Казахстана в условиях глобализации: модели, стратегии, приоритеты и механизмы реализации / Ответ ред.д.э.н. проф., академик НАН РК О.Сабден, д.э.н., проф. Н.К.Нурланова - Алматы: ИЭ МОН РК, 2008.- Кн.2 – 272с. (0,94 п.л.) (в соавторстве).
б) учебные пособия:
- Конкурентные стратегии бизнеса. Учебное пособие.Алматы, 2010.- 284с. (17,75 п.л.).
- Экономическая стратегия предприятия. Учебно-методическое пособие, Алматы.- 2010. -115с. (7,0 п.л.).
в) публикации, в изданиях рекомендованных Комитетом по контролю в сфере образования и науки МОН РК:
- Конкуренция и монополия: антогонизм и синтез //Экономика и статистика, 2003г.- №1.- С. 10-14.(0,5 п.л.) (в соавторстве).
- Ценовая конкуренция: мотивы и последствия //Казахстан-спектр, 2003г.- №1.- С. 35-40.(0,5 п.л.).
- Экономические кризисы: механизмы и факторы развития //Экономика и статистика, 2004г.- №3.- С.50-55. (0,5 п.л.) (в соавторстве).
- Антимонопольная политика и развитие конкурентных отношений в национальной экономике //Казахстан-спектр, 2005г.- №1.- С. 42-48. (0,5 п.л.).
- Угрозы экологии Казахстана и пути их предотвращения //Экономика: стратегия и практика, 2008г. - №4.- С.50-57. (0,5 п.л.).
- Экономическая концентрация как фактор монополизации экономики //Вестник ЕНУ им.Л.Н.Гумилева, 2009г.-№5.-С 226-233. (0,5 п.л.).
- Экономическая категория «монополия»: сущность содержание и факторы устойчивости //Вестник ЕНУ им.Л.Н.Гумилева. 2010г.- №1.- С. 242-247. (0,4 п.л.).
- Механизм оценки степени монополизации рынка на основе анализа наличия барьеров входа //Вестник КазЭУ им. Т.Рыскулова. 2010г.- №1.- С.287-292. (0,5 п.л.).
- Финансово-промышленная группа как организационная форма монополии: причины возникновения и последствия развития//Вестник Евразийского гуманитарного института. 2010г. - № 2.- С.83-89.(0,5 п.л.).
- Стимулирование открытости и прозрачности деятельности как фактор эффективности монополистических субъектов экономики //Наука и образование Южного Казахстана. Серия: Экономические науки. 2010г.- №2.- С.116-121. (0,45 п.л.).
- Монополистическая власть в системе властных отношений //Саясат-POLICY. 2010г.- № 5.- С.12-16.(0,5 п.л.).
- Транснационализация бизнеса как форма монопольного контроля в условиях глобализации мировой экономики //Вестник КазНУ им.аль-Фараби. Серия: Экономическая. 2010г. -№1.-С.23-27.(0,5 п.л.).
- Альянсы как форма монопольного поведения //Аль-пари. 2010г.- № 2.- С.76-79.(0,5 п.л.).
- Картель как форма монополистического контроля на международном рынке //Евразийское сообщество. 2010г.- №2.-С.17-22.(0,5 п.л.).
- Монополистическая власть труда в Казахстане// Труд в Казахстане: проблемы факты комментарии. 2010г. -№ 7.- С.2-5 (0,37 п.л.).
- Экономико–административные барьеры для конкуренции //Магистраль. 2010г. -№3.- С.70-75. (0,5 п.л.).
г) публикации в зарубежных изданиях:
- Патент как технологическая монополия //Международные научные исследования. 2010г.- №1-2.- С.53-56.(0,5 п.л.)
- Неформальные отношения в экономике как следствие монополизации //Экономика и финансы. 2010г.- №4.- С.25-30.(0,47 п.л.)
- Власть организованных групп интересов как вид неформальной монополии //Федерация. 2010г.- №4.- С.4-9.(0,45 п.л.)
- Стратегия государства в отношении недобросовестного поведения хозяйствующих субъектов //Объединенный научный журнал. 2010г.- №4.- С.4-6.(0,37 п.л.)
- Regulation of Monopolies in Economy Experience of the Republic of Kazakhstan // Nauka i studia. 2010.- №5.- Р.44-54. (0,5 п.л.).
д) публикации в других изданиях:
- Факторы монополизации хозяйствующих субъектов в экономике Казахстана //Вестник КазНПУ им. Абая. 2009.- № 4.- С.33-38. (0,3 п.л.).
- Интеграция бизнеса в условиях экономического кризиса// Материалы международной научной конференции, посвященной 75-летию академика НАН РК Кошанова А.К. «Общественные науки Казахстана в условиях формирования информационно-инновационной парадигмы», 12 октября 2009г.-Алматы: КазНПУ им.Абая, 2009. -848с.- С.289-295. (0,3 п.л.)
- Стратегические факторы повышения конкурентоспособности экономики Казахстана //Материалы международной научно-практической конференции «Конкурентоспособность национальной экономики в контексте устойчивого развития»: 22-23 декабря 2005г.-Алматы: КазНПУ им.Абая, 2005г. -579с.- С.139-145. (0,3 п.л.).
- Экономическая власть монополий как объект антимонопольного регулирования в посткризисной экономике Казахстана // Материалы международной научно-практической конференции «Стратегия экономического развития РК: посткризисный период».11 декабря.- Алматы. 2009г. – С.150-155.(0,3 п.л.).
- Экономический механизм развития конкуренции в Республике Казахстан //Материалы Республиканской научно-практической конференции «Экономика Казахстана и перспективы ее интерации», посвященной 10-летию ЕНУ им. Л.Н.Гумилева.- Астана: Изд-во ЕНУ. 2006. -320с.- С.218-221. (0,3 п.л.).
ТҮЙІНДЕМЕ
Азатбек Толқын
Ұлттық экономикадағы монополистік билік және антимонополиялық реттеу: теориясы, әдіснамасы, тетіктері
08.00.01 – экономикалық теория - 08.00.05 – экономика және халық шаруашылығын басқару (қызмет саласы мен ортасы бойынша)
Зерттеудің пәні. Монополистік билік қатынастары.
Зерттеу жұмысының нысаны Қазақстан экономикасы болып табылады.
Зерттеудің мақсаты. Монополиялық биліктің теориялық және әдіснамалық негізін негіздеу және оның заңдылықтары мен оларды реттеу тетіктерін әзірлеу, Қазақстанда бәсекелестікті дамыту жұмыстарын жүргізу.
Зерттеу әдістері. Жұмыста антимонополиялық реттеу мен монополиялық билікті құрылымдау механизмін құру, аналитикалық болжамдар мен әдіс-тәсілдер негізінде құрылған жүйелік тәртіптің әдіснамасы қолданылды.
Негізгі ғылыми қағидалар мен олардың жаңалығы:
- Монополиялық билік қатынасының теориялық негізі тереңдетілген және дамытылған:
- қағидалары мен белгілері және қызметтері енген монополиялық биліктің ғылыми аппараты құрылды;
- «монополиялық билік» категориясының авторлық түсіндірме таңдап алуға мүмкіндік беретін әділ белгілерінің таңдауы жүргізілді;
- Сараптама жасалып, монополияға әлеуметтік-экономикалық құбылыс деген баға берілді:
- экономикадағы монополия дуализмі анықталды;
- монополияның үстемді, шектеулі, бақталастық түрлері анықталды;
- монополияның ұйымдастық пішін қызметінің тиімділігіне бағалау жүргізілді.
3.Монополиялық биліктің институциаландырылу пішіні әдіснамалық дәлелденілді:
- монополиялық биліктің институтциаландырылу заңдылықтары негізделді;
- өз бетімен құрылған тұтынушы құрылымына сәйкес ұйымдасқан топтардың монополизмі анықталынды;
- технологиялық монополияның белгілері құрылды;
- әлемдік тәжірибені ескере отырып, әкімшілік институт монополизмінің әсерін төмендететін шаралар құрылды.
4.Монополиялық қатынасты тарату шарттарын бағалауға байланысты жүйелік жолы құрылды:
- экономикадағы монополияның факторларын негіздеу жүргізілді;
- ұлттық экономиканың монополиялануының деңгейіне бағалау жүргізілді;
- нарық субьектінің монополиялық билігінің деңгейін бағалаудың әдісі ұсынылды.
5. Мемлекеттік антимонополиялылық реттеуді дамытудың құрылымы құрастырылды:
- шаруашылық субьектісінің үстемділігін бағалауға дифференциялық жолдың керектігі негізделінді;
- нарық субьектілерінің келеңсіз іс-әрекеттерін болдырмауға байланысты іс-шаралар ұсынылды;
- Кедендік одақ құрылымы аясында монополиялық субьекттерге байланысты қолданылатын бірыңғай іс-шараларды іске асыру туралы ұсыныстар құрылды.
6.Монополиялық билік субьектілерінің бақталастықтық қызметтерінің құрылымы жасалды:
- жаһандандыру заңдылығы анықталынды;
- ұлттық монополиялық жүйелердің ұлтаралыққа айналу сатысы анықталынды;
- алыстан иемденудің монополиялық билік субьектілерін халықаралық бақталастық аясына «ығыстыру» процессі ретінде негізделінді.
Енгізу дәрежесі. Зерттеудің ғылыми нәтижелері Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде еңгізілді және Алматы қаласының жолаушылар көлігі мен автомобильды жолдар бакскармасының стратегиялық даму жоспары мен басқару құжаттарында орын алды.
Қолдану аясы. Жұмыстың теориялық, әдіснамалық, практикалық қағидалары мен қорытындылары монополияға қарсы және социалдық пен инновациялық саясаттының ғылыми негіздеуін жасағанда мемлекетті басқару органдарымен пайдаланылуы мүмкін.
Жұмыстың ғылыми-практикалық маңызы. Жұмыстың негізгі теориясы мен нәтижелері мемлекеттік басқару органдарының антимонополиялық, әлеуметтік, инновациялық саясаттың дамуына бағытталған. Ғылыми зерттеудің негізгі натижелер экономиканың нақты секторының субьектілерінің жұмыстарында қолданыла алады Диссертациялық зерттеудің материалдары экономикалық пәндер бойынша дәріс беруде кеңінен қолдануға болады.
THE RESUME
Azatbek Tolkyn
The monopolistic power and antimonopolistic regulation in national economy: theory, methodology, mechanisms
8.00.01 – Economic theory 8.00.05 – Economy and management of national economy (in branches and field of activity)
The subject of searching is attitude of monopolistic power.
The object of searching is economy of Kazakhstan.
The aim of searching is theoretical and methodological basis of monopolistic power normality exploited of schemes in formation mechanisms of normality and competitions developments in Kazakhstan.
Methods of searching methodological systems are put in practice functional, logical compare, analyses, economic and statistic methods.
The scientific news of results of dissertational searching are put in next:
- Theoretical basis of monopolistic power made deeper and developed :
- the scientific apparatus of monopolistic power was cultivated in insertion of principles, criteria, functions;
- the model of monopolistic power was made.
- Taking analyses and making marks of monopoly as social-economical subjects:
- the monopoly has dual character which is shown in the social and economic effect;
- it is based on classification principles of types monopoly domination, competition, limitation.
- The monopole processing, the essential power are necessary for economical achievement:
- the monopolies possessing, the essential power are necessary for economical achievement of fast rates of economic progress;
- the modern branch it is divided into several large firms, which are proportional to market force, incorporate to provide availability of resources to scientific researches and workings out;
- the power which does possible for firm to have some influence on the prices, provides that following incomes will not be transferred public by imitators before expenses on workings out can be compensated.
- In the conditions of management system of managing national economy monopolisation has got special scale:
- the internal resources of monopolisation saved up in this environment as they were generated in institutional conditions, opposite to conditions of classical market economy;
- the high production concentration ratio provided specific competitive advantages both in the national economy and in the world economy;
- the state legally considered the given process as scale threat of integrity and efficiency of functioning of a management system.
- Owing to action of economic laws, concentration cannot be carried out infinitely long, there are limits of its efficiency at which achievement return process will begin:
- the statements put of getting new schemes of financial development in innovational subject of natural monopoly;
- the measures were offered in prevention and non-admission practice unfair behavior of subjects in the market;
- the measures were in carrying out in unit measures in attitudes of monopoly subjects in Custom’s unit.
- Got in the inheritance high-concentrated manufactures have proved to Kazakhstan the inability effectively to function in new market conditions:
- the organization of market economy at the development present stage again created enterprises which began to unite in the new integrated market structures;
- the characteristic of monopoly researchers use the term «the dominating company» or «the managing subject occupying a leading position.
Degree of introduction. Basic positions of dissertation were included in ENU named by Gumilev L.N., sounded their reflection in plans of strategic development and in other leading documents of passenger transport’s automobile road direction Almaty.
Sphere of applications. Basic theoretical, methodological positions and conclusions can be used by government direction for science ground of tendencies of development antimonopoly social and innovation politic.
Science-practice significance of dissertation. Methodological positions and practice exploitation in sphere of open stimulation and transparence of exclusive subjects market’s activity, measures for admissibility of unscrupulous methods in competition, also can be used in government and in subjects of real sector of economy, social and non-government establishments. Material of dissertation can be used in teaching of economy theory, and macro economy, micro economy applied economy, management.
Подписано в печать 10. VII.2010 г.
формат 60х84 1/16
усл. печ. л. 2,5
тираж 130 экз.
1 D.Wrong Some Problems in Defining Power//Power: Critical Concepts/ ed.by John Scott/Vol/1 London: Rontledge, 1994.; М. Вебер Политика как призвание и профессия// Вебер М. Избранные произведения. М.: Прогресс, 1990.-С.645.; A.Etzioni 1968 The Active Society: A Theory of Societa1 and Political Processes. L.: Collier-Macmillan:N.Y.:The Free Press.; Ф.Ницше Воля к власти (опыт переоценки всех ценностей). М.: Издательство: Культурная Революция, 2005. – С. 880.
2 А.Смит Исследование о природе и причинах богатства народов. М., 1935; М.Бест Новая конкуренция. Институты промышленного развития: Пер. с англ. М.: ТЕИС, 2002.-356 с.; Р. Коуз Проблема социальных издержек. Фирма, рынок и право: Пер. с англ. М.: Дело ЛТД, 1993;. А. Маршалл Принципы экономической науки: Пер. с англ. В 3 т. М.: Издательская группа «Прогресс», 1993; Дж. Милль Основы политической экономии: Пер. с англ. В 3 т. М.: Изд-во «Прогресс», 1980. Т. 1.- 495 с.; Дж. Робинсон Экономическая теория несовершенной конкуренции: Пер. с англ. М.: Прогресс. 1986. - 471 с.; Дж. Стиглер Теория олигополии. Вехи экономической мысли. СПб.: Экономическая школа, 1999; Э.Чемберлин Теория монополистической конкуренции: Реориентация теории стоимости: Пер. с англ. М.: Экономика, 1996.-351 с.
3 Авдашева С.Б., Розанова П.М. Теория организации отраслевых рынков. М.: ПЧП «Изд-во Магистр», 1998.- 320 с.; Шаститко А.Е. Альтернативные формы экономической организации в условиях естественной монополии. - М., 2000; Юданов А. Ю. Конкуренция: теория и практика: Учебно-практическое пособие. М.:Гном-Пресс, 1998.- 384с.
4 Князева И. В. Процессы концентрации на товарных рынках: методы антимонопольного регулирования. – Новосибирск: СибУНК, 2001.
5 Клюзина С. В. Монополия и локальная монополия как ее тип: история вопроса, методология, теория и практика. Диссертация … доктор экономических наук – М. 2005. –424с.;
6 Дементьев В.В. Экономика как система власти. Донецк: «Каштан», 2003. – 245с.
7 Баймуратов У. Б. Социализация в экономике: от индивида до государства // Том 5 Избранные научные труды.- Алматы: Экономика, 2005.- 320с.; Отношения собственности в рыночной трансформации Казахстана./ Кошанов А.К., Рамазанов А.А. и др.- Астана: Фолиант, 2003.- 264с.; Государство и бизнес. Менеджмент государственного сектора/Мамыров Н.К., Саханова А.Н.и др. – Алматы: Экономика, 2002. – 736с.; Искалиев М. Д. Экономика ілімінің көрнекті өкілдері. Оқу-әдістемелік құралы.- Алматы, 2008. -300 б.; Корпоративное управление: учебник / Н. В. Никифорова, О. А. Яновская. - Алматы : Экономика, 2005. - 320 с.; Рамазанов А.А. Диалектика отношений собственности. – Алматы, 2004.- 226с.; Айнабек К.С. Диалектика рыночной экономики. - Астана: Фолиант, 2001. - 288 с.
8 Рузанов Р.Рыночная власть в системе экономических отношений (на примере Республики Казахстан). Автореферат диссертации… кандидата экономических наук – Алматы, 2005.- 25с.
9Сагиева Р.К. Естественные монополии: стратегия эффективного функционирования. Автореферат диссертации… доктора экономических наук.- Алматы, 2006.- 46с.
10 Справка № 3-5-18 от 25.01.2010г.
11 Справка о внедрении №04-07/1189 от 27.04.2010г.
12 Диплом лауреата Первой премии Ассоциации экономистов Казахстана, от 14 мая 2004г.
13 Справка о внедрении №Ш-627, от 08.12.2009г.