Усталяванне савецкай грамадска-палiтычнай сiстэмы СЮ СССР i БССР
Информация - История
Другие материалы по предмету История
квiт i зблiжэнне нацый даваСЮ найлепшы плён менавiта на Беларусi.
Абсалютызацыя iдэi iнтэрнацыяналiзму СЮ спалучэннi са сталiнскiмi метадамi iх ажыццяСЮлення выразна выявiлi сябе СЮ мiжнароднай палiтыцы СССР. Не палепшылася становiшча i з прыходам на пасаду
Генеральнага сакратара Ю.Андропава (з лiстапада 1982 па люты 1984). З улiкам псiхафiзiчнага стану партыйнага кiраСЮнiцтва наяСЮнаiь у СССР велiзарнай колькаii ядзернай зброi не выключала магчымаii iх выкарыстання. Пасля таго, як у 1984г. савецкi знiшчальнiк збiСЮ паСЮднёва-карэйскi пасажырскi самалёт, многiя краiны свету сапраСЮды атрымалi падставу лiчыць СССР iмперыяй зла.
Ва СЮнутранай палiтыцы Ю. АндропаСЮ спрабаваСЮ удасканалiць сiстэму за кошт яе ачышчэння ад часткi карумпаванай наменклатуры i СЮмацавання дыiыплiны СЮ грамадстве, але рабiСЮ гэта сталiнскiмi метадамi, i не меСЮ поспеху. Пасля яго смерцi i прыходам да СЮлады К. Чарненкi (люты 1984-сакавiк 1985) гэтая кампанiя iiхла. Новы лiдэр заняСЮ вышэйшую пасаду, будучы СЮ стане смяротнай хваробы, i як кiраСЮнiк нiчым iстотным не вызначыСЮся. Частыя перабраннi кiраСЮнiцтва з асяроддзя старых марксiстаСЮ-ленiнцаСЮ, пераiменаваннi у iх гонар гарадоСЮ i устаноСЮ, у лепшым выпадку, не спрыялi павышэнню аСЮтарытэту партыi, а з другога боку, сведчылi аб пагаршэннi маральна-палiтычнага клiмату СЮ СССР.
Перыяд з 1964 па 1985гг. па вартаii часта называюць часам застою, страчаных магчымаiей, крызiсу марксiiка-ленiнскай iдэалогii i сацыялiстычнай сiстэмы гаспадарання. Для БССР гэта час росквiту iдэйна-палiтычнага канфармiзму грамадзян, пашырэння сярод iх нацыянальнага нiгiлiзму i заняпаду беларускай школы.
7. Спробы мадэрнiзацыi савецкай грамадска-палiтычнай сiстэмы СЮ перыяд перабудовы
З сярэдзiны 1980-х гг. у грамадстве СЮзрастала СЮсведамленне неабходнаii перамен да лепшага. Такiя ж настроi СЮзнiклi нават у часткi членаСЮ ЦК КПСС. У iх лiку быСЮ таксама М.С. ГарбачоСЮ, у сакавiку 1985г. абраны Генеральным сакратаром партыi. Менавiта з iм звязана новая эпоха СЮ гiсторыi СССР перабудова, сутнаiь якой мыслiлася СЮ стваральнай працы па СЮдасканаленнi сацыялiзму, а яе мэтай у паскарэннi прагрэсу савецкага грамадства. Першым крокам у гэтым напрамку сталi заканадаСЮчыя акты ЦК КПСС i СаСЮмiна СССР ад 7 i 16 мая 1985г., скiраваныя супраць пянства. Самi працоСЮныя выразнага энтузiязму да заклiкаСЮ аб удасканаленнi сацыялiзму не выказвалi, а антыалкагольную кампанiю сустрэлi СЮ цэлым адмоСЮна. Менавiта таму на XXVII зездзе КПСС (25 лютага 6 сакавiка 1986), якi пацвердзiСЮ курс на паскарэнне сацыяльна-эканамiчнага развiцця СССР, гаворка пайшла аб неабходнаii свядомага, асэнсаванага СЮдзелу СЮсiх савецкiх людзей у абвешчаным партыяй курсе. У гэтай сувязi дэпутаты выказалiся за дэмакратызацыю грамадскага жыцця i яе атрыбут галоснаiь.
Моцнай перашкодай на шляху абвешчанага партыяй курса зрабiлася Чарнобыльская катастрофа 26 красавiка 1986г., якая, акрамя iншага, чарговы раз выявiла iснуючай сiстэмы гаспадарання i кiравання.
Адным са спосабаСЮ зняцця маральна-псiхалагiчнай напружанаii СЮ грамадстве стала прадастаСЮленне старонак газет i часопiсаСЮ для выступлення простых грамадзян з крытычнымi заСЮвагамi, скаргамi, прапановамi i г.д. М. ГарбачоСЮ свядома iшоСЮ на развiццё галоснаii, будучы СЮпэСЮненымi СЮ ачышчальнай сiле праСЮды i адкрытай, зразумелай людзям палiтыкi. З яго дазволу СЮ снежнi 1986г. у Маскву са ссылкi вярнуСЮся iдэйны лiдэр дысiдэнтаСЮ акадэмiк А. СахараСЮ, што значна павысiла давер iнтэлiгенцыi да палiтыкi перабудовы.
Студзеньскi (1987) Пленум ЦК КПСС прыняСЮ новую рэфарматарскую стратэгiю абяднання сацыялiзму з дэмакратыяй i рынкам так званую мадэль сацыялiзма з чалавечым тварам. ЛiстападаСЮскi (1987) Пленум ЦК пайшоСЮ яшчэ далей: з нагоды 70-годдзя Вялiкага Кастрычнiка на iм была прадпрынята спроба асэнсавання СЮсяго шляху пабудовы сацыялiзму. У вынiку партыйная элiта прыйшла да высновы, што рэвалюцыйныя лозунгi 1917г. у многiм засталiся нерэалiзаванымi. Адсюль вынiкаСЮ чарговы лозунг: Рэвалюцыя працягваецца. У гэтай сувязi абвяшчалася рэформа палiтычнай сiстэмы, скiраваная на дасягненне паСЮнаСЮладдзя СаветаСЮ, фармiравання механiзмаСЮ грамадзянскай супольнаii i прававой дзяржавы.
У 1987г. працэс развiцця галоснаii выклiкаСЮ небывалы СЮздым грамадскай цiкаваii да айчыннай гiсторыi савецкага часу. Дзякуючы публiкацыям навукоСЮцаСЮ i жывых сведак, сталi асвятляцца закрытыя раней тэмы i факты. У бiблiятэках сталi даступнымi закрытыя фонды, а СЮ архiвах спецсховiшчы.
1 лiстапада 1987г., у скверы Я.Купалы СЮ Мiнску пад час святкавання ДзядоСЮ упершыню публiчна прагучала асуджэнне сталiнскага тэрору. КiраСЮнiцтва краiны распарадзiлася аб аднаСЮленнi працы па рэабiлiтацыi ахвяр сталiнскага рэжыму. Створаная камiсiя Палiтбюро па дадатковым вывучэннi рэпрэсiй 19301940-х гг. пастанавiла рэабiлiтаваць Л.Каменева, Р. ЗiноСЮева, А.Рыкава, М.Бухарына, Л.Троцкага. У лiку iншых быСЮ рэабiлiтаваны i Дз. Жылуновiч.
ХРЖХ Усесаюзная канферэнцыя КПСС, якая адбывалася СЮ Маскве СЮ чэрвеня лiпенi 1988г., стала важнейшай палiтычнай падзеяй года. Прынятыя канферэнтамi рэзалюцыi былi скiраваны на СЮтварэнне СЮ СССР сацыялiстычнай прававой дзяржавы i грамадзянскай супольнаii на аснове лiберальных каштоСЮнаiей (прынцып падзелу СЮлад, альтэрнатыСЮныя выбары, скасаванне цэнзуры, права чалавека i iнш.).
Стымулюючым фактарам развiцця перабудовы мусiла адбыцца перадача СЮлады ад КПСС да СаветаСЮ народных дэпутатаСЮ. Вышэйшым органам дзяржаСЮнай улады мусi