Усталяванне савецкай грамадска-палiтычнай сiстэмы СЮ СССР i БССР
Информация - История
Другие материалы по предмету История
стычнай законнаii. У вынiку многiя работнiкi апарату НКУС, у тым лiку яго папярэднiк М. ЯжоСЮ, а таксама наркам БССР Б.Берман, таксама былi расстраляны.
Усяго з 1921 па 1953гг. за контрэвалюцыйныя злачынствы было асуджана 3 777 380 чал., з iх да вышэйшай меры пакарання былi прыгавораны 642 980, да зняволення 2 369 220 чал., да ссылкi i высылкi 765 180 чал. Каля 2, 9 млн былi асуджаны пазасудовымi органамi, каля 900 тыс. судамi i ваеннымi трыбуналамi.
У iх лiку былi i тыя, хто актыСЮна змагаСЮся за Савецкую СЮладу В.Кнорын, М.Крыленка, К.Ландэр, М. Калмановiч, В. Фамiн. Сiмвалам трагедыi сталiнскiх ахвяр сталi СЮрочышча Курапаты каля Мiнска, Бутава каля Масквы i iншыя меiы.
4. Грамадска-палiтычная сiтуацыя СЮ БССР у першае пасляваеннае дзесяцiгоддзе
Характэрнай рысай грамадска-палiтычнага жыцця народаСЮ СССР першых пасляваенных гадоСЮ зСЮляСЮся высокi духоСЮны СЮздым савецкiх людзей, выклiканы перамогай у Вялiкай Айчыннай вайне.
Палiтычная сiстэма паступова аднавiла сваю дзейнаiь. Як i раней, у цэнтры яе знаходзiлася РОКП(б) (з 1952г. КПСС). З разгромам фашызму аСЮтарытэт яе Генеральнага сакратара, генералiсiмуса Савецкага Саюза i старшынi Савета МiнiстраСЮ РЖ. Сталiна максiмальна СЮзрос. Нават у афiцыйным ужытку распаСЮсюдзiСЮся тытул тытул Правадыр усiх часоСЮ i народаСЮ, а перамога СЮ вайне асацыiравалася з яго iменем. У лiку наблiжаных да яго асоб былi члены Палiтбюро Л.Берыя, Г. МалянкоСЮ, В. МолатаСЮ, М. Булганiн, М. ХрушчоСЮ.
Партыйную арганiзацыю БССР узначальвалi П.Панамарэнка, са студзеня 1947г. М. ГусараСЮ, з лiпеня 1950г. М. ПатолiчаСЮ. На вышэйшыя партыйныя, савецкiя, грамадскiя пасады вылучалiся былыя кiраСЮнiкi падполля i партызанскага руху РЖ. Варвашэня, В. КазлоСЮ, РЖ. Кожар, С. Прытыцкi. Шэрагi КП(б) Б iмклiва павялiчвалiся. Так, у пачатку 1945г. у яе складзе налiчвалася 29 515, 1951г. 116 663, 1954г. 129 585 камунiстаСЮ i кандыдатаСЮ у члены партыi.
Выбары СЮ ВярхоСЮны Савет СССР (1946), ВярхоСЮны Савет БССР (1947), мяiовыя Саветы (1948, 1950), а таксама народных суддзяСЮ i народных засядацеляСЮ па-ранейшаму былi безальтэрнатыСЮнымi, але надзвычай масавымi, i прайшлi пад лозунгам падтрымкi блоку камунiстаСЮ i беспартыйных. Як i раней, праца СаветаСЮ была фактычна зведзена да СЮхвалення, станоСЮчага каментавання i адпаведнай канкрэтызацыi партыйных рашэнняСЮ.
Характэрнай рысай грамадска-палiтычнага жыцця канца 1940-пачатку 1950-х зяСЮлялася аднаСЮленне рэпрэсiй. Так, у вераснi 1950г. па ленiнградскай справе было расстраляна 6 высокапастаСЮленых дзяржаСЮных дзеячаСЮ. Рэпрэсii былi выкарыстаны i СЮ дачыненнi шырокага кола грамадзян СССР: жыхароСЮ Прыбалтыкi, Заходняй Беларусi i Заходняй Украiны, дзе адбывалася калектывiзацыя i разам з ёй высылка СЮ Сiбiр класава чужых элементаСЮ. Пад падазрэнне спецслужбаСЮ трапiлi практычна СЮже жыхары часова акупiраванай фашыстамi тэрыторыi БССР, у тым лiку члены мiнскага падполля. ПаэтыС. Шушкевiч, С. ГрахоСЮскi i iнш. былi iзноСЮ арыштаваны i высланы з Беларусi. Мiнiстр асветы БССР П. Саевiч па абвiнавачаннi у супрацоСЮнiцтве з югаславамi быСЮ асуджаны на 25 год турмы. У 1948г. на падставе сфальсiфiкаванай справы Антыфашыiкага яСЮрэйскага камiтэта у СССР пачалiся рэпрэсii сярод яСЮрэйскай iнтэлiгенцыi. Так, 13 студзеня 1948г. у Мiнску быСЮ забiты народны артыст СССР С. Мiхоэлс. А справа СЮрачоСЮ, якiя быццам планавалi атруцiць вышэйшых дзяржаСЮных асоб, выклiкала СЮсплёск юдафобii на дзяржаСЮным узроСЮнi.
Умовы халоднай вайны прымусiлi партыйнае кiраСЮнiцтва СЮзмацнiць iдэйна-палiтычнае выхаванне насельнiцтва. Так, у 1946г. яго жорсткай крытыцы падверглiся рэдактары часопiсы Звезда i Ленiнград, аСЮтары кiнафiльма Вялiкае жыццё У нямiлаiь трапiлi лiтаратары Г.Ахматава i М.Зошчанка
АктыСЮнаiь iдэалагiчных i следам карных службаСЮ выявiлася СЮ бiблiятэчнай i выдавецкай справах, калi СЮ 1948г. ГалоСЮлiт СССР забаранiСЮ для грамадскага чытання 185 назваСЮ кнiг.
На хвалi прапаганды СЮсяго савецкага лiчылася непатрыятычным станоСЮчыя ацэнкi заходняй культуры, навукi тэхнiкi. Таму барацьба супраць бязроднага касмапалiтызму i нiзкапаклоннiцтва перад Захадам таксама стала характэрнай рысай грамадскага жыцця СССР. Так, у лiк нiзкапаклоннiкаСЮ трапiлi прыхiльнiкi не прызнанай на той час у СССР навукi генетыкi. 22 лiстапада 1947г. акадэмiк А.Жэбрак за крытыку мiчурынскага напрамку бiялогii СЮ амерыканскiм часопiсе Science быСЮ адхiлены ад пасады прэзiдэнта АН БССР.
Важнейшым сродкам у фармiраваннi СЮ савецкiх грамадзян iдэйнага iмунiтэту супраць буржуазнай iдэалогii зяСЮлялася сiстэма прапаганды, якая ахоплiвала СЮсе дзяржаСЮныя i грамадскiя структуры ад дзiцячых садочкаСЮ да ВНУ. Усхваленне Сталiна як Ленiна сёння зяСЮлялася калi не асноСЮнай, то адной з галоСЮных частак iдэйна-прапагандыiкай работы.
Уздым яе прыпаСЮ на снежань 1949г., калi паСЮсюдна СЮ СССР iшло святкаванне юбiлею правадыра. З гэтай нагоды СЮ БССР адбылося 31 500 мiтынгаСЮ з удзелам 3 млн чал. Група пiсьменнiкаСЮ i паэтаСЮ напiсала Пiсьмо вялiкаму Сталiну СЮ слаСЮнае 70-годдзе дня нараджэння ад беларускага народа. У яго ж гонар у 1952г. у Мiнску быСЮ узведзены найвялiкшы СЮ краiне манумент.
Такiм чынам, пасля вайны грамадска-палiтычнае жыццё СЮ БССР уваходзiла СЮ звыклае, апрабаванае рэчышча. Перамога над фашызмам не змянiла прыроды сталiнскага рэжыму. У яго аснове ляжала жорсткая цэнтралiзацыя СЮсiх бакоСЮ жыцця, неймавернае СЮсхваленне асобы РЖ. Сталiна, непрымiрымае стаСЮленне да станоСЮчых ацэнак замежных дасягненняСЮ навукi, тэхнiкi, культуры. Раза