Усталяванне савецкай грамадска-палiтычнай сiстэмы СЮ СССР i БССР
Информация - История
Другие материалы по предмету История
м з мабiлiзацыяй народа на стваральную працу скiраваную на аднаСЮленне i далейшае развiццё гаспадаркi, грамадскага i культурнага жыцця, шырока практыкавалiся метады адмiнiстрацыйнага прымусу. Распачатая СЮ Заходняй Беларусi гвалтоСЮная калектывiзацыя прыводзiла да новых ахвяр i пашырала сацыяльную базу антысавецкiх бандфармiраванняСЮ.
Дзейнаiь спецслужб спалучалiся з шырокай падазронаiю СЮлад да людзей, хто СЮ часы вайны трапiСЮ пад нямецкую акупацыю, у тым лiку партызан i падпольшчыкаСЮ. Антысемiтызм, барацьба з бязродным касмапалiтызмам характэрныя рысы сталiнскага рэжыму апошнiх год яго iснавання. Разам з тым складанае палiтычнае становiшча, што iснавала СЮ БССР, нiвелiроСЮвалася працоСЮным энтузiязмам па адраджэннi эканомiкi i культуры, паступовым павышэннем жыццёвага СЮзроСЮню людзей, высокай iдэйнай свядомаiю, верай у партыю i правадыра. Перажытая вайна здавалася iм самай страшэннай бядой, у параСЮнаннi з якой недахоп прадуктаСЮ харчавання, тавараСЮ народнага спажывання, дрэнныя жыллёвыя СЮмовы, i нават пагроза рэпрэсiй лiчылiся часовымi цяжкаiямi.
5. Асаблiваii працэсу дэмакратызацыi грамадска-палiтычнага жыцця СЮ БССР у другой палове 50-х 60-я гг. ХХ ст.
Пачатак змен да лепшага СЮ СССР, у тым лiку i БССР, быСЮ звязаны са смерцю Сталiна 5 сакавiка 1953г. i перастаноСЮкамi у вышэйшых эшалонах улады. Так, пасаду Старшынi Савета МiнiстраСЮ заняСЮ Г. МалянкоСЮ. М. ХрушчоСЮ узначалiСЮ Сакратарыят ЦК, Л.Берыя Мiнiстэрства СЮнутраных спраСЮ (з уключэннем у яго склад Мiнiстэрства дзяржаСЮнай бяспекi), М. Булганiн Мiнiстэрства абароны, К. ВарашылаСЮ ВярхоСЮны Савет СССР.
У сродках масавай iнфармацыi чаiей стала праводзiцца думка пра калектыСЮнае кiраСЮнiцтва. У сталiцы БССР, аблаiях i раёнах адбывалiся пленумы, прысвечаныя СЮмацаванню калегiяльнаii у рабоце партыйных органаСЮ, развiццю крытыкi i самакрытыкi, павышэнню адказнаii камунiстаСЮ. Тым часам у Прэзiдыуме ЦК памiж уладальнiкамi ключавых пасад пачалася барацьба за вызначальны СЮплыСЮ i аднасобную СЮладу. Каб знайii падтрымку СЮ масах грамадзян, Л.Берыя перапынiСЮ справу СЮрачоСЮ i аддаСЮ загад аб частковы вызваленнi рэпрэсiраваных асоб. У вынiку на волю выйшлi 1 181 264 з 2 526 402 асуджаных, галоСЮным чынам, па крымiнальных артыкулах.
Большаiь партыйнай элiты выказвала апасенне, што з перамогай Л.Берыя СЮ краiне СЮсталюецца рэжым яшчэ больш жорсткi, чым пры Сталiне. З усведамленнем таго М. ХрушчоСЮ заручыСЮся падтрымкай маршала Г.Жукава i 26 чэрвеня на пасяджэннi Прэзiдыума ЦК арганiзаваСЮ арышт свайго канкурэнта. У вынiку Л.Берыя быСЮ выведзены з ЦК, выключаны з партыi i па прыгавору суда расстраляны. Чарговы (вераснёСЮскi) 1953г. Пленум ЦК КПСС усталяваСЮ пасаду Першага сакратара ЦК КПСС i абраСЮ на яе М.Хрушчова. З гэтага часу СЮвайшлi у практыку сумесныя пастановы ЦК КПСС i СаСЮмiна СССР, якiя павiнны былi сведчыць аб узмацненнi функцый СаветаСЮ. Але, як i раней, вызначальную ролю ва СЮсiх сферах жыццядзейнаii краiны адыгрывалi партыйныя органы. На 1 студзеня 1954г. у КПСС налiчвалася 6, 9 млн камунiстаСЮ, з якiх 129 585 у складзе КПБ.
Партыйнае i савецкае кiраСЮнiцтва рабiлi захады, накiраваныя на прадухiленне СЮ будучым парушэнняСЮ законнаii. У сакавiку 1954г. iзноСЮ аднаСЮляСЮся партыйны кантроль над дзейнаiю сiлавых мiнiстэрстваСЮ. Так, МДБ выводзiлася з МУС i рэарганiзоСЮвалася СЮ Камiтэт дзяржаСЮнай бяспекi (КДБ). 30 красавiка 1954г. ВярхоСЮны суд СССР рэабiлiтаваСЮ ахвяр так званай ленiнградскай справы i пакараСЮ тых, хто сфабрыкаваСЮ яе. Так, па прыгавору суда былы МДБ АбакумаСЮ i тры яго памагатыя былi расстраляны. У чаканнi суда памёр i кат беларускага народа, былы кiраСЮнiк НКУС БССР Л.Цанава.
ЛiквiдаваСЮшы найбольш адыёзныя рудыменты рэжыму, апарат КПСС пакiнуСЮ непарушнай камандна-адмiнiстрацыйную сiстэму. Негалосна прынятая лiнiя на спыненне палiтычных рэпрэсiй не раскрывала iх прычын i асабiстай ролi у iх Сталiна. Больш таго, у снежнi 1954г. у краiне шырока адзначалася яго 75-годдзе. З такой жа СЮрачыстаiю 22 красавiка 1955г. адзначалася 85-годдзе са дня нараджэння РО. Ленiна. Такiм чынам, у грамадска-палiтычным жыццi тэма Ленiн-Сталiн была непадзельнай. Яскравым увасабленнем таго зяСЮляСЮся МаСЮзалей, у якiм захоСЮвалiся парэшткi абодвух правадыроСЮ.
У працэсе дзейнаii групы членаСЮ ЦК КПСС па рэарганiзацыi сiстэмы кiравання склалiся перадумовы для крытыкi сталiнiзму. Першыя крокi СЮ гэтым напрамку былi зроблены 1425 лютага на ХХ зездзе КПСС, дзе з дакладам Аб кульце асобы i яго вынiках выступiСЮ М. ХрушчоСЮ. Гэтае выступленне, а таксама пастанова ЦК КПСС ад 30 чэрвеня 1956 Аб пераадоленнi культу асобы i яго наступстваСЮ, былi прыхiльна сустрэты грамадствам i арыентавалi яго на далейшае развiццё савецкай дэмакратыi.
Па СЮказаннi ЦК КПСС следчымi органамi БССР была праведзена праверка судовых спраСЮ даваенных гадоСЮ. У вынiку было СЮстаноСЮлена, што iснаванне на Беларусi антысавецкага падполля СЮ 193738гг. зяСЮлялася вынiкам фальсiфiкацыi. У гэтай сувязi з 1956 па 1962 было рэабiлiтавана 29 012 чал.
Супраць М. Хрушчова, якi iнiцыяваСЮ крытыку Сталiна, выступiла група членаСЮ Прэзiдыума ЦК на чале з В.Молатавым, але пацярпела паражэнне. Гэта дало РЖ сакратару КПСС магчымаiь завяршыць распачатую працу па асуджэннi культу Сталiна. Прамова М. Хрушчова на ХХРЖРЖ зездзе КПСС (1731 кастрычнiка 1961г.) знайшла падтрымку большаii народа, асаблiва творчай iнтэлiгенцыi.
Грамадска-палiтычнае жыццё СССР i БССР увабрала СЮ сябе стыль, метады i наступствы кiравання М.Хрушчова, якi займаСЮ пасады РЖ сакратара ЦК КПСС i старшынi Савета МiнiстраСЮ СССР. НеСЮзабаве i ён стаСЮ прыма