Модернизация налоговой системы в условиях интеграции казахстана в мировое рыночное хозяйство

Вид материала

Автореферат

Содержание Список опубликованных работ по теме диссертации Қазақстанның әлемдік нарық шаруашылығына интеграциясы жағдайларында салық жүйесін жетілдіру Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Зерттеудің объектісі Зерттеудің ғылыми жаңалығы Зерттеу нәтижелерін байқаудан өткізу және ендіру Upgrade of the tax system during kazakhstan’s integration into the global market economies Research objective and tasks Subject of the Research

Подобный материал:

• Совершенствование внешнеэкономической деятельности Казахстана в условиях глобализации, 987.74kb.
• Работы актуальна потому, что ни одно государство в мире не может стабильно и динамично, 33.58kb.
• Внастоящее время ни одно государство в мире не может ус­пешно развиваться без интеграции, 775.62kb.
• Урок географии в 10-м классе «мгтр и мировое хозяйство», 47.99kb.
• «нтр и мировое хозяйство. 2 Урок: Отраслевая и территориальная структура мирового хозяйства., 49.09kb.
• Общая характеристика западного казахстана, 1516.34kb.
• Учебная программа по дисциплине банковские электронные услуги для специальности 06., 127.92kb.
• А. Г. Финансовые аспекты проявления мирового кризиса в странах СНГ, 199.52kb.
• Концепция подготовки и проведения конференции настоящая Концепция подготовки и проведения, 260.25kb.
• Стратегические приоритеты индустриально-инновационного развития казахстана в условиях, 1032.71kb.

ЗАКЛЮЧЕНИЕ

1. Налоговая система как совокупность этих отношений может представлять собой составную часть экономической системы общества в целом и, один из элементов хозяйствования государства в рыночной экономике, в частности обеспечивающие стабильность жизнедеятельности любой страны. В этой связи налоговая система - это совокупность организационно-экономических отношений, которая представляет собой совокупность налогов, налоговых сборов, платежей, взимаемых с плательщиков - физических и юридических лиц - в определенном порядке на территории страны.
   
2. В налоге необходимо выделять объективное (экономическая категория) и субъективное (формы проявления сущности категории). Предназначение любой экономической категории характеризуется присущими ей функциями. Диссертант считает, что, определяя налогам те или иные функции, нельзя забывать о том, что налоги - это составляющая финансов. В финансовой науке общей категорией является финансы. Следовательно, налоги не могут трактоваться шире, чем финансы, не могут выполнять те функции, которые не присущи общей категории. Если же действие (точнее - воздействие) распространяется на объекты, лежащие за пределами экономических отношений, составляющих данную категорию, речь идет не о функциях, а о ее роли, т.е. конкретных результатах, получаемых от использования функций.
   
3. Трансформация налоговой системы — это изменение ее характеристик, путем введения новых налогов или отмена старых, значительных изменений налоговых ставок, существенные пре­образования в порядке определения субъектов и объектов налогообложения, а также изменения в системе налогового администрирования.
   

Рассматривая трансформацию налоговой системы Республики Казахстан за период 1991- 2009 годы, включительно, можно сделать вывод о том, что существенные изменения в составе нало­гов, ставках налогов и порядке взимания налогов происходили в четыре этапа: 1992-1994 гг., 1994-1998 гг., 1998-2009 гг. и начиная с 2009 года.

4. В условиях интеграции происходит опре­деленная гармонизация налоговых систем и налоговой политики, наблюдается тенденция унификации налоговых систем различных стран, включающая в се­бя: унификацию косвенного и прямого налогообложения, в том числе путем за­ключения различных двусторонних и многосторонних соглашений об устране­нии двойного налогообложения; гармонизацию основ налоговых систем путем принятия различных региональных документов (в частности по гармонизации налоговых законодательств государств - участников Евразийского экономиче­ского сообщества); создание различных международных организаций, зани­мающихся вопросами налогообложения; совместную борьбу с отмыванием преступных доходов.
   
5. Сложившаяся ситуация в стране, а именно слабая конкуренция отечественной продукции с иностранной продукцией вызывает спад в различных отраслях производства отечественной экономики. Одним из факторов государственного воздействия на развитие индустриально-инновационной деятельности может выступить налогообложение, через налоговые льготы. Система налоговых стимулов обеспечит перенацеливание продуктивной части казахстанской науки на государственные приоритеты, будет способствовать концентрации ресурсов на приоритетных направлениях.
   
6. Нам представляется правомерным и целесообразным утверждать о необходимости рассматривать налоговую политику как механизм согласования экономических интересов различных субъектов: республиканского уровня, регионального (местного), а также хозяйствующих субъектов. Таким образом, автор предлагает измененную трактовку налоговой политики как упорядоченной системы мероприятий, распространяющейся на всех перечисленных выше субъектов, имеющих экономические интересы в сфере налоговых отношений.
   

Поскольку формальным выразителем экономических интересов всех заинтересованных сторон могут выступать системы условий, описывающие данные интересы, задачу поиска компромисса интересов можно формально свести к задаче согласования экономических интересов отдельных субъектов налоговой политики. Достижение поставленной цели будет осуществляться путем решения предлагаемой нами системы задач, последовательное достижение которых может быть интерпретировано как алгоритм функционирования разрабатываемого механизма.

7. При подготовке прогноза бюджетных показателей на соответствующий год имеют значение метод прогнозирования, уровень детализации прогноза, его продолжительность. Метод прогноза должен давать точный, своевременный и понятный сценарий развития событий в будущем, который может быть эффективно использован при принятии решений.
   

Уровень налоговых поступлений и налоговый потенциал региона существенно влияют на возможности и качество экономического роста в целом и переориентации его к условиям интеграции в мировое рыночное пространство. Поэтому формирование бюджетов всех уровней должно базироваться на научном прогнозе доходной части бюджета, основанном на экономических реалиях и объективных экономических законах. Такое прогнозирование, учитывающее взаимоотношения между экономическим ростом и фискальной политикой, реализуемой властями, может сделать бюджет более исполнимым.

8. Для определения налогового потенциала региона, в работе предложена экономико-математическая модель определения прогнозных данных на последующие бюджетные годы. Для решения такого рода уравнений применен метод наименьших квадратов, основанного на многократных наблюдениях. Значения х_i ,(i=1,…,5), определены исходя из статистических данных за 2007-2009 годы.
   
9. Результаты диссертационного исследования подтверждают необходимость дальнейшей разработки научной базы экономической интеграции на постсоветском пространстве, одним из основных моментов которой является интеграция налоговых систем. Необходимость дальнейшего совершенствования налоговой системы Республики Казахстан, в условиях вхождения в Таможенный союз позволило разработать и рекомендовать в диссертационной работе увеличение ставок акциза на внутреннем рынке. Увеличение ставок акцизного сбора на производимые в Республике Казахстан подакцизные товары до уровня импортируемых повлияет на повышение розничной цены на водочную продукцию.
   

СПИСОК ОПУБЛИКОВАННЫХ РАБОТ ПО ТЕМЕ ДИССЕРТАЦИИ


Основные положения работы, выводы и результаты научного исследования получили отражение в 7 (семи) публикациях автора общим объемом 2,2 п.л.:

1. «Основные направления совершенствования современной налоговой политики в условиях индустриально-инновационной стратегии Республики Казахстан»// Каржы - Каражат №3, 2007г.; 0,3 п.л.
   
2. «Легализация имущества граждан и юридических лиц в Республике Казахстан: цели и задач» // Материалы международной научно-практической конференции «Проблемы и перспективы конкурентоспособной национальной экономики», ноябрь 2006г.; 0,3 п.л.
   
3. «Концептуальные основы построения и трансформации налоговой системы» //Вестник УМБ, Выпуск №1(3), январь-март, 2007; 0,3 п.л.
   
4. «Стабильность налоговых режимов в контрактах на недропользование, как средство реализации государственно-экономической политики в условиях интеграции Казахстана в мировое рыночное хозяйство» // Материалы международной научно-практической конференции «Инновационные процессы в экономике, бизнесе и образовании», ноябрь 2007г.; 0,3 п.л.
   
5. «Современные тенденции модернизации налоговой системы Республики Казахстан» // Материалы международной научно-практической конференции IV Рыскуловские чтения «Глобальный экономический кризис: причины, реалии и пути преодоления», Алматы, 2009г., 0,44 п.л.
   
6. «Тарифно-налоговое регулирование субъектов внешне - экономической деятельности»// Вестник УМБ, апрель-июнь, 2010г., №2(16), 0,45п.л.;
   
7. «Модель оптимизации субъектов международного налогообложения»// Наука и жизнь Казахстана, май-июнь, 2010г.№3., 0,45 п.л.
   

ТҮЙІНДЕМЕ


Іңкербаев Жайдар Дабырұлы


ҚАЗАҚСТАННЫҢ ӘЛЕМДІК НАРЫҚ ШАРУАШЫЛЫҒЫНА ИНТЕГРАЦИЯСЫ ЖАҒДАЙЛАРЫНДА САЛЫҚ ЖҮЙЕСІН ЖЕТІЛДІРУ


08.00.10 – Қаржы, ақша айналымы және кредит


Әлемдік экономиканы интернационалдандыру және интеграциялау жағдайларында, бір жағынан, ұлттық шаруашылықтарды барынша ғаламдандыру жүргізіліп, оның өзі экономикаға мемлекеттің ықпалын азайтуға әкеп соқтыруға тиіс болса, екінші жағынан, - мемлекеттік реттеу жаңа жағдайларға бейімделуге тиіс болатын әлемдік шарушылықты ұйымдастырудың жаңа нысандары туындайды. Соңғы екі он жылдықта экономиканы реттеудегі мемлекеттің атқаратын рөлінің дуалистикалық сипаты салықтық реттеу мысалында айрықша байқалады.

Интеграциялық үдерістердің жеделдеуі және Қазақстан Республикасының экономикалық дамуының түбегейлі өзгерістерінің жүзеге асырылуы салықтарды қоғамның дамуының әлеуметтік-экономикалық үдерістеріне ықпал етудің құралы ретінде белсенді және ептілікпен пайдалану кезінде ғана мүмкін болады, мұның өзі салық жүйесінің мазмұнын, оның рөлін және қоғамдық ұдайы өндіріс үдерістің барлық тараптарына ықпалын теориялық тұрғыдан мәнін түсіну қажеттілігін тудырады.

Зерттеудің мақсаты мен міндеттері. Диссертациялық жұмыстың мақсаты Қазақстанның әлемдік нарық шаруашылығына интеграциясы жағдайында салық жүйесін оңтайландыру жөніндегі шаралар мен ұсыныстар кешенін әзірлеу болып табылады. Алға қойылған міндеттерге сәйкес зерттеуде мынадай міндеттер шешілді:

- ұлттық экономикаларды ғаламдандыру жағдайларында салық салудың әдістемелік негіздерін зерттеу;

- дамыған елдерде қолданылатын экономикаға мемлекеттің ықпал етуінің салықтық құралдарына салыстырмалы талдау жүргізу;

- Қазақстан Республикасының салық жүйесінің тарихы мен қазіргі кездегі жағдайын және оның тұрақты экономикалық өсуге ықпалын қарастыру;

- салықтарды республикалық және әртүрлі жергілікті бюджеттер арасында бөлу жүйесін нақтылау;

- ғаламдандыру жағдайларында Қазақстан Республикасының экономикалық дамуын салықтық реттеу жөніндегі іс-шараларды әзірлеуді жүзеге асыру;

- Қазақстан Республикасы аймақтарының салықтық әлеуетінің есеп үлгісін жасау.

Зерттеудің объектісі Қазақстан Республикасының салық жүйесі болып табылады.

Зерттеудің мәні салық жүйесінің жұмыс істеуі кезінде туындайтын экономикалық қатынастардың жиынтығы және тұтастай Қазақстан Республикасының экономикалық өсуіне және соның ішінде шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметіне олардың ықпал ету механизмі болады.

Зерттеудің ғылыми жаңалығы Қазақстанның салық жүйесін жетілдірудің схемасын кешенді зерттеу және салық жүйесінің дамуының белгілі бір үлгілерінің экономикалық өсірудегі рөлін анықтау болып саналады. Ғылыми жаңалықтың негізгі элементтері Қазақстан Республикасында салық салуды одан әрі жетілдіру жөніндегі ұсыныстар мен кепілдеме жасаудан тұрады. Атап айтқанда:

- салық реформасының тұжырымдалары ұсынылған, Қазақстан Республикасындағы салық реформасының мақсаттар мен нәтижелері құрылымдалған;

- Қазақстан Республикасының салық жүйесінің дамуы мен реформалану кезеңдерін мерзімдендіруге авторлық көзқарас ұсынылған;

- мемлекет пен шаруашылық жүргізуші субъектілердің экономикалық мүдделерін келісудің механизмі ретінде салық саясатының тұжырымдамасы қалыптастырылған;

- салық әлеуетін анықтаудың экономикалық-математикалық моделі қарастырылған;

- бірыңғай экономикалық кеңістікке интеграциялану кезеңінде Қазақстан Республикасының салық саясатының өзгерістеріне талдау жүргізілген.

Қорғалатын қағидалар:

1. Қазақстанның Кеден одағына кіруі жағдайларындағы салық саясатының тұжырымдамасы.

2. Салық әкімшілігін жүргізуді жетілдіру жөніндегі бағыттар.

3. Аймақтардың салықтық әлеуетін айқындау үлгісі.

4. Қазақстандық салық заңнамасын шетелдік юрисдикцияларда алынған табыстарға салық салу бөлігінде жетілдіру жөніндегі ұсыныстар.

5. Салық әлеуетін анықтаудың экономикалық-математикалық моделін пайдалану жөніндегі ұсыныстар.

Зерттеу нәтижелерін байқаудан өткізу және ендіру. Диссертацияның негізгі қағидалары мен тұжырымдары ғылыми-практикалық конференцияларда бұқаралық сөз сөйлеу жолымен байқаудан өткізілген. Жекелеген қағидалар Алматы қаласы бойынша Салық департаментінің және «Қазақстан Республикасының салық консультанттары палатасы» Қоғамдық бірлестігінің практикалық қызметінде пайдаланылды.

Жарияланымдар. Диссертация тақырыбы бойынша жалпы көлемі 1,89 б.т. болатын 7 ғылыми жұмыс жарияланды.

SUMMARY


Inkerbayev Zhaidar Dabyrovich


UPGRADE OF THE TAX SYSTEM DURING KAZAKHSTAN’S INTEGRATION INTO THE GLOBAL MARKET ECONOMIES


08.00.10 – Finances, Monetary Circulation and Credit


In conditions of deepening internationalization and integration of the global economy one the one hand we see further globalization of national economies which must finally entail lower influence of the government on the economy, and on the other hand we witness appearance of new organizational forms of the global economy, where state regulation must adapt to new conditions. A dualistic nature of the government’s role in the economic regulation has been standing out in the area of tax regulation for past two decades.

Faster integration processes and implementation of drastic reforms in the economic development of the Republic of Kazakhstan can take place only amid a vigorous and skilful application of taxes as a leverage in social and economic processes of the development of the community which requires a theoretic understanding of a content of the tax system, its role and influence on all aspects of the process of social reproduction.

Research objective and tasks. The objective of the thesis paper is to elaborate a complex of measures and suggestions designed to optimize the tax system during Kazakhstan’s integration into the global market economies. The research has covered the following tasks in the light of the set problem:

- to study methodological basics of the taxation amid globalization of national economies;

- to conduct comparative analysis of taxation leverages of the state in developed economies;

- to study history and a current state of the tax system in the Republic of Kazakhstan and its influence on sustainable growth;

- to specify a tax distribution system between the republic’s and local budgets;

- to devise measures of tax regulation of the economic development of Kazakhstan amid the globalization;

- to develop a calculation model of taxable capacity of regions in Kazakhstan.

Subject of the Research is the tax system of the Republic of Kazakhstan.

Object of the Research is an aggregate of economic relations, which arise within the operation of the tax system, and a mechanism of their influence on the economic growth of the Republic of Kazakhstan in general and on activities of business entities in particular.


Scientific originality of the Research is a comprehensive study of an upgrade plan for the tax system of Kazakhstan and determination of influence of some specific development models of tax systems on the economic growth. Key elements of scientific novelty include development of suggestions and recommendations for further optimization of the taxation in the Republic of Kazakhstan. In particular the following:

• concepts of the tax reform in the Republic of Kazakhstan have been presented, aims and results of the tax reform in the Republic of Kazakhstan have been structured;
  
• author’s attitude to a periodization of development stages and reforms of the tax system of the Republic of Kazakhstan has been determined;
  
• a concept of tax policy as a mechanism for coordination of economic interests of the government and economic entities has been formulated;
  
• an economic and mathematical model for determination of taxable capacity has been studied;
  
• changes in the tax policy of the Republic of Kazakhstan at the integration stage into a common economic space have been studied.
  

Defended statements:

1. Concept of the tax policy in the light of Kazakhstan’s entry to the Customs Union.

2. Guidelines to upgrade tax administration.

3. Model for determination of taxable capacity of regions.

4. Offers to upgrade tax laws of Kazakhstan with respect to taxation of foreign source income.

5. Recommendations to use an economic and mathematical model for determination of taxable capacity.

Approbation and implementation of research results. Key statements and conclusions of the thesis paper have been tested through public speeches at research and practice conferences. Separate statements have been used in practical activities of the Tax Department for Almaty City and Public Association Chambers of Tax Consultants of the Republic of Kazakhstan.

Published papers. 7 scientific papers related to the subject of the thesis papers of a total volume of 1.89 printer's sheets have been published thus far.