Вялікія геаграфічныя адкрыцця
Курсовой проект - География
Другие курсовые по предмету География
арэння сусветнага дзяржавы, быў адначасова імператарам Германіі.
Парадаксальна, але гіганцкія багацця прынеслі Іспаніі геаграфічныя адкрыцці аказалі разбуральнае ўздзеянне на яго далейшае гаспадарчае развіццё. Золата прывяло да заняпаду эканомікі, зьбядненьне насельніцтва. Ільвіная доля золата трапіла ў рукі феадалаў і яшчэ больш моцным і закансервавана іх палітычную ўладу. Маючы шмат золата феадальная Іспанія зусім не клапацілася аб развіцці ўласнай прамысловасці і здавольвалася купляй неабходных тавараў у іншых еўрапейскіх краінах, якія пайшлі шляхам індустрыялізацыі. Атрыманыя ў калоніях золата і срэбра пераходзілі ў рукі нідэрландскіх, бельгійскіх, французскіх, а галоўнае - ангельскіх гандляроў і банкіраў. Найбуйнейшае ў свеце рабавання ня ператварыла Іспанію на квітнеючую дзяржаву. Наадварот, ужо праз паўтара стагоддзя яна стала адной з самых бедных у Еўропе. Такая ж доля спасцігла і Партугалію. [14: 90].
Гаспадарчы заняпад быў уражлівым, варты жалю вырабляла мануфактура, абясцэніліся грошы. Севілья і Кадыс, некалі квітнеючы вароты ў "Індый", ператварыліся ў перавалачныя пункты адкуль золата і срэбра пераходзілі ў іншыя краіны Еўропы. Збяднелыя іспанцы нават не мелі сродкаў каб дабрацца да Новага Свету. Справа дайшла да такога збяднення, што калі ў 1700 годзе памёр апошні кароль Іспаніі з дынастыі Габсбургаў, то ў казне не знайшлося грошай для прылады пахавання і толькі з уступленнем на іспанскі трон прадстаўніка дынастыі Бурбонаў што зблізіла Іспанію з развітой краінай Еўропы Францыяй, былі праведзены рэформы садзейнічалі ажыўленню эканомікі. Краіна перайшла да мануфактурная стадыі развіцця прамысловасці і стала разглядаць калоніі як рынак збыту прамысловых тавараў.
Разам з заняпадам Партугаліі і Іспаніі набіралі моцы Англія, Францыя і Нідэрланды, якія таксама звязвалі свае інтарэсы з каланіялізмам. Ужо ў канцы XVI ст. Пірэнейскі дзяржавы панеслі адчувальныя паразы ад ангельцаў і галандцаў. Так, Нідэрланды захапілі партугальскія калоніі на Далёкім Усходзе і ў Паўднёва-Усходняй Азіі і ў сярэдзіне XVII ст. валодалі трыма чвэрцямі сусветнага гандлёвага флоту. У 1588 годзе ангельскі флот нанёс паразу іспанскай "Непераможнай армады", канчаткова падарваўшы марское магутнасьць Іспаніі. Англія фактычна ператварыла ў свайго васала Партугалію, а ў канцы XVII ст. зламала магутнасьць Нідэрландаў на моры, замахнуліся на іспанскія калоніі. Як ні парадаксальна, але спробы пазбавіць Іспанію яе каланіяльных тэрыторый апынуліся марнымі, перш з прычыны пастаяннай барацьбы паміж Парыжам і Лонданам за сусветнае панаванне. [5: 257].
У той жа час, выкарыстоўваючы сваё спрыяльнае геаграфічнае становішча для ўдзелу ў легальнай гандлі з калоніямі Іспаніі і Партугаліі, развіцця кантрабанды як рамяства, а таксама стымуляванне корсарства і пірацтва Англія тым самым актыўна ўдзельнічаць у пераразмеркаванні каланіяльных багаццяў. Англійская эканаміст Джон Кейнс выказаў арыгінальную думка што золата і срэбра Перу фактычна спрыялі стварэнню брытанскай імперыі. Ён пісаў, што прывезеныя ў Англію піратам Фрэнсісам Дрэйк скарбы, якія былі найбуйнейшай здабычай пірацтва усіх часоў паклалі пачатак знешніх капіталаўкладаннях краіны. Ангельская каралева Лізавета скарысталася норавам свайго адмірала і цалкам выплаціла знешні доўг, а значную частку капіталу - 42000 фунтаў стэрлінгаў, ўклала ў кампанію Левант. Частка прыбытку кампаніі пайшло на стварэнне вядомай Вест-Індскай кампаніі.
Канфіскаваныя з Амерыкі і Індыі каштоўныя металы і іншыя каштоўнасці паступілі ў Еўропу менавіта тады, калі ў іх зявілася велізарная патрэба. Яны хутка разышліся па еўрапейскіх краінах стаўшы магутным штуршком для развіцця капіталізму, першапачатковае накапленне капіталу стварала ўмовы для прамысловага перавароту, закладкі падмуркаў каланіяльнай сістэмы, узнікненне сусветнага рынку. Гэта павінна сусветнае гістарычнае значэнне.
Скарбы дагналі Еўропу знянацку. Першай рэакцыяй ў Іспаніі, напрыклад, было зяўленне лёгкадумнага адносіны да зямлі і да працы наогул. Лічылася, што сапраўднае багацце складаюць каштоўныя металы як такія. Значна ўзрасла па ўсёй Еўропе кошт жыцця адчувальна змянілася сістэма цэн, сапраўдны бум перажывала фінансавы, банкаўская справа, развіваліся рынак, гандаль, спекуляцыя. Хутка раслі горада. Былых багатыроў перасягнулі новыя, перш за гандляры і банкіры. Буржуазія станавілася прывілеяваным класам грамадства, фінансавала манархаў, якія марнавалі золата, галоўным чынам, на ўтрыманне войска. Адна за іншы ў Еўропе адбываліся буржуазныя рэвалюцыі. [9: 45].
Значна палепшылася і ўзбагацілася харчавання еўрапейцаў. Найбольшае значэнне набыла бульба завезены з Перу ў 1533 годзе. У пачатку XVIII ст. гэты карняплод шырока распаўсюджаны ў Еўропе, ператварыўшыся ў іншы хлеб. Не меншую вядомасць атрымала кукуруза, якая істотна паўплывала на развіццё жывёлагадоўлі. Даведаліся еўрапейцы аб таматы, фасоль, вялікая колькасць садавіны. Даведаліся і пра тытуні.
Без сумневу еўрапейская матэрыяльная і духоўная культура ўзбагацілася дасягненнямі народаў Азіі. Усход стаў для Еўропы 1. Пастаўшчыком экзотыкі, а ўсходнія мысляры сталі для адукаваных еўрапейцаў узорам мудрасці і дасканаласці. Але рэальнасць Амерыкі з яе самабытнымі індзейскімі цывілізацыямі, нечакана вынырнулі з туману стагоддзяў, проста ашаламілі гуманістаў Еўропы. Асаблівае значэнне мела палеміка аб чалавечай сутнасці індзейцаў. Не спынілася яна і пасля булы папы Паўла III ад 1537 прызнала інд