Фармiраванне беларускага этнасу i яго культуры СЮ перыяд сярэднявечча
Информация - История
Другие материалы по предмету История
Фармiраванне беларускага этнасу i яго культуры СЮ перыяд сярэднявечча
ЗМЕСТ
1. Усходнеславянскi этнiчны падмурак ВКЛ. Фармiраванне этнiчнай тэрыторыi беларусаСЮ у ХРЖV-ХV стст
2. Эканамiчныя i палiтычныя фактары кансалiдацыi беларускага этнасу
3. АсноСЮныя канцэпцыi паходжання беларускага народа i яго саманазвы
4. ДухоСЮнае жыццё балтаСЮ i СЮсходнiх славян у эпоху ранняга сярэднявечча
5. Прыняцце хрыiiянства i распаСЮсюджванне пiсьменнаii
6. Развiццё духоСЮнай культуры беларускiх зямель у ВКЛ i яго асаблiваii. РЖдэi еСЮрапейскага Рэнесансу i выбiтныя дзеячы беларускага Адраджэння
7. Меiа i роля беларускай культуры СЮ духоСЮным жыццi СЮсходнiх славян i СЮ агульнаеСЮрапейскiм культурна-цывiлiзацыйным працэсе
СПРЖС ВЫКАРЫСТАНЫХ КРЫНРЖЦ
1. Усходнеславянскi этнiчны падмурак ВКЛ. Фармiраванне этнiчнай тэрыторыi беларусаСЮ у ХРЖV-ХV стст
З моманту СЮтварэння ВКЛ яго СЮсходнеславянскi этнiчны пад-мурак заставаСЮся вызначальным. Далучэнне новых усходнеславянскiх зямель у другой палове ХРЖУ пачатку ХV cтст. iстотна павялiчыла вагу рускага (усходнеславянскага) элемента СЮ дзяржаве. У гады княжан-ня Альгерда i ВiтаСЮта завяршылася СЮваходжанне СЮ дзяржаву беларус-кiх этнiчных тэрыторый i большая частка колiшняй славяна-рускай дзяржавы разам з яе сталiцай горадам Кiевам. У лiку шляхоСЮ пашы-рэння дзяржавы былi мiрныя i ваенныя, дабрахвотныя i гвалтоСЮныя. Не апошнюю ролю адыгрывалi дынастычныя шлюбы. Усё гэта i iншае абумоСЮлiвала розны статус кожнай з уключаных зямель, але, як правiла, кожная з iх, саступiСЮшы частку СЮпраСЮленчых функцый цэнтраль-най уладзе, захоСЮвала ранейшы жыццёвы СЮклад.
Устараненне пагрозы крыжацкага i мангола-татарскага заваяван-ня спрыяла iмклiваму развiццю ВКЛ, яго сельскай гаспадаркi, рамяст-ва i гандлю, росту гарадоСЮ i мястэчак; фармiраванню СЮлаiiвага развi-тому феадалiзму сацыяльнай структуры; уздыму матэрыяльнай i ду-хоСЮнай культуры жыхароСЮ.
Вялiкае княства ЛiтоСЮскае, Рускае i Жамойцкае абяднала СЮ сабе народы сучаснай Беларусi, Прыбалтыкi, Украiны i Расii. Перавага СЮс-ходнеславянскiх (9/10) зямель i iх насельнiцтва (8/10) абумовiла маг-чымаiь пашырэння на балтаСЮ уплыву больш перадавой на той час матэрыяльнай i духоСЮнай культуры. ЛiтоСЮскiя феадалы СЮспрынялi бе-ларускую культуру i выкарыстоСЮвалi беларускую мову СЮ паСЮсядзён-ным ужытку. Менавiта пры iх руская мова набыла ролю афiцыйнай, дзяржаСЮнай. Значныя зрухi СЮ сацыяльна-эканамiчным, палiтычным i культурным жыццi паспрыялi далейшаму этнагенезу беларусаСЮ
2. Эканамiчныя i палiтычныя фактары кансалiдацыi беларускага этнасу
У этнiчнай гiсторыi Беларусi перыяд утварэння i развiцця ВКЛ цесна звязаны з фармiраваннем беларускай народнаii. У лiку вызна-чальных фактараСЮ гэтага працэсу палiтычны, якi абумовiСЮ кансалiда-цыю беларускага этнасу СЮ складзе новага дзяржаСЮнага СЮтварэння ВКЛ. НегвалтоСЮнае, дагаворна-дабрахвотнае абяднанне СЮ яго складзе звыш дваццацi СЮсходнеславянскiх княстваСЮ прычынiлася да складван-ня адной этнiчнай тэрыторыi i абумовiла iх актыСЮнае далейшае СЮзае-мадзеянне СЮ агульных iнтарэсах. Нягледзячы на захаванне за СЮсходнiмi землям Падзвiння i ПадняпроСЮся iстотнай аСЮтаномii, у межах ВКЛ адбылося СЮсталяванне моцнай цэнтралiзаванай улады вялiкага князя з апаратам кiравання, адзiным заканадаСЮствам i дзяржаСЮнай мо-вай, што паклала канец сепаратызму СЮдзельнай знацi.
Важнейшым фактарам, якiя паспрыяСЮ фармiраванню беларускай народнаii, быСЮ эканамiчны. Менавiта ён абумовiСЮ кансалiдацыю СЮс-ходнеславянскiх зямель пад час утварэння ВКЛ i СЮ далейшым такжа станоСЮча СЮздзейнiчаСЮ на СЮзнiкненне беларускай народнаii у ХIV-ХVI стст., калi феадальны спосаб вытворчаii дасягнуСЮ свайго росквiту. Змены СЮ сельскай гаспадарцы (выкарыстанне новай тэхнiкi i тэхналогii земляробства, валочная памера, удасканаленне сiстэмы павiннас-цей, развiццё фальваркаСЮ) станоСЮча адбiлiся на СЮраджайнаii i таварнаii збожжа, забеспячэннi гарадоСЮ прадуктамi i сыравiнай.
Прагрэс у сельскай гаспадарцы абумовiСЮ уздым рамяства i далей-шае развiццё гарадоСЮ. Натуральным працягам гэтых працэсаСЮ стала СЮзнiкненне мястэчак, якiя яшчэ больш умацоСЮвалi сувязь памiж гора-дам i вёскай як у эканамiчным, так i культурным плане.
Фармiраванне беларускай народнаii адбывалася СЮ працэсе раз-вiцця феадальных адносiн, калi пачалi складвацца саслоСЮныя групы насельнiцтва са строга азначаным колам правоСЮ i абавязкаСЮ для кож-най з iх. Вызначальную ролю СЮ дзяржаве адыгрывалi свецкiя i духоСЮ-ныя феадалы. У ВКЛ з ХРЖРЖРЖ ст. асноСЮная маса свецкiх феадалаСЮ назы-валася баярамi, якiя зяСЮлялiся нашчадкамi Полацкага i ТураСЮскага княстваСЮ. У ХРЖV ст. да iх далучылася лiтоСЮская, а СЮ ХV жамойцкая знаць. З 1413 г. у дзяржаСЮных актах узнiк тэрмiн баяры-шляхта, а з другой чвэрцi ХVРЖ ст. ён стаСЮ выкарыстоСЮвацца пастаянна. У ХРЖVХV стст. сталi вылучацца князi, знатныя баяры (паны) i iнш. На нiжэйшай прыступцы знаходзiлася дробная шляхта.
Сацыяльная структура гарадоСЮ i мястэчак была больш разнастай-най (саслоСЮi мяшчан, расмеснiкаСЮ, купцоСЮ; заможныя пласты i гарад-скiя нiзы), але па нацыянальнай прыкмеце iх жыхарства СЮяСЮляла пера-важна аднародную беларускамоСЮную супольнаiь, цесна звязаную з аграрнай часткай насельнiцтва ВКЛ. Нягледзячы на iснаваСЮшыя мiж-саслоСЮныя (памiж сялянамi i феадаламi) i СЮнутрысаслоСЮныя (памiж шляхтай i святарамi розны?/p>